Over de dood van John Magufuli, een van de meest raadselachtige figuren van het coronatijdperk

John Magufuli werd de overtreffende trap van Donald Trump als coronaontkenner, schrijft Ricus van der Kwast bij het overlijden van de Tanzaniaanse president.

John Magufuli heeft zich voor mij als één van de meest raadselachtige figuren van het coronatijdperk ontpopt. Volgens zijn Wikipedia-pagina is de president van Tanzania afgestudeerd chemicus en wiskundige, en daarna nog gepromoveerd in de chemie. Dan verwacht je een bedachtzame wetenschapper, politicus tegen wil en dank, een soort Afrikaanse Angela Merkel. Maar juist wetenschap zet Magufuli met het grootste gemak van de wereld overboord. Hij is de overtreffende trap van Trump als coronaontkenner.

In het prille begin van de pandemie zweepte hij zijn bevolking op om vooral naar de kerk te gaan en massaal te bidden. Een paar maanden later liet hij een geit, een papaya en een kwartel testen op covid-19 en, guess what, alle drie positief. Zo’n idee sprak me best aan: in die kritische houding schemerde iets door van de gepromoveerde chemicus die Magufuli scheen te zijn. Behalve dat dat hele experiment van A tot Z verzonnen was.

Voor de president was het in elk geval voldoende bewijs voor de zinloosheid van testen en aanleiding zich en passant te ontdoen van het hoofd van het nationale laboratorium voor gezondheidszorg. Vanaf 8 mei 2020 rapporteerde het land, als één van de weinige ter wereld, helemaal geen coronacijfers meer, geen besmettingen, geen doden. Waarom zou het ook? Magufuli had het land immers coronavrij verklaard. De gebeden waren verhoord.

Plotseling ging het gerucht dat Magufuli zelf besmet zou zijn met het virus. Onder meer The New York Times en de BBC berichtten dat de president in een Keniaans ziekenhuis behandeld werd, vervolgens in kritieke toestand zou zijn overgebracht naar India. De Tanzaniaanse regering ontkende het in alle toonaarden.

In een flits bespeurde ik twee instinctieve reacties bij me zelf, en ze stonden me geen van beide aan. De eerste was leedvermaak. Het duurde een paar seconden voordat ik me herpakte, de man, zoals het hoorde, stil beterschap wenste terwijl ik een onzichtbare grijns van mijn gezicht wreef. De tweede was verontrustender en heeft iets met schuld, zonde en boete te doen. Het was de gedachte dat we ziekte aan onszelf te wijten hebben. Ik verbaasde mezelf en wist niet dat ik, al was het nog zo kort, er zulke gedachten op na kon houden.

Woensdag is John Magufuli overleden. De officiële bekendmaking sprak over chronisch hartfalen, geen woord over corona.

Gewaarschuwd als ik nu ben, wuif ik onwelkome gedachten heftig weg. Nee: er is geen virusverdelend opperwezen dat de ongelovigen straft. Of Magufuli dat ook zo zag, zal ik nooit weten.

John Magufuli (foto 2015)
John Magufuli (foto 2015)© Belga Image

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content