Minister van Binnenlandse Zaken Arturo Murillo: ‘Evo Morales wilde van Bolivia een drugsstaat maken’

Aanhangers van Morales in La Paz. 'De steden in Bolivia beginnen op oorlogsgebied te lijken.' © Reuters
Ernesto Rodriguez Amari
Ernesto Rodriguez Amari Journalist en politicoloog

Oud-president Evo Morales maakte gemene zaak met buitenlandse drugsbaronnen, zegt minister van Binnenlandse Zaken Arturo Murillo. Hij heeft een klacht ingediend bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag.

‘Wat ik u nu ga vertellen, is een primeur’, zegt minister van Binnenlandse Zaken Arturo Murillo. ‘Evo Morales heeft tijdens zijn presidentschap een eigen vliegtuighangar laten bouwen. Voor hem gebruikten alle Boliviaanse presidenten commerciële vluchten of militaire vliegtuigen. In die hangar hebben we een bunker van 500 vierkante meter teruggevonden. Via de hangar neem je een lift en ineens sta je in een uiterst luxueuze ruimte, met een grote vergaderzaal, hotelkamers, sauna’s, … De bunker lijkt nog rijkelijker aangekleed dan de paleizen van oliesjeiks uit Saudi-Arabië en Qatar. Kunt u zich dat voorstellen in een arm land als Bolivia?’

Morales geeft instructies aan drugskartels om de toegang tot de steden te blokkeren zodat de mensen niet meer aan voedsel raken.

President Evo Morales is na het aanhoudende protest van de bevolking naar Mexico gevlucht. De toestand blijft evenwel zeer gespannen, met veel rellen en geweld. Hoe verklaart u die onrust in Bolivia?

Arturo Murillo: Eigenlijk gaven de Bolivianen twee jaar geleden al het signaal dat het tijdperk-Morales voorbij was. In het referendum van 2016 verwierpen ze het voorstel van Morales om zich kandidaat te stellen voor een vierde ambtstermijn. De president koos ervoor om niet naar zijn bevolking te luisteren en legde de uitslag naast zich neer. Tijdens de eerste ronde van de presidentsverkiezingen op 20 oktober keerde een groot deel van de bevolking Morales de rug toe. Hij zag een tweede ronde tegen zijn tegenstander Carlos Mesa niet zitten en besloot om fraude te plegen. Iedere Boliviaan kon dat met eigen ogen zien: op een bepaald moment werd de livestream van de verkiezingsresultaten onderbroken en de volgende dag bleek Morales voldoende voorsprong te hebben om het presidentschap op te eisen. De protesten bleven niet uit. De president begreep nog steeds niet dat de bevolking hem niet meer steunde. Pas toen de bevelhebber van het leger, Williams Kaliman, duidelijk maakte dat het leger niet meer achter hem stond, kondigde Morales zijn ontslag aan.

Ondertussen hebben verschillende ministers die Morales steunen hun aanhangers opgeroepen tot gewelddadig protest.

Er zijn betere omstandigheden om minister van Binnenlandse Zaken te worden.

Murillo:De steden in Bolivia beginnen oorlogsgebieden te worden. Ik ben zelf ook slachtoffer geworden van zo’n aanval. Mijn huis staat in Chapare, de regio waar Morales vandaan komt. Aanhangers van Morales zijn naar mijn huis getrokken om het te vernielen en mijn familie te vermoorden. Gelukkig heb ik nog net op tijd een telefoontje gekregen, zodat ik ze kon waarschuwen dat ze zich uit de voeten moesten maken. Mijn zus en schoonbroer zijn met hun dochters van twee en acht jaar en met mijn neef naar het regenwoud getrokken en hebben zich daar gedurende acht dagen verstopt om te vermijden dat ze vermoord zouden worden. Ze hebben mijn huis volledig platgebrand. Dat zijn de supporters van Morales!

Dat was het moment waarop Jeanine Anez waarnemend president is geworden en ik werd gevraagd als minister van Binnenlandse Zaken. Ik heb van haar de moeilijke opdracht gekregen om weer vrede in ons land te brengen. Ondertussen zijn we erin geslaagd om met de meeste sectoren in overleg te gaan en akkoorden te ondertekenen. De enige plaats waar nu nog een zeer gewelddadig conflict woedt, is de regio Chapare. Zodra in Bolivia de rust is teruggekeerd, zal de overgangsregering er alles aan doen om zo snel mogelijk nieuwe verkiezingen te organiseren.

Waarom hebt u tegen Evo Morales een klacht ingediend bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag?

