Regeringen meer dan terroristen bedreiging voor minderheden

Al-Qaeda en Islamitische Staat (IS) bedreigen, verjagen en vallen minderheden aan. Toch zouden minderheden hun eigen regeringen nog meer moeten vrezen, zo blijkt uit een recent rapport.

In het Midden-Oosten worden minderheden continu bedreigd, aangevallen en verjaagd uit hun thuislanden door terroristische groepen zoals al-Qaeda en Islamitische Staat (IS). Toch hebben zij meer te vrezen van hun regeringen, staat in een deze week verschenen rapport.

De minderheden die onder druk staan, zijn volgens mensenrechtenorganisatie Minority Rights Group International (MRG) in Londen jezidi’s, Turkmenen, shabakken, etnische Koerden en zowel Koptische als Assyrische christenen.

Systematische aanvallen

Mark Lattimer, directeur van MRG zegt dat de dreiging van terrorisme voor deze groepen zeer reëel is “maar doorgaans minder groot dan de dreiging van hun eigen regering.” Van Soedan tot Myanmar en de Russische Federatie, legt hij uit, hebben minderheden te lijden onder systematische aanvallen van overheden die hen zouden moeten beschermen.

In Syrië, waar veel minderheden leven in enclaves die onder controle van de overheid staan, zijn in totaal de meeste doden gevallen door aanvallen van de kant van de overheid, zegt hij. Met meer dan 200.000 doden, en de helft van de bevolking op de vlucht, verslechtert de situatie in Syrië steeds verder. Extreem sektarisme heeft inmiddels een groot deel van het land geïnfecteerd. Bijna alle overgebleven christenen leven in enclaves in overheidsgebieden. Alleen in de Koerdische regio’s in het noorden is serieus geprobeerd een inclusieve democratie van de grond te krijgen, zegt MRG.

Volgens het rapport nam de bedreiging voor burgers vorig jaar en dit jaar in zeven landen aanzienlijk toe. Het gaat om Jemen, Egypte, Libië, Libanon, Syrië, Irak en Afghanistan.

MRG publiceert sinds 2006 Peoples under Threat (Mensen onder Bedreiging), een lijst met landen waar minderheden het meest bedreigd worden. In het eerste jaar van publicatie stond Irak bovenaan de lijst, en in de daaropvolgende jaren bleef het land in de bovenste regionen. Dit jaar voert Syrië de lijst aan.

Vergelding

In Irak werden in 2014 meer dan 14.000 burgers gedood. In veel gevallen gebeurde dat tijdens bloedbaden aangericht door IS, bij de verdrijving van minderheden zoals jezidi’s, shabakken, Assyrische christenen en Turkmenen uit Mosoel, Sinjar en de Vlakte van Nineve.

Duizenden jezidi-vrouwen en meisjes worden nog gevangen gehouden door IS. Ook bestaan er nog risico’s voor sjiitische gemeenschappen die bedreigd worden door IS en soennieten die te maken kunnen krijgen met vergelding door de Iraakse veiligheidstroepen en sjiitische milities, zegt MRG.

Politieke en economische marginalisering

De Centraal-Afrikaanse Republiek steeg dit jaar vier plaatsen op de ranglijst en bezet nu de tiende plaats. In het land is sprake van een conflict tussen de grotendeels islamitische Séléka-rebellen en anti-Balakamilities die vooral uit christenen bestaan. Ruim 850.000 mensen, bijna een vijfde van de bevolking van het land, waren eind vorig jaar op de vlucht of intern ontheemd. Nog eens tienduizenden mensen ontvluchtten hun huizen in de eerste maanden van 2015. In april werd een controversiële vredesovereenkomst getekend tussen ex-Séléka en anti-Balaka-leiders in Nairobi.

Egypte steeg dit jaar eveneens op de index, met drie plaatsen. Voortdurende gevechten en het aanscherpen van veiligheidsmaatregelen hadden invloed op het leven van de bedouïnen in de Sinaï, die al lange tijd te maken hebben met politieke en economische marginalisering. Mensenrechtenactivisten bekritiseren de overheid ook omdat zij te weinig zou doen om Koptische en andere christelijke gemeenschappen te beschermen.

Xenofobie

In China, dat met vijftien plaatsen is gestegen op de index, was sprake van een ernstige escalatie van de tactieken van Oeigoerse militanten die onafhankelijkheid willen in de autonome regio in Xinjiang. Meer dan tweehonderd mensen werden gedood bij terroristische aanslagen, honderden mensen werden na massa-arrestaties vastgezet en er volgden tientallen doodvonnissen.

De terugkeer van een meer autocratisch opererende overheid in Rusland, dat op de zestiende plaats staat, viel samen met stijgende xenofobie in de Russische samenleving op het gebied van migranten die zowel uit het buitenland als uit de Kaukasus komen, zegt MRG. De dreiging is echter het grootst in de noordelijke Kaukasus zelf, waar geregeld botsingen zijn tussen Russische troepen en islamistische separatisten in Tsjetsjenië, Ingoesjetië, Kabardië-Balkarië en in het bijzonder Dagestan. (IPS/Thalif Deen)