Palestijnse arts zoekt verzoening: ‘Ik wil niet dat mijn dochters voor niets zijn gestorven’

Dochters van Abuelaish 'Ik pleit er bij de WHO voor om haat als een besmettelijke ziekte te beschouwen.'
Jeroen Zuallaert

Tien jaar geleden verloor de Palestijnse arts Izzeldin Abuelaish drie van zijn kinderen bij een Israëlische raketaanval. Sindsdien pleit hij voor verzoening en tolerantie. ‘Angst verzwakt ons als menselijk ras’

Op 16 januari 2009 maakte de Palestijnse arts Izzeldin Abuelaish een tragedie mee die maar weinig mensen hoeven te doorstaan. Die dag, twee dagen voor het einde van het conflict in de Gazastrook van januari 2009, werd zijn huis getroffen door twee tankgranaten. Drie van zijn vier dochters en een nichtje kwamen om bij de aanval. Abuelaish, die vloeiend Hebreeuws spreekt, deed op de Israëlische televisie live het verhaal hoe hij de resten van zijn dochters bij elkaar raapte.

Op dat moment had Abuelaish al een bijzonder leven achter de rug. Hij werd geboren in een vluchtelingenkamp in de Gazastrook, maar slaagde erin om in Caïro en Londen gynaecologie te studeren. Hij werd een van de eerste Palestijnse artsen in een Israëlisch ziekenhuis.

Met zijn enige overlevende dochter, die bij de aanval een oog verloor, emigreerde Abuelaish naar Canada. Daar richtte hij Daughters for Life op, een stichting die studiebeurzen uitdeelt waarmee vrouwen uit het Midden-Oosten in Canada kunnen studeren. Met het boek Ik zal niet haten, dat nu voor het eerst in het Nederlands is vertaald, schreef hij als een moderne Job een onwaarschijnlijke oproep tot liefde en verzoening. ‘Het is mijn manier om de herinnering aan mijn dochters levend te houden’, vertelt hij aan Knack. ‘Ik wil niet dat de wereld mijn dochters vergeet en dat ze voor niets zijn gestorven.’

Wat Trump doet, is destructief voor iedereen.

Wat moeten we leren uit uw verhaal?

Izzeldin Abuelaish: Veel mensen zien een wereld vol angst en geweld. Ik wil mensen met mijn verhaal veerkracht geven. Ik wil hun leren dat je niet vast mag blijven zitten in de vicieuze cirkel van verdriet en nederlagen, en tonen dat het mogelijk is om verder te gaan met je leven. Ik probeer een soort universele boodschap van hoop te geven. Het doet me vooral plezier dat mijn boek aan veel universiteiten gebruikt wordt als een voorbeeld van positieve psychologie.

Hebben mensen ongelijk als ze een wereld vol angst zien?

Abuelaish: (zucht) Er zijn inderdaad veel leiders die uit politieke berekening angst zaaien. Er is te veel angst in deze wereld. Dat verzwakt ons als menselijk ras.

Uw volgende boek zal Ik zal niet bang zijn heten. Wat is het moeilijkste? Niet bang zijn of niet haten?

Abuelaish: Niet bang zijn, omdat angst voortkomt uit onwetendheid, en onwetendheid zich niet gemakkelijk laat genezen. Angst veroorzaakt haat en geweld, want als je bang bent, krijg je het idee dat je geweld moet gebruiken om jezelf te beschermen. Dat is een eindeloze spiraal waar je uit moet zien te raken.

U beschouwt haat als een medische aandoening.

Abuelaish: Ik pleit er bij de Wereldgezondheidsorganisatie voor om haat als een besmettelijke ziekte te beschouwen. Angst, haat en geweld zijn een reactieketen die een bedreiging zijn voor de volksgezondheid wereldwijd. Haat leidt tot geweld, frustratie, stress. Dat zorgt voor cardiovasculaire problemen en tast ons immuunsysteem aan.

Hebt u hoop dat er ooit een oplossing komt voor het Palestijns-Israëlische conflict?

Abuelaish: We moeten ons afvragen wat we eigenlijk willen voor beide naties. De Palestijnen zijn sinds 1948 verdreven van hun land. Het is duidelijk dat geweld dit conflict niet kan oplossen. Ik vind dat het uitgangspunt moet zijn dat Palestijnen en Israëli’s gelijk zijn. Beide naties hebben evenveel recht op gelijkheid, vrijheid en rechtvaardigheid. Als we het daarover eens zijn, kunnen we gaan nadenken over met welke middelen we daar kunnen komen.

