Marokko rolt deze week de rode loper uit voor de jaarlijkse klimaattop, of COP22, in Marrakech. Maar hoe erg het land ook zijn best doet over te komen als gastvrij, duurzaam en stabiel, de inwoners zorgen ervoor dat iedereen weet dat Marokko nog een lange weg te gaan heeft.
De straten zijn netjes opgeruimd, het groen eromheen is netjes geknipt, overal hangen mooie vlaggen met het symbool van de klimaattop en in een heuvel is ‘COP22’ in het gras gegraveerd.
In Parijs werden beslissingen gemaakt en in Marrakech wordt er actie ondernomen.
Er zijn zelfs ‘duurzame’ hotels in het leven geroepen in Marrakech; de toeristische hoofdstad van Marokko is klaar voor het hoge bezoek dat het verwacht voor de tweeëntwintigste ronde van de jaarlijkse mondiale klimaatonderhandelingen die duurt tot 18 november. Deze moeten volgens Marokko vooral de afspraken die vorig jaar gemaakt zijn in Parijs in actie omzetten. ‘De top in Lima twee jaar geleden stond voor onderhandelen, in Parijs werden beslissingen gemaakt en in Marrakech wordt er actie ondernomen,’ zegt de minister van Milieu, Hakima El Haite, tijdens een persconferentie. Zij is een van de gezichten van de top naar buiten. Ze vertelt de wereld maar wat graag hoe belangrijk het is dat de klimaatverandering wordt tegengehouden en in hoeverre Marokko hieraan bijdraagt. En dat doet het land inderdaad met grote inspanningen. Koning Mohammed de Zesde heeft diverse initiatieven bedacht om een reputatie op te bouwen als dé voorloper van Afrika op het gebied van klimaatbeleid. Hiermee wil hij tegelijkertijd ook een wit voetje halen bij de Westerse wereld, om zo zijn politieke en economische invloed uit te breiden. Zo bouwt hij het grootste zonnepanelenpark van de wereld in de woestijn, heeft hij plastic verboden, wil hij een windenergie programma gaan ontwikkelen en maakt hij duizenden moskeeën per jaar duurzaam met LED-lampen en zonnepanelen.
In de straat
De bevolking merkt echter nog niet heel veel van de groene plannen van de koning. Mensen die hun boodschappen doen krijgen meestal nu wel papieren zakjes mee om hun groenten in mee naar huis te nemen en een aantal moskeebezoekers krijgt al van de imam te horen dat hun gebedshuis verduurzaamd is en hoe zij thuis aan het milieu kunnen werken. Voor de COP22 rijdt er ook een klimmaattrein door het land, die mensen bewust moet maken van de effecten van klimaatverandering in Marokko en wat het land eraan doet om de negatieve effecten hiervan te beperken. Het aantal bezoekers – zo’n 600 per dag – geeft het idee dat de COP22 en het klimaat wel degelijk een beetje leeft bij de bevolking. De organisatie van de top heeft ook speciaal een gedeelte voor ‘gewone burgers’ ingericht in Marrakech dat de mensen laat zien hoe zij met simpele veranderingen thuis ook klimaatvriendelijk kunnen zijn. In hoeverre mensen hier echt in geïnteresseerd zijn, moet nog maar blijken. Klimaatexpert en projectleider van de klimaattrein, Bernard Francou, hoopt dat de COP22 met alle groene initiatieven daaromheen de burgers aan het denken zet. ‘We moeten begrijpen dat de klimaatverandering de verantwoordelijkheid is van de mensen zelf.’
Terwijl het land de ogen van de wereld probeert te richten op het groene spektakel in Marrakech, dwingt de bevolking ze ook te kijken naar de misstanden in het land.
De bevolking van Marokko heeft nu wel andere dingen aan haar hoofd dan waar Marokko hen aan wil doen denken. Terwijl het land de ogen van de wereld probeert te richten op het groene spektakel in Marrakech, dwingt de bevolking ze ook te kijken naar de misstanden in het land. Zo demonstreert het volk al meer dan een week tegen corruptie en werkloosheid. Hoewel deze problemen al langer voor ontevredenheid zorgen, zorgde de dood van een visverkoper in El Hoceima ervoor dat deze problemen weer ’top of mind’ waren en de Marokkanen hier de straat voor op gingen. Mohsin Fikri werd verpulverd door een vuilniswagen die op teken van de lokale politie aan zou zijn gezet. Fikri kwam in de wagen terecht nadat agenten zijn vis daarin hadden laten gooien omdat deze toen niet verkocht zou mogen worden. Volgens geruchten mocht de verkoper zijn dagvangst houden als hij de agenten betaalde, maar dit zou Fikri niet hebben gedaan. Hij sprong zijn vis achterna en toen trad de vuilniswagen in werking.
Welkom op de COP22. Hier verpulveren we mensen.
