Ook moeizame doortocht in Belfast voor Boris Johnson

De Britse premier Boris Johnson is woensdag in Noord-Ierland voor ontmoetingen met de vijf voornaamste Noord-Ierse politieke partijen

Na moeizame gesprekken met politieke leiders in Wales en Schotland eerder deze week, heeft Johnson het ook in Belfast niet onder de markt. Sinn Fein-kopstuk Mary Lou McDonald zei dat het de Britse leider wellicht weinig kan schelen als het Ierse eiland lijdt onder een harde brexit.

De kersverse Britse premier Boris Johnson begon zijn eerste week in Downing Street 10 met ontmoetingen in de verschillende landsdelen van Groot-Brittannië. Johnson gaf zichzelf de titel van ‘minister for the union’ om zijn gehechtheid aan de Britse unie in de verf te zetten, maar dat heeft hem voorlopig maar weinig sympathie opgeleverd. Bij zijn aankomst in Schotland maandag werd de premier getrakteerd op boegeroep, waarna hij een uitbrander kreeg van de Schotse premier Nicola Sturgeon. Gisteren/dinsdag kreeg hij ook felle kritiek van vooraanstaande Welshe politici.

Vandaag/woensdag is Noord-Ierland aan de beurt, misschien wel de gevoeligste regio. De brexit die Johnson voor ogen heeft – de Britse premier wil op 31 oktober uit de EU vertrekken, met of zonder brexitakkoord – dreigt vooral de Ieren zuur op te breken. De spanningen tussen de EU-republiek Ierland en het Britse Noord-Ierland dreigen terug op te spelen als er een nieuwe harde grens tussen beide regio’s komt, en dat is nu precies wat er dreigt te gebeuren als de Britten het echtscheidingsakkoord met de Europese Unie niet goedkeuren.

Mary Lou McDonald, de leidster van Sinn Fein, heeft Johnson er na hun ontmoeting van woensdagochtend van beschuldigd enkel voor zijn de belangen van de Engelsen en de Conservatieve partij te willen strijden. ‘Het lijkt me dat hij ermee kan leven dat Ierland de ‘collateral damage’ van een harde brexit zou worden’, klonk het. McDonald wierp Johnson ook voor de voeten dat hij niet objectief is in het debat, en de Noord-Ierse Democratic Unionist Party voortrekt.

De Tories van Johnson hebben momenteel geen meerderheid in het Britse Lagerhuis, en regeren noodgedwongen met gedoogsteun van de DUP. Die partij is de grootste in Belfast en verdedigt de unie tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Sinn Fein droomt dan weer van een hereniging met de republiek Ierland, en wil na een eventuele harde brexit stilaan stappen zetten in die richting.

De Ulster Unionist Party (UUP) benadrukte bij Johnson dat ze een brexit zonder akkoord niet ziet zitten. Tegelijkertijd is de partij ook tegen de backstop – de noodoplossing die Groot-Brittannië in de Europese douane-unie houdt zolang er geen alternatief is om een harde grens op het Ierse eiland te vermijden – gekant, omdat dat de unie met de rest van het Verenigd Koninkrijk op het spel zou zetten. De UUP is de op drie na grootste partij in Noord-Ierland, na de DUP, Sinn Fein en de sociaaldemocraten van SDLP.

Ook Alliance, een liberale centrumpartij en de vijfde grootste in Noord-Ierland, is niet onder de indruk van de nieuwe Britse leider. ‘De premier heeft geen plan’, reageerde kopstuk Naomi Long na haar ontmoeting met Johnson. ‘Ik hoop dat hij vanavond naar huis gaat, en er een bedenkt.’

Naast de brexit staan ook de politieke perikelen in Belfast hoog op Johnson’s agenda. Noord-Ierland zit al meer dan twee jaar zonder regionaal bestuur omdat DUP en Sinn Fein – die in maart 2017 als grootste partijen uit de stembus kwamen – het maar niet eens geraken over een nieuwe regering. Als gevolg van het Goede Vrijdagakkoord moet de Noord-Ierse regering altijd een samenwerking zijn tussen twee verschillende politieke families, met de facto twee regeringsleiders.