Rapport-Mueller vrijgegeven: ‘Geen bewijs voor samenzwering tussen entourage Trump en Rusland’

Het is niet hard te maken dat getrouwen van Donald Trump onder één hoedje speelden met Rusland om de verkiezingen in 2016 te ondermijnen. Wel probeerde de VS-president het onderzoek ernaar te ondermijnen, zegt speciaal aanklager Robert Mueller in zijn pas vrijgegeven conclusies. Toch vegen de Democraten de mogelijkheid Trump af te zetten van tafel.

Het is een verbazende conclusie na een ruim onderzoek dat 22 maanden in beslag nam en internationale krantenkoppen als ‘Russiagate’ was gaan domineren: speciaal aanklager Robert Mueller besluit dat er geen bewijs is dat Trump-getrouwen samenwerkten met Russische elementen om de verkiezingen van 2016 in hun voordeel te doen kantelen. Geen enkele Amerikaan zal daarvoor uiteindelijk verantwoording moeten afleggen. ‘Geen bewijs voor’, klinkt het.

Wel onderstreept het ruim 400 pagina’s tellende rapport van Mueller dat Trump is verkozen met de hulp van onder meer de Russische inlichtingendienst GRU, die gehackte e-mails van het Democratische kamp openbaar maakte. Die gelekte vuile was bracht de kiescampagne van presidentskandidaat Hillary Clinton immers aanzienlijke schade toe. Een legertje internettrollen zorgde er vanuit Rusland voor dat de beschadingsoperatie goed aankwam bij het Amerikaanse publiek. De Trump-campagne hoopte ‘electoraal voordeel te halen’ uit die lekken, aldus het rapport.

Trump probeerde onderzoek te saboteren

Een tweede poot van Muellers onderzoek was te achterhalen of president Trump het Ruslandonderzoek trachtte te belemmeren, wat neerkomt op een misdrijf. Daar is de conclusie minder duidelijk: Trump wordt niet vrijgesproken, maar wordt ook niets formeel ten laste gelegd.

‘Als we zeker zouden zijn, na een diepgravend onderzoek, dat de president duidelijk geen belemmering van de rechtsgang heeft gepleegd, zouden we dat zeggen. Op basis van de feiten en de toepasbare wettelijke standaarden, zijn we niet in staat dat oordeel uit te spreken’, klinkt het.

Trump probeerde onder meer Mueller te ontslaan en vroeg zijn medewerkers dat gedaan te krijgen. Dat zulks en ook andere demarches niet lukten, was omdat de entourage van de president zijn orders weigerde uit voeren of toe te geven aan zijn verzoeken, schrijft Mueller, die tien zo’n episodes opsomt. Nog één ervan is het ontslaan van James Comey als directeur van de federale recherche FBI.

Geen echte duidelijkheid

Mueller werd aangesteld om duidelijkheid te verschaffen. Met de conclusie dat er geen voldoende bewijs is voor belemmering van de rechtsgang, maar dat hij Trump daarvan ook niet kan vrijspreken, blijft Mueller in het vage. Hij kwijt zich met andere woorden maar half van zijn taak.

Daarmee ligt de bal dus in het kamp van het Amerikaanse Congres: met hun meerderheid in het Huis van Afgevaardigden zouden Democraten op basis van het rapport een zogenaamde impeachmentprocedure kunnen aanvatten. De linkervleugel van de partij roept daartoe op.

De fractieleider van de Democratische meerderheid in het Huis veegde impeachment echter meteen van tafel: ‘Afgaande op wat we tot dusver gezien hebben, is impeachment de moeite niet waard momenteel. Eerlijk gezegd, we houden verkiezingen binnen 18 maanden en dan zal het Amerikaanse volk oordelen’, zei Steny Hoyer aan nieuwszender CNN. Dat neemt natuurlijk niet weg dat Muellers conclusies de aanleiding zullen zijn voor verhitte debatten tussen Republikeinen en Democraten in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2020.

Juridisch gaat Trump dus vrijuit maar daarmee is het einde nog niet verteld van het hele Rusland-verhaal. De Democraten hebben Mueller gevraagd voor 23 mei te komen getuigen voor het Congres. Allicht zou de aanklager geen nieuwe informatie onthullen maar wel zouden Democraten hem aan de tand kunnen voelen over eventuele onenigheid tussen hem en minister van Justitie William Barr, die snel was om Trumps onschuld te verkondigen. Precies daarom moet ook Barr binnenkort zelf nog tekst en uitleg gaan verschaffen voor het Congres.