Noorwegen had het recht om de toegang tot zijn grondgebied van goederen bestemd voor de Russische bewoners van het Noorse eilandengroep Spitsbergen, te blokkeren. Dat zei minister van Buitenlandse Zaken Anniken Huitfeldt nadat Rusland dreigde met represailles.
Oslo ‘probeert geen obstakels op te zetten’ voor de bevoorrading van de Russische mijnwerkers die zich hebben gevestigd op deze uitgestrekte Noorse eilanden in de buurt van de Noordpool, aldus de minister in de mededeling. ‘Noorwegen schendt het verdrag van Spitsbergen niet’, dat al een eeuw geldt en specifieke regels bevat voor het territorium met slechts 3.000 inwoners.
Het goederentransport ‘werd geblokkeerd op basis van de sancties’ die Oslo nam als gevolg van de inval in Oekraïne, ‘die verbieden dat Russische goederentransportbedrijven toegang krijgen tot het Noorse grondgebied’, aldus Huitfeldt nog.
Rusland is boos op Noorwegen omdat het 20 ton goederen geblokkeerd heeft aan de grensovergang Storskog, die in de Noorse haven van Tromsø op een schip geladen moesten worden richting Spitsbergen. Moskou riep de Noorse zaakgelastigde op het matje en sprak van ‘onvriendelijke acties’ die kunnen leiden tot tegenmaatregelen.
Volgens Huitfeldt kan Rusland er echter voor kiezen om goederen via een andere weg, bijvoorbeeld via de maritieme weg, te vervoeren. Bovendien is de situatie normaal in Barentsburg, waar de meest noordelijke steenkoolmijn ter wereld ligt, en hebben de inwoners toegang tot voedel en medicatie.
Spitsbergen is een eilandengroep in de Noordelijk IJszee, meer dan vijfhonderd kilometer ten noorden van Noorwegen. Een atypisch verdrag dat in 1920 in Parijs werd overeengekomen, erkent de Noorse soevereiniteit over de eilandengroep. Maar de inwoners van de andere landen die het verdrag ondertekenen, krijgen het recht om de natuurlijke rijkdommen op Spitsbergen ‘op voet van volledige gelijkheid’ te exploiteren. Rusland maakt volop gebruik van die bepaling door steenkool te winnen in het gebied.
