Papandreou keldert beurzen met referendum

De Griekse premier George Papandreou gaat een referendum organiseren over het Europese reddingsplan. De beurzen reageren negatief, Griekse en Europese politici verbijsterd en geïriteerd.

De Griekse eerste minister George Papandreou zal een referendum organiseren over het reddingsplan dat op de Europese top in Brussel bereikt werd. Papandreou koppelt er ook een vertrouwensstemming in het parlement aan.

De Europese top besliste dat Griekenland de helft van haar schulden kwijtgescholden krijgt. Dat betekent dat de banken dat verlies, dat op 100 miljard euro komt, moeten incasseren. Die 100 miljard euro mag dan wel een verlichting zijn voor Griekenland, het Zuid-Europese land moet nog fors besparen.

Dat zint de Grieken niet. Zij zijn het niet eens met de perceptie alsof zij de schuld zijn van het financiële debacle in hun land. Zij willen dan ook niet opdraaien voor de besparingen, die het gevolg zijn van het slechte beleid van hun leiders. En dus betogen de Grieken al wekenlang in het hele land.

Papandreou beslist nu om het volk het plan te laten goedkeuren: “Het volk zal zijn wil aan ons opleggen. Als de Griek niet wil weten van het akkoord, zal het niet aangenomen worden.” De Grieken zouden bij het begin van volgend jaar geraadpleegd worden.

Volgens waarnemers zal het referendum echter over niet meer of niet minder gaan dan een exit van Griekenland uit de eurozone. Want indien de Grieken ‘nee’ zeggen, is het erg onwaarschijnlijk dat er snel een nieuw akkoord uit de bus zal komen. Ook bij de timing rijzen vragen: dat het referendum pas in januari gehouden wordt, betekent dat Griekenland de Europese beurzen tot dan als het ware gijzelt.

Papandreou neemt risico

Papandreou neemt met deze beslissing een groot risico. In eigen land riskeert hij immers dat het plan afgeschoten wordt. Uit een peiling bleek dat 60 procent van de Griekse bevokling negatief staat tegenover het EU-reddingsplan. Wellicht durft Papandreou de nieuwe zware besparingen niet zomaar opleggen aan een bevolking die op straat al herhaaldelijk zijn ongenoegen daarover uitte.

Politiek speelt Papandreou ook met vuur: bij Griekse politici, ook uit zijn partij en de meerderheid, heerst het gevoel dat Papandreou hen in snelheid heeft gepakt. Komt daarbij dat de reactie van Papandreou een paniekreactie lijkt.

Europese reactie: Sarkozy ‘verbijsterd’, coalitiepartner Merkel ‘geïrriteerd’

Anderzijds scoort hij hiermee niet bij zijn Europese collega’s, wel integendeel. De coalitiepartner van de Duitse bondskanselier Angela Merkel, de liberale FDP, liet weten ‘geïrriteerd’ te zijn door Papandreou’s demarche. De Franse president Nicolas Sarkozy zou volgens Le Monde “verbijsterd” gereageerd hebben. Een naaste medewerker van Sarkozy zou tegen de Franse krant gezegd hebben dat “het optreden van de Grieken irrationeel en vanuit hun oogpunt gevaarlijk” is.

Belgisch ontslagnemend premier Yves Leterme (CD&V) is “wat verwonderd” over de aankondiging van zijn Griekse ambtgenoot. “Papandreou draagt een zeer zware verantwoordelijkheid”, zegt Leterme aan Belga. “Men moet beseffen dat dit geen louter intern Griekse aangelegenheid is. Papandreou heeft vorige week op de eurotop niets over een referendum gezegd. Niet voor, niet tijdens en niet na de top”, aldus de premier.

Leterme: ‘Grieken moet beseffen dat dit geen louter interne Griekse aangelegenheid is’

Hij hoopt dat de Grieken beseffen dat met een schuldkwijtschelding van 50 procent de eurozone op de top een belangrijke beslissing genomen heeft. Leterme: “De Grieken moeten een perspectief krijgen op een betere toekomst, maar men moet ook beseffen dat dit geen louter intern Griekse aangelegenheid is.” Dat de beurzen zware verliezen laten optekenen, bewijst voor Leterme dat er opnieuw “onzekerheid is gecreëerd, terwijl de hele wereld net nood heeft aan zekerheid en vertrouwen”. De beslissingen op de eurotop moeten juist dat vertrouwen helpen herstellen, aldus de premier. Voor het herstel van de eurozone en de oplossing van de schuldencrisis is het belangrijk dat iedere lidstaat zijn bijdrage levert, beklemtoont Leterme. “Ook België moet zijn deel van het werk doen en moet zo snel mogelijk een begroting kunnen indienen.”

Beurzen reageren dramatisch

De Europese beurzen openen diep in het rood ten gevolge Papandreou’s aankondiging. Ze tekenen verliezen op van meer dan 3 procent. Ook Euronext Brussel, waar de Bel20 kort voor de middag al bijna 3,50 procent in het rood stond. Zowat alle beurzen zijn ondanks de feestdag gewoon open. Dexia en KBC verliezen zowat 10 procent.

Het enige lichtpuntje voor de beleggers is de G20-top die later deze week plaatsvindt in het Franse Cannes. Het is echter niet meteen duidelijk hoe ’s werelds rijkste landen erin zullen slagen het vertrouwen weer wat aan te zwengelen.

Griekse minister van Financiën met buikpijn in ziekenhuis

Ondertussen is de Griekse minister van Financiën, Evangelos Venizelos (54), met buikpijn opgenomen in het ziekenhuis. Zijn gezondheidstoestand is echter niet zorgwekkend, meldt het Griekse ministerie van Financiën. “De pijn is al minder erg”, luidt het in een communiqué, waarin ook gemeld wordt dat Venizelos “in principe tegen de avond het ziekenhuis zou mogen verlaten. (Belga/SD)