Herman Matthijs (UGent, VUB)

‘Spanning tussen VS en Noord-Korea: een analyse in tien punten’

Professor Herman Matthijs analyseert de toegenomen spanning tussen de VS en Noord-Korea.

De Noord-Koreaanse dictatoriale leider Kim Jong-Un is al een hele tijd de Amerikanen en andere Aziatische landen aan het uitdagen. Maar wat kan, mag en wil hij? Daartegenover staat de president van de VSA als ‘Chief of Staff ‘ van het modernste en uitgebreidste leger ter wereld. Een analyse van de actuele – en zoveelste – Korea crisis.

Een analyse in tien punten.

  1. Vooreerst is dit een oud dossier dat al tientallen jaren aansleept en waar geen enkele Chinese leider of een Amerikaanse president al een oplossing voor gevonden heeft. Uiteraard wordt het een gevaarlijk dossier als de despotistische leider van een stalinistisch geleid land, lange afstand raketten bezit met de mogelijkheid om AB- wapens af te schieten. Uiteindelijk erft president Donald Trump een oud en verrot dossier.
  2. China kan Pyongyang best tot kalmte brengen, maar speelt het spel heel hard en hypocriet. Het communistisch dictatoriaal bewind te Peking heeft niet veel zin om het psychopathische regime in Noord-Korea tot de orde te roepen. Daar zijn diverse redenen voor te geven. Vooreerst, gaan ze in Peking niets doen als President Trump maatregelen gaat nemen om het tekort op zijn handelsbalans te doen dalen. Vooral het deficit met China is enorm. (In 2016 ging het om 347 miljard dollar). Secundo zijn alle andere landen in de regio Amerikaansgezind (Taiwan, Zuid-Korea, Japan etc.) en ook geen liefhebber van het agressieve optreden van de Chinese marine in de Chinese zee. Met andere woorden, zolang de Chinezen de kleinzoon van de eeuwige leider kunnen gebruiken als ‘jojo ‘ kan hun dat goed uitkomen. Maar de volksrepubliek China heeft wel een blunder begaan door toe te laten dat hun communistische vriend te Pyongyang in het bezit is geraakt van ballistische raketten en kernwapens.
  3. Het Noord-Koreaanse dossier en de aanmaak van kernwapens is sterk gerelateerd met de desbetreffende uitbouw in Iran en Syrië. Laat ons niet vergeten dat Israel in 2007 (met operatie ‘Orchard’) een in aanbouw zijnde kerncentrale op Syrisch grondgebied heeft vernietigd. Bij die bouw werd duidelijk hulp verleend door het Noord-Koreaanse regime. Met Syrië belanden we bij vriend Iran en dat land heeft ook nucleaire ambities. Het Noord-Koreaanse dossier is dus gerelateerd met het Midden-Oosten.
  4. Een ander probleem is dat de groep van kernmachten te groot aan het worden is en diverse van die landen geen democratisch politiek bestuur kennen. Met Noord-Korea zitten we al aan negen (VSA, Rusland, China, Frankrijk, VK, Indië, Pakistan en Israel). Of dat de mondiale veiligheid verbetert, is maar de vraag.
  5. De uitdagingen van Noord-Korea kunnen naar politieke geloofwaardigheid een probleem worden voor president Trump. Inderdaad, sterk reageren op uitlatingen en met raketten dreigen, kunnen Trump in een situatie brengen van veel beloven en weinig doen. Want een Amerikaanse ‘first strike’ is een te groot risico en zal nooit volledig het Koreaans probleem gaat oplossen. En wat als Kim Jong-Un niet geladen raketten afschiet richting Guam, die in de Amerikaanse territoriale waterenligt? Hoe gaat President Trump dan reageren? Maar als de Noord Koreaanse ballistische raketten worden onderschept door de Amerikaanse patriots en/of het nieuwere THAAD ( Terminal High Altitude Area Defence ) – dat opgesteld staat op Guam- dan kan Trump wel triomferen. Of hebben de Amerikanen iets geheims achter de hand, bijvoorbeeld laserwapens vanuit satellieten, waarmee ze de wereld gaan verbazen? Dan komen we terug in de situatie van de eerste Golfoorlog (1990-91), toen heel de wereld kennis maakte met de satelliet geleide kruisraketten en men tot de conclusie moest komen dat de Amerikaanse defensie op zijn minst een decennium voorop liep op de rest.
  6. In de media gaat het voornamelijk over een mogelijke aanval op het Amerikaans territorium Guam. Daar ligt een deel van de ‘Pacific fleet ‘ van de US Navy, een deel van de strategische bommenwerpers en een belangrijke eenheid van de ‘delta forces’. Daarom is dit eiland zeker een militair doelwit. Maar als men een cirkel plaats op Noord-Korea en dan eens draait met 3500 km, dan komen vele landen in aanmerking voor een ballistische aanval vanuit Noord-Korea. Er is dus veel meer bedreigd dan Guam.
  7. De Europese Unie speelt geen enkele rol in dit dossier, wat veel zegt over het diplomatiek-militair gewicht van Europa. Nogal wat Europese landen zijn best tevreden met het feit dat het Korea-gebied en de Pacific niet behoren tot het NAVO gebied en zodoende hopen zij daardoor buiten een mogelijks conflict te blijven. Desalniettemin moet er op gewezen worden dat vooral Frankrijk en minder het Verenigd Koninkrijk gebieden hebben in de Stille Oceaan. En wat gaat Europa doen als die EU-gebieden in de ‘Pacific’ in het conflict betrokken geraken?
  8. De afwezigheid van een nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Zuid Korea en de politieke interne ruzies te Seoel bevorderen de diplomatieke beleidslijn van Washington ook niet.
  9. De economische-financiële gevolgen van het Korea-dossier zijn voorlopig erg beperkt. De US dollar zakt wat weg tegenover de Euro. Maar dat is een goede zaak voor de Amerikaanse export. Het goud neemt ook in prijs toe en dat is ook goed nieuws voor de ‘FRB’ (Federal Reserve Bank), die de grootste goudvoorraad ter wereld bezit (8.130 ton) Bovendien stijgt ook de olie- en de gasprijs als gevolg van internationale crisissen. Nog iets wat de Amerikanen goed uitkomt met hun enorme schaliegas-ontginningen. Bovendien blijft de toonaangevende Amerikaanse beurs torenhoog staan (Dow Jones: 21.800 punten).
  10. Maar deze Korea-crisis en ook de problemen van het even Stalinistische bewind in Venezuela komt Trump ook naar politieke marketing goed uit. Inderdaad, hij kan zich neerzetten als een sterk leider, die de Amerikaanse belangen verdedigt alsook de Amerikaanse militaire suprematie terug in de verg zet. Ten aanzien van Venezuela zijn er wel meerdere buurlanden, die daar graag een machtswissel zien gebeuren. Bovendien zou dit laatste slecht nieuws zijn voor de Communistische leiders te Havana. President Trump is minder gewillig ten aanzien van de opening tegenover Cuba dan zijn voorganger, President Obama.

Conclusie

Het allerbelangrijkste is dat deze buitenlandse dossiers de aandacht weghalen bij de binnenlandse ruzies over de ‘Obama- of Trumpcare’ en de eindeloze verhalen over de Russische inmengingen bij de Amerikaanse verkiezingen. In ieder geval kijken Moskou en Peking met belangstelling toe hoe President Donald Trump de internationale dossiers kan en/of wil beslechten.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content