Hubert van Humbeeck

‘Saudische kroonprins Mohammed bin Salman zou zijn agressieve buitenlandse politiek laten varen’

Kroonprins Mohammed bin Salman van Saudi-Arabië verandert het geweer van schouder. Hij wil nu praten in plaats van vechten.

Het lijkt dezer dagen onwaarschijnlijk, maar niet alle nieuws uit het Midden-Oosten is slecht. Diplomaten verzekeren bijvoorbeeld dat in Saudi-Arabië een nieuwe wind waait. Mohammed bin Salman, de machtige kroonprins van het koninkrijk, zou zijn agressieve buitenlandse politiek laten varen. MbS, zoals hij gemeenzaam wordt genoemd, zou nu voor de weg van de diplomatie kiezen.

Niet zo lang geleden timmerde Saudi-Arabië nog aan een coalitie van Arabische en soennitische moslimlanden tegen zijn sjiitische aartsvijand Iran, waarmee het vecht om de hegemonie in de regio. Dat leidde onder meer tot de Saudische interventie in de burgeroorlog in Jemen, waar het land opkomt tegen Houthi-rebellen die door Iran worden gesteund. MbS zette andere Golfstaten op tegen het kleine Qatar en hij voelde zich zo sterk dat hij de dissident Jamal Khashoggi in het Saudische consulaat in Istanbul liet vermoorden. Hij riep ambassadeurs terug uit Canada en Duitsland omdat die landen opmerkingen hadden over de mensenrechten in zijn land. In Saudi-Arabië zelf beloofde hij hervormingen, maar wie het niet met hem eens was, verdween toch achter de tralies.

Dat de Saudische kroonprins voor diplomatie zou kiezen, komt wellicht vooral door de wissel van de macht in Washington.

Het liep niet allemaal zoals hij wilde, en het lijkt erop dat MbS zijn verlies nu voor lief wil nemen. Al die avonturen kosten het land toch te veel geld en aanzien. Saudi’s praatten in Bagdad al een paar keer discreet met Iran. Ze hopen zowaar op een ‘ good and special relationship‘. MbS wil ook de banden met Syrië weer aanhalen, de blokkade van Qatar werd opgeheven, en in Oman zaten Saudi’s aan tafel met Houthi-rebellen. Die toonden zich in de oorlog sterker dan Bin Salman had verwacht. Ze brachten de Saudische olie-installaties veel schade toe, en Saudische havens aan de Rode Zee deelden in de klappen.

Toch is wellicht vooral de wissel van de macht in Washington van belang. Kreeg MbS zeker tegen Iran van Donald Trump nog alle steun, dan is dat met Joe Biden anders. Die wil opnieuw met Iran praten en hij noemde Saudi-Arabië tijdens zijn campagne een ‘paria, die in Jemen kinderen vermoordt’. Biden dreigde er ook mee om de wapenverkoop aan Riyad stop te zetten. Biden heeft zijn toon intussen gemilderd, maar Saudi-Arabië ondervindt blijkbaar toch veel moeite om een ambitieus investeringsplan op de sporen te krijgen dat het land aan een economie zonder of met veel minder olie-inkomsten moet helpen. De wispelturige MbS schrikt investeerders en bondgenoten af. Vrienden houden het erbij dat hij met de leeftijd ook wijzer is geworden. Een beetje wijsheid is wat de regio inderdaad goed kan gebruiken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content