Izzeldin Abuelaish, Ik zal niet haten, Kritak, 274 blz., 21,99 euro.
Izzeldin Abuelaish, Ik zal niet haten, Kritak, 274 blz., 21,99 euro.© GF

Maakt u zich zorgen over de Israëlische politiek? De Israëlische regering heeft zich de voorbije jaren alleen maar harder opgesteld tegen de Palestijnen.

Abuelaish: Oh, ik begrijp waarom de Israëlische regering zich zo gedraagt. Dat Israël zich zo hard opstelt, toont alleen maar aan hoe instabiel en onveilig het is. Ik wil dat Israëli’s niet langer bang hoeven te zijn voor hun veiligheid, zodat ze zich kunnen bevrijden van hun angst, want dat is de enige manier waarop de situatie ook voor de Palestijnen kan verbeteren. De Israëli’s moeten snappen dat meer bezetting en meer nederzettingen nooit voor stabiliteit zullen zorgen. Ze moeten begrijpen dat hun veiligheid en vrijheid afhankelijk zijn van de veiligheid en vrijheid van de Palestijnen.

Tegelijk roept u de internationale gemeenschap op om strenger te zijn voor Israël.

Abuelaish: Inderdaad, en ik kijk daarvoor vooral naar de Europese Unie. Het is problematisch dat de internationale gemeenschap internationale resoluties die Israël berispen niet steunt. Ik doe dat niet om Israël te pesten, maar uit oprechte bezorgdheid en liefde voor de Israëli’s. Als uw kind iets mispeutert, wijst u het toch ook terecht? Dat wil toch niet zeggen dat u uw kind niet graag ziet? Integendeel, u doet dat alleen uit liefde.

Zolang Donald Trump president is, hoeven de Palestijnen niet op steun te rekenen.

Abuelaish: Trump is inderdaad een probleem, maar hij kan in z’n eentje niet de wereld aan. Internationale leiders moeten de moed hebben om zich uit te spreken tegen hem. Wat hij doet, is destructief voor iedereen.

U gelooft zelf dat vrouwen de sleutel zijn voor de oplossing van het conflict.

Abuelaish: Ik was hier nooit geraakt zonder de rol van sterke vrouwen in mijn leven. Mijn moeder, mijn vrouw, mijn dochters hebben mij gemaakt tot wie ik ben. Daarom is het goed dat vrouwen een steeds actievere rol in de politiek opnemen. In België zijn jullie toch ook trots dat jullie eindelijk een vrouw als premier hebben? Maar daarvoor moeten vrouwen de kans krijgen om een opleiding te volgen en zich te ontwikkelen.

Plant u ooit nog terug te keren naar uw thuis?

Abuelaish: Ik ga geregeld terug naar mijn thuisland. Het eerste wat ik doe als ik terugkeer, is het graf van mijn vrouw en dochters bezoeken. Ik vertel hun dan dat ze worden herinnerd. Niet met wraakgevoelens maar met liefde, tolerantie en wijsheid. Het is mijn missie om een boodschap van hoop te brengen. Zolang ik dat doe, draag ik mijn thuis bij me, waar ik ook ben.

Daughters for Life komt naar België

Abuelaish heeft niet alleen een Nederlandse vertaling van zijn boek, hij opent ook een Belgische afdeling van Daughters for Life. Die stichting geeft studiebeurzen aan vrouwen uit het Midden-Oosten om een opleiding te volgen in het Westen.

De Belgische afdeling zal voorgezeten worden door Chantal De Boevere, die vandaag coördinator is van de Raad voor Universitaire Ziekenhuizen. ‘Het opleiden van vrouwen is dé motor van verandering in het Midden-Oosten’, aldus De Boevere. ‘Vrouwen met een goede opleiding maken minder kans om uitgehuwelijkt te worden of op jonge leeftijd te trouwen. Bovendien voeden ze hun kinderen op in een omgeving waar vrouwen wél gelijke kansen krijgen.’

De Boevere benadrukt dat de stichting strenge voorwaarden wil stellen. ‘De plaatsen zijn voorbehouden aan meisjes of vrouwen die aan de academische standaarden voldoen en de nodige talen spreken. De kandidaten moeten ook voorheen al hun sociaal engagement getoond hebben, en ze moeten onze steun echt nodig hebben. Het kan niet de bedoeling zijn dat we studiebeurzen toekennen aan meisjes uit een bemiddelde familie die het perfect zelf zouden kunnen betalen.’

De Foundation zal in de eerste plaats samenwerken met Belgische universiteiten en hogescholen en zal een belangrijk deel van de kosten dragen. De voornaamste uitdaging voor Daugthers for Life, aldus De Boevere. Ze schat dat per student algauw 10.000 euro nodig zal zijn. ‘Daarvoor kijken we in de eerste plaats naar private partners.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content