Eerst waren het alleen de bewoners van El Hoceima, een stad in het Noorden van Marokko, die de straat op gingen om steun te betuigen aan Fikri en een halt te roepen aan werkloosheid en corruptie, dat volgens hen tot dit tragische voorval leidde en waar Fikri nu symbool voor staat. Een filmpje waarop alles vanaf het moment van aanhouding van de vuilniswagen te zien is, verspreidde zich online razendsnel en zo wisten Marokkanen door heel het land al snel wat er was gebeurd met de visverkoper. Ook zij toonden zich solidair met Fikri en demonstreerden met de woorden ‘Wij zijn allemaal Mohsin Fikri’. Tijdens deze bijeenkomsten uitte zich ook de onvrede over het – volgens de demonstranten verkeerde – plaatje dat Marokko over zichzelf aan de wereld toont. Zo hield een jonge vrouw tijdens een demonstratie een bord omhoog met de woorden: ‘Welkom op de COP22. Hier verpulveren we mensen’.
De koning zag dit gebeuren vanuit zijn zakenreis in Tanzania en stuurde de minister van Binnenlandse zaken naar de familie van Fikri toe om zijn medeleven aan te bieden. Zelf beloofde hij een onderzoek in te stellen naar Fikri’s dood en de verantwoordelijken daarvoor te vervolgen. ‘De autoriteiten probeerden de demonstraties te sussen door met oplossingen en beloftes te komen,’ aldus Noord-Afrika deskundige Riccardo Fabiani. Of de koning dit nu deed omdat hij bang was voor een tweede opstand zoals in 2011 in Marokko na de zelfverbranding van een Tunesische koopman die een Arabische revolutie ontvlamde, of dat de aankomende klimaattop de reden was, is niet zeker. Hoe dan ook: het bracht de mensen wel grotendeels tot rust. ‘Dankzij de acties en beloftes van de koning zijn de mensen rustiger geworden,’ aldus activist Ismaël Bakkar.
Dankzij de acties en beloftes van de koning zijn de mensen rustiger geworden.
Maar El Hoceima bleef bijna dagelijks nog een podium van protest en ook in grote steden zoals Rabat vond laatst nog een grote demonstratie plaats. ‘Zij demonstreren om te zorgen dat het onderzoek echt plaats zal vinden en de resultaten naar buiten worden gebracht,’ legt Fabiani uit. Nog voordat de eerste gasten voor de klimaattop aan waren gekomen, werden elf ambtenaren al opgepakt en vervolgd. Acht van hen zitten nog vast.
#Morocco:photo (I took tonight) showing #Alhoceima protester holding a sign reading “wake up his mother” >>the politician #???_?? vs #???_?? pic.twitter.com/zHiXtcUd6Y
— Laila Ben Allal (@LLuxembourg) November 5, 2016
Innige omhelzing en kus
Volgens MALI, een Marokkaanse organisatie voor ‘individuele vrijheden’, is de snelle reactie op Fikri niet de enige actie die vooral genomen wordt door de regering omdat COP22 plaatsvindt. ‘Uiteraard is het ook vanwege de klimaattop dat de rechtszaak van de twee meisjes in Marrakech uit is gesteld,’ vertelt mede-initiatiefnemer van de organisatie Ibtissame Lachgar stellig. Ze verwijst hier naar de twee meisjes die 27 oktober op zijn gepakt voor ‘homoseksuele activiteiten’. Ze werden door familie betrapt op een innige omhelzing en kus op het terras, waarna een familielid van één van de meisjes naar de politie stapte. Dit leidde tot kleine bijeenkomsten van lgbt-activisten met kaarsjes en de lgbt-vlag in hun hand.
2 girls arrested for kissing in Morocco, facing 3 yrs jail time. Share the photo to spread awareness #طلقو_لبنات #freethegirls #Morocco #gay pic.twitter.com/O77k8QmfMV
— zeeshan (@zeeshxlifex) November 4, 2016
In Marokko staat er zes maanden tot drie jaar voor homoseksuele activiteiten en dit wordt ook regelmatig toegekend. Een jonge Marokkaan werd twee jaar geleden nog met een Britse toerist betrapt en kreeg daarvoor vier maanden. In hetzelfde jaar werd een Marokkaan tot de volle drie jaar veroordeeld. Marokko weet dat het land met deze omstreden wet in het slechte daglicht staat bij Westerse landen. ‘Dus willen ze er geen internationale aandacht voor en tijdens de COP zijn er te veel journalisten in Marokko,’ besluit Lachgar.
In Marokko staat er zes maanden tot drie jaar voor homoseksuele activiteiten en dit wordt ook regelmatig toegekend.
Marokko probeert alle journalisten vooral naar de klimaattop te laten kijken. Ze worden groots verwelkomd in Marrakech, netjes te woord gestaan en sommigen mogen zelfs de zelf benoemde klimaatambassadeur Leonardi DiCaprio ontmoeten. Het verbod op bellen via VoIP, zoals via Skype en Whatsapp, is tijdens de top zelfs tijdelijk opgeheven – tot grote opluchting van de bevolking. Wat de conferentie het volk na afloop gaat brengen, blijft de vraag. Hopelijk wat Marokko de wereld belooft en nu probeert te tonen: een waardig, duurzaam en stabiel land dat zijn bevolking hoog in het vaandel draagt.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