Murillo:De meeste Bolivianen weten dat niet, maar Morales heeft verschillende misdaden tegen de mensheid gepleegd. We hebben beeld- en audiomateriaal met video’s en afgeluisterde gesprekken tussen Morales en drugsbaron Faustino Yucra. Morales geeft instructies aan het drugskartel om de toegang tot de steden te blokkeren en chaos te creëren, zodat de mensen niet meer aan voedsel raken. Hij hoopte dat ze dan zouden gaan terugverlangen naar zijn bewind. Volgens het strafwetboek van Bolivia is dat een terroristische daad.

Morales is toch de president die Bolivia uit de armoede heeft gehaald?

Murillo:Morales heeft veel aanhangers omdat hij erin geslaagd is de levensstandaard van miljoenen arme Bolivianen te verhogen. Maar het prijskaartje is hoog: Bolivia was goed op weg om net zoals Venezuela een narcostaat te worden.

Arturo Murillo
Arturo Murillo© belga

De cocateelt heeft een eeuwenoude traditie in Bolivia. U kunt toch niet beweren dat Morales die heeft geïntroduceerd?

Murillo:Volledig akkoord. Het cocablad wordt in La Paz en andere steden tegen hoogteziekte gebruikt. Ik moet eerlijk toegeven dat ik ook op cocabladeren kauw om mijn vermoeidheid niet te voelen. Zeker nu ik zo hard werk. Wij beschouwen cocabladeren kauwen als een deel van onze identiteit. Het is onze koffie. Maar er is een groot verschil tussen cocabladeren telen en cocaïne produceren. De laatste jaren is de productie en handel van cocaïne enorm toegenomen. We hebben nu ontdekt dat veel structurele problemen in Bolivia gerelateerd zijn aan de drugshandel. Morales liet toe dat buitenlandse drugsbaronnen zich vrij konden bewegen in Bolivia. Daar gaan we paal en perk aan stellen. Wie zich bezighoudt met drugshandel in Bolivia, zal worden uitgeleverd aan zijn land van herkomst. Het grootste probleem is dat die drugsbaronnen zich niet alleen bezighouden met export maar ook de afzetmarkt in Bolivia zelf te vergroten. Ze geven onze jongeren gratis cocaïne om hen afhankelijk te maken. We willen onze jeugd gezond houden en hebben de drugskartels de oorlog verklaard.

Hoe komt het dat Evo Morales naar Mexico is ontsnapt?

Murillo:Toen Morales zijn ontslag aanbood, wilden we hem een eervol vertrek aanbieden. We hebben dus toegelaten dat een militair vliegtuig van Mexico in Bolivia kon landen. Toen we wisten dat Morales vanuit Mexico mensen bleef mobiliseren om via geweld en chaos het land te destabiliseren, zijn we strengere standpunten gaan innemen. De Mexicaanse president, Lopez Obrador, heeft de voorbije maand ook de jongste zoon van drugsbaron El Chapo, Ovidio Guzman, bescherming geboden. Ik ben als minister van Binnenlandse Zaken door de inlichtingendiensten, de politie en het leger op de hoogte gebracht van bewijsmateriaal dat Ivan Archivaldo Guzman, ook wel El Chapito genaamd, en Alfredo Guzman in het verleden officieel toegang hebben gekregen tot het Boliviaanse parlement. We wisten al langer dat drugsbaronnen Bolivia als hun thuishaven beschouwden. Zo hebben de zonen van El Chapo een tijdje in Santa Cruz gewoond en volgden ze in ons land ook een pilotenopleiding. Het ministerie van Binnenlandse Zaken zal nu grondig onderzoeken wat hier allemaal achter zit.

Uw huis is afgebrand en uw familie is ternauwernood ontsnapt. Vreest u niet voor uw leven?

Murillo:Mocht mijn familie niet gevlucht zijn, dan was ze vermoord. In Chapare is Morales nog steeds de leider van een grote groep cocatelers. Er zijn al verschillende politieagenten op gruwelijke wijze vermoord. Het is duidelijk dat lokale cocatelers steun krijgen van drugskartels uit Mexico. Die mensen hebben alle normen en waarden verloren. Ik weet met wie ik strijd, maar ik wil niet dat Boliviaanse kinderen opgroeien in een drugsstaat.

Arturo Murillo

– 1963: geboren in Cochabamba

– Autodidact. Werkte in de hotelsector en klom op tot bedrijfsleider in de hotelindustrie.

– 2005-2009: parlementslid voor Unidad Nacional

– Sinds 2015: senator voor de alliantie Unidad Democrata

– Sinds 2019: minister van Binnenlandse Zaken

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content