Republikeinen komen 2 stemmen te kort om nucleair akkoord met Iran te blokkeren

President Obama en minister van Buitenlandse Zaken Kerry verdedigden het akkoord, terwijl het in de Senaat werd besproken © REUTERS
Rudi Rotthier

De Republikeinen zijn er in de Amerikaanse Senaat niet in geslaagd het nucleair akkoord met Iran te blokkeren. Hun resolutie haalde wel 58 van 100 stemmen, maar om een gesloten akkoord tegen te houden zijn 60 stemmen vereist.

De nederlaag was verwacht, sinds eerder deze week was gebleken dat 42 Democratische senatoren het akkoord ondersteunen. Vier Democraten stemden met de Republikeinen mee. Geen enkele Republikein stemde voor het akkoord.

Het akkoord, dat werd onderhandeld door Iran en de permanente leden van de Veiligheidsraad, plus Duitsland, kreeg donderdag, op de dag dat de Amerikaanse Senaat erover discussieerde, de publieke ondersteuning van Bondskanselier Angela Merkel, van de Franse president François Hollande en van de Britse premier David Cameron. De drie leiders publiceerden een gezamenlijk opiniestuk in The Washington Post, waarin ze de voordelen van het akkoord schetsten. Irans nucleaire capaciteit wordt drastisch teruggeschroefd, en in ruil worden geleidelijk een deel van de sancties tegen het land opgeheven.

“Dit is geen overeenkomst die gebaseerd is op vertrouwen of op enige verwachting hoe Iran er over 10 of 15 jaar zal uitzien. Het akkoord is gebaseerd op gedetailleerde, strenge controles die verifieerbaar zijn en langlopend. Iran zal goede redenen hebben om niet vals te spelen: de bijna-zekerheid om betrapt te worden en de gevolgen die daaraan verbonden zijn, maken het een kansloze optie”.

Geen veto nodig

Maar de gloeiende ondersteuning uit Europa had niet veel weerklank in de Amerikaanse Senaat. In de VS blijft het akkoord verre van populair. President Obama, die zijn nationale politieke carrière begon met belofte van verzoening of toch samenwerking tussen de partijen, wist geen enkele Republikeinse senator voor het akkoord te winnen (één Republikeinse senator heeft zich nog niet uitgesproken). De president had minstens een derde van de stemmen nodig, in ofwel Senaat ofwel het Huis van Afgevaardigden, om het akkoord met zijn veto te overeind te houden. Maar nu er in de Senaat meer dan 40 stemmen binnen zijn, kunnen de Democraten Republikeinse initiatieven blokkeren, zonder dat er een presidentieel veto aan te pas moet komen.

17 september

Het Amerikaans parlement had na de ondertekening van het akkoord in Zwitserland twee maanden de tijd om het te bespreken. Die termijn loopt op 17 september af.

De Republikeinen overwegen nu om het akkoord voor de rechtbank aan te vechten. Men wil argumenteren dat de termijn van 2 maanden pas ingaat als alle documenten aangaande het akkoord zijn overgemaakt, wat niet het geval zou zijn.

De Republikeinse leider in het Huis van Afgevaardigden, John Boehner, zei donderdag dat de Republikeinen “alle middelen waarover we beschikken zullen gebruiken om dit akkoord te stoppen, te vertragen en te beletten dat het volledig uitgevoerd wordt”.

Of die juridische weg iets kan opleveren, is maar de vraag.

Republikeinen hebben eerder Obamacare, het nieuwe systeem van ziekteverzekering, voor de rechtbank betwist. Ze kregen toen ongelijk.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content