Nobelprijs voor Vrede: journalisten Maria Ressa en Dmitry Muratov voor strijd voor vrije meningsuiting
De Nobelprijs voor de Vrede gaat dit jaar naar de journalisten Maria Ressa uit de Filipijnen en Dmitry Muratov uit Rusland. Dat heeft het Noorse Nobelcomité in Oslo bekend gemaakt.
Maria Ressa en Dmitry Muratov krijgen de Nobelprijs voor hun ‘moedige inspanningen voor de vrijheid van meningsuiting, een voorwaarde voor democratie en duurzame vrede’, zei de voorzitster van het Nobelcomité, Berit Reiss-Andersen.
De bekroning moet het belang van het verdedigen van de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid in de verf zetten.
Maria Ressa, Rappler
Maria Ressa is de oprichter (in 2012), ceo en hoofdredacteur van het Filipijnse onlinemagazine Rappler. Dat bericht kritisch over dewar on drugsvan de Filipijnse president Rodrigo Duterte – een oorlog die naar verluidt intussen al meer dan 30.000 dodelijke slachtoffers eiste.
Ook toonden Ressa en Rappler hoe sociale media aangewend worden om fake news te verspreiden, tegenstanders lastig te vallen en de publieke opinie te manipuleren.
‘Niets is mogelijk zonder de feiten’, zo reageerde de Filipijns-Amerikaanse Ressa in een live interview via Rappler. ‘Een wereld zonder feiten is een wereld zonder waarheid en vertrouwen.’
Dmitry Muratov, Novaja Gazeta
Dmitry Muratov is een van de oprichters van de Russische onafhankelijke krant Novaja Gazeta, een van de symbolen van de onafhankelijke pers in Rusland.
Moeratov was 24 jaar lang hoofdredacteur van de krant. ‘Dankzij haar feitenjournalistiek en professionele integriteit is de krant een belangrijke informatiebron geworden over kwalijke aspecten van de Russische samenleving die zelden in andere media aan bod kwamen’, klinkt het. Het Nobelcomité noemt artikelen over corruptie, politiegeweld, willekeurige arrestaties, kiesfraude en ’trolfabrieken’ van het Russische leger.
De krant stuit daarbij in het verleden al op felle weerstand. Sinds het ontstaan ervan, in 1993, werden zes journalisten om het leven gebracht. De bekendste daarvan is Anna Politkovskaja, die verschillende artikels schreef over de oorlog in Tsjetsjenië. In maart van dit jaar was de redactie van de krant in Moskou nog het doelwit van een chemische aanval.
‘Ondanks de moorden en bedreigingen heeft hoofdredacteur Moeratov altijd geweigerd om de onafhankelijke koers van de krant op te geven’, zegt het Nobelcomité.
‘Het is niet mijn persoonlijke verdienste. Het is die van Novaja Gazeta. Het is die van zij die gestorven zijn terwijl ze het recht van meningsuiting verdedigden’, reageerde Muratov tegenover het door de staat gecontroleerde nieuwsagentschap TASS.
Vlaams Vredesinstituut: ‘Belangrijk signaal voor Europese burger’
Met de Nobelprijs voor de Vrede voor Maria Ressa en Dmitry Muratov geeft het Nobelprijscomité journalisten overal ter wereld, en dus ook bij ons, het signaal dat zij cruciaal zijn voor de bescherming van persvrijheid en vrijheid van mening en informatie en op die manier voor het voortbestaan van elk democratisch stelsel. Ook de Europese burger is gebaat bij die boodschap. Dat zegt het Vlaams Vredesinstituut in een reactie.
‘Een correct geïnformeerde bevolking is een belangrijke bescherming voor de democratie en voor de vrede’, benadrukt Nils Duquet, directeur van het Vlaams Vredesinstituut. ‘Met de prijs bekroont het comité nu twee journalisten die in bijzonder moeilijke omstandigheden fundamentele rechten zoals de persvrijheid en de vrije meningsuiting bleven verdedigen.’
Een correct geïnformeerde bevolking is een belangrijke bescherming voor de democratie en voor de vrede.
Deze Nobelprijs is volgens Duquet niet alleen een bekroning voor twee boegbeelden van de journalistiek maar ook een krachtige veroordeling van het geweld dat deze en andere journalisten tijdens de uitoefening van hun job moesten en moeten doorstaan.
‘Onder andere het verhaal van de moord op journaliste Daphne Caruana Galizia in Malta bewijst dat ook Europese journalisten niet immuun zijn voor machtsmisbruik, intimidatie en soms dodelijk geweld. Het is goed dat daar met deze Nobelprijs nog meer aandacht voor ontstaat’, aldus Duquet.
10 miljoen Zweedse kroon
Er waren in totaal 329 kandidaten voor de Nobelprijs van de Vrede. Onder anderen ook klimaatactiviste Greta Thunberg en de Wit-Russische oppositieleidster Svetlana Tichanovskaja werden genoemd als kanshebbers op de prijs.
De uitreiking van de Nobelprijzen 2021 hebben zo hun hoogtepunt bereikt. Eerder deze week werden ook al de prijzen uitgedeeld in de categorieën Literatuur, Fysica, Chemie en Geneeskunde. Maandag volgt Economie nog.
De Nobelprijzen zijn goed voor 10 miljoen Zweedse kroon, ongeveer 980.000 euro, per categorie. Traditiegetrouw worden de prijzen uitgereikt op 10 december, de sterfdag van Alfred Nobel, de chemicus en industrieel die de Nobelstichting oprichtte.
De Nobelprijs voor de Vrede wordt als enige Nobelprijs niet in Stockholm maar in Oslo uitgereikt.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier