Obama en de Republikeinen op ramkoers over ziektewet

Barack Obama © REUTERS
Tom Vandyck
Tom Vandyck Tot 2014 correspondent in de VS voor Knack.be

In de VS wordt een politieke crisis steeds moeilijker vermijdbaar. De Republikeinen hebben een wet goedgekeurd om de overheid te sluiten, tenzij Barack Obama zijn ziektewet afzweert. De president wil daar niet van weten.

De maatregel werd in het Huis van Afgevaardigden goedgekeurd met 230 stemmen voor en 189 tegen. Twee Democraten stemden mee met de Republikeinse meerderheid. Eén Republikein stemde tegen.

Daarmee hebben de intern verdeelde Republikeinen de VS het zwaard van Damocles boven het hoofd gehangen. De maatregel maakt weliswaar voorlopige middelen vrij zodat de Amerikaanse overheid kan doorwerken wanneer eind deze maand de huidige begroting afloopt, maar dan alleen op voorwaarde dat alle geld voor ‘Obamacare’, de nieuwe ziektewet van de president, wordt afgesneden.

Aangezien de Democraten baas zijn in de Senaat en Obama hoe dan ook zijn presidentiële veto zou gebruiken, is de kans dat er voor 30 september geen vergelijk komt zeer reëel. In dat geval komt de Amerikaanse overheid zonder geld te zitten en moeten heel wat openbare diensten dicht.

Zwarte piet

“Dit is niet abstract”, zei Barack Obama over de dreigende ‘government shutdown’. “Honderdduizenden Amerikanen zullen niet naar hun werk kunnen. Onze mannen en vrouwen in uniform, zelfs zijn overzee dienen, zullen hun loon niet op tijd krijgen.”

De Republikeinen in het Huis, onder invloed van hun radicale Tea Party-vleugel, beloven echter voet bij stuk te houden. “Dit is een overwinning voor het Amerikaanse volk en voor het gezond verstand”, zei John Boehner, de voorzitter van het huis van Afgevaardigden, na de stemming. “Onze boodschap voor de Senaat is duidelijk: het Amerikaanse volk wil geen government shutdown en het wil geen Obamacare.”

Met die uitspraak kijkt Republikeins voorman Boehner een paar zetten vooruit. Als de overheid daadwerkelijk dicht gaat, zal dat heel wat ongemak opleveren voor de gewone Amerikaan. Het zou ook de economie bepaald niet goed doen. Vraag is wie daar in Washington de zwarte piet voor toegespeeld krijgt.

In de Republikeinse logica zou een shutdown Obama’s schuld zijn, omdat hij moedwillig aan zijn onpopulaire ziektewet vasthoudt. De Democraten herinneren er dan weer aan dat de ziektewet, waarvan grote delen nu al van kracht zijn, in 2010 werd goedgekeurd door het Congres, eerder dit jaar grondwettelijke bevonden werd door het Hooggerechtshof en dat Obama er in 2012 mee herkozen werd.

Nieuwe recessie

Potentieel is een government shutdown nog maar het begin van de crisis. Mogelijk stemt het Huis volgende week al over het schuldplafond, de wettelijke grens op de Amerikaanse staatsschuld. Wordt dat niet verhoogd, dan is de VS rond begin november niet meer in staat om zijn obligaties te betalen.

De Republikeinen in het Huis willen het schuldplafond alleen verhogen als Obama een waslijst eisen inwilligt. Daaronder: uitstel met een jaar voor Obamacare, een belastinghervorming en de goedkeuring van de Keystone XL-oliepijpleiding uit Canada. Obama zegt dat hij weigert te onderhandelen over het schuldplafond.

Gaat de VS in staat van wanbetaling, dan zou dat een crisis veroorzaken die internationaal uitwaaiert, onder andere omdat een hoop Amerikaanse overheidsobligaties in buitenlandse handen zijn. De interest die de VS vervolgens op die obligaties moet betalen, zou in de hoogte schieten, wat de Amerikaanse economie in en nieuwe recessie kan storten.

Kans op slagen nihil

Zo ver is het echter nog niet. Vraag is in eerste instantie wat de VS-Senaat met de zopas goedgekeurde begrotingsmaatregel zal doen. Aangenomen wordt dat de Democratische meerderheid daar wel de voorlopige werkingsmiddelen voor de overheidsdiensten zal goedkeuren, maar niet het op droog zaad zetten van Obamacare.

Vervolgens gaat de wettekst terug naar het Huis en is de uitkomst onzeker. Heel wat gematigde Republikeinen zijn het erover eens dat de kans dat ze een jaren geleden al goedgekeurde wet nog kunnen herroepen nihil is en dat de kiezer de partij de rekening zal presenteren bij de tussentijdse stembusgang volgend jaar. Of ze dat kunnen verkopen aan hun Tea Party-vleugel, voor wie Obamacare des duivels is en compromis gelijk staat met verraad, is maar de vraag.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content