Het Witte Huis tracht de publicatie ervan te blokkeren, maar de brisante memoires van ex-veiligheidsadviseur John Bolton lekten toch uit. En er komen nog andere ‘onthullende’ boeken aan. Drie zaken om te onthouden.
Of Xi Jinping niet wat meer soja en tarwe wilde kopen van Amerika, vroeg Trump de Chinese president tijdens een diner op de G20-top vorig jaar. De stem van de begunstigde landbouwers zou immers cruciaal zijn voor de herverkiezing van de Amerikaanse president. ‘Hij smeekte Xi om ervoor te zorgen dat hij zou winnen’, schrijft John Bolton in zijn nog te verschijnen memoires. En zodoende pleegt Trump landverraad.