Aanstaande zondag trekken de Oostenrijkers naar de urne. Grote winnaar wordt wellicht de ÖVP van voormalig kanselier Sebastian Kurz. Een heruitgave van de coalitie met de radicaal-rechtse FPÖ is, ondanks Ibiza-gate, niet ondenkbaar.
Zelden toonde een politicus zich zo duidelijk corrumpeerbaar als Heinz-Christian Strache, gevallen boegbeeld van de radicaal-rechtse FPÖ. In een video die op 17 mei opdook, is te zien hoe de voormalige Oostenrijkse vicekanselier zoete broodjes probeerde te bakken met een vrouw die zich uitgaf voor een nicht van een Russische miljardair. De Russin werd voorgesteld om aandelen te kopen van een populaire Oostenrijkse krant, die dan voortaan een pro-FPÖ-koers zou gaan varen. Eenmaal in de regering zou de FPÖ de Russen daarvoor bedanken met mooie opdrachten voor de overheid.
De voorspelling dat het schandaal ook het politieke einde van de FPÖ zou betekenen, bleek al te voorbarig.
Het schandaal, dat Ibizagate werd gedoopt, leidde vrijwel onmiddellijk tot de val van de regering. Maar de voorspelling dat het schandaal ook het politieke einde van de FPÖ zou betekenen, bleek al te voorbarig. Al meteen na de val van de regering waren er Europese verkiezingen. De FPÖ bleek nauwelijks electorale schade te hebben opgelopen. Strache was met bijna 45.000 voorkeurstemmen nog altijd een stemmenkanon, en raakte met de vingers in de neus verkozen. Vandaag, vijf maanden later, hoeft de FPÖ zich geen existentiële zorgen te maken. Volgens de laatste peilingen zou de partij goed zijn voor 20 procent van de Oostenrijkse stemmen. Met die score is een hernieuwde coalitie met de ÖVP van Sebastian Kurz, die op 35 procent zou afkloppen, perfect mogelijk.
Migratie
Waarom de kiezer zich zo vergevingsgezind toont tegenover de FPÖ? In het Nederlandse Financieel Dagblad gaf Catherine de Vries, een hoogleraar die de electorale gevolgen van corruptie in de politiek uitgebreid onderzocht, een plausibele verklaring. FPÖ-kiezers, schrijft De Vries, stemmen in de eerste plaats voor die partij vanwege de harde migratiestandpunten. Geconfronteerd met frappante corruptieverhalen zullen die in sommige gevallen misschien wel op zoek gaan naar een concurrent die eveneens harde migratiestandpunten vertolkt. De ÖVP van Kurz is zo’n concurrent, met dien verstande dat de partij zonder ophouden belaagd wordt met verhalen over illegale geldtransacties en partijgiften.
Met een score van 20 procent voor de FPÖ is een hernieuwde coalitie met de ÖVP van Sebastian Kurz perfect mogelijk.
Dat zorgt ervoor dat alleen voormalige oppositiepartijen op het thema ‘corruptie’ kunnen kapitaliseren. Maar opmerkelijk genoeg lijkt dat niet echt te lukken. Pas de laatste weken lijkt de sociaaldemocratische SPÖ zich wat te herpakken. Volgens politieke analisten slaagt de nieuwe SPÖ-voorzitster, de arts Pamela Rendi-Wagner, er vrij goed in om zich in de soms bijzonder bitse strijd te knokken als enige echte uitdager voor Sebastian Kurz. Volgens de laatste peiling zou de SPÖ uitkomen op 23 procent. Zoals de kaarten nu liggen, ziet het ernaar uit dat Kurz na de stembusgang de keuze zal hebben tussen een door zijn kiezers ongewenst avontuur met radicaal-rechts, en een door zijn kiezers nog minder gewenst avontuur met de sociaaldemocraten. Kurz, die ooit de ‘Schweigekanzler (‘de zwijgende kanselier) werd gedoopt, houdt voorlopig de kaarten tegen de borst. ‘Als wij aan zet zijn,’ zei hij onlangs, ‘zullen we met alle in het parlement vertegenwoordigde partijen gesprekken voeren.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
