Hoe beleven moslims dit jaar de Ramadan – waarbij het een maand lang verboden is te drinken of te eten van ochtendstond tot schemer – boven de noordpoolcirkel waar de zon nooit ondergaat?
Van 28 mei tot 16 juli straalt de zon hele etmalen lang in het uiterst noordelijke stadje van Zweden, Kiruna. Het idee van een prachtige zomer voor sommigen, ware het niet dat de Ramadan die dit jaar van 29 juni tot 27 juli loopt, de helft van die periode beslaat. Hoe gaan de vele moslims in de regio om met het grootste der #Ramadanproblems?
Nooit nacht
De hashtag #Ramadanproblems met grappige klachten van vastende moslims is populair op sociale media als Twitter, Instagram en Vine. Maar de naar schatting 700 moslims die meedoen aan de Ramadan in het Lapse Kiruna – een stadje rijk aan ijzerertsen en omgeven door besneeuwde bergtoppen op zo’n 145 km ten noorden van de noordpoolcirkel – hebben waarschijnlijk het meeste recht tot klagen.
It’s almost break fast. If you know what that means, you’re in a real life version of The Hunger Games. #RamadanProblems
— wurdz™ (@wurdzpoet) July 7, 2014
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De start van de Ramadan wordt bepaald door de nieuwe maan en verschuift zo elk jaar ongeveer 11 dagen terug op de Gregoriaanse kalender. Slechts ongeveer om de 33 jaar valt de Ramadan op hetzelfde moment.
Omdat er geen centrale autoriteit is binnen de soennitische islam die een religieuze richtlijn of een fatwa kan uitspreken, zijn moslims in het noorden een beetje aan hun lot overgelaten. Gevolg: het gebruik van minstens vier verschillende uurroosters om het vasten met wat lekkers te kunnen onderbreken.
Mekka, Istanbul of Stockholm
Een eerste mogelijkheid is om zich te richten tot het tijdschema van Mekka in Saoedi-Arabië. Die optie wordt vaak gekozen omdat het de ‘geboorteplaats is van de islam’, schrijft de nieuwssite Al Jazeera.
Maar het merendeel van de moslimgemeenschap in Kiruna volgt de klok van de Zweedse hoofdstad Stockholm, 1.240 km naar het zuiden. Die optie werd hen geadviseerd door de Europese Raad van Fatwa en Research (ECFR), een private organisatie in Dublin van islamitische geestelijken.
‘In Stockholm is er dag en nacht’, verklaart Hussein Halawa, secretaris-generaal van de raad, aan Al Jazeera waarom hij voor die optie koos. De man ging zelf naar het uiterste noorden om het langdurige daglicht te ervaren en advies te kunnen geven.
Voor moslims die de fatwa van de ECFR volgen, zal de langste vastenperiode 20 uur beslaan. Rond 22u is het dan tijd voor de iftar: de maaltijd die binnen de vastenperiode normaal vlak na zonsondergang volgt.
Een derde optie is het volgen van de lokale gebedstijden die online te vinden zijn. Moslims die hiervoor kiezen worden omstreeks 20u30 van hun honger verlost. Gedurende twee derde van de Ramadan moeten zij echter 18 uur per dag vasten. Een piekmoment te wijten aan de beweging van de zon resulteert zelfs in 23 uur zonder eten en drinken.
Een laatste gevolgde optie is zich richten tot Istanbul tijdens de zomer, omdat Turkije voor Zweden het dichtstbijzijnde moslimland is. Toch delen de meeste inwoners de mening dat iedereen vrij is te kiezen hoe hij of zij de Ramadan in de zon doormaakt.
Nooit dag
De Ramadan kan echter ook tijdens de winter vallen. Moslims komen dan in december tegenover een heel ander probleem (of zegen) te staan: dit keer geen middernachtzon, maar poolnacht. Gedurende twee weken slaagt de zon er niet in boven de horizon van de noordpoolcirkel uit te komen.
Halawa van de ECFR vraagt zich in Al Jazeera af waarom niemand hem tijdens die periode om raad komt vragen. Toch zal hij een conferentie organiseren om een winterschema op te stellen voor vastenperiodes en gebeden. Want binnen de islam volgen de gebeden ook de zon, wat betekent dat alle vijf gebeden tijdens de winter binnen een wel erg korte tijdspanne van twee uur kunnen vallen.
De laatste keer dat de moslims van Kiruna gezegend werden met een poolnacht, was in 2000. (WB)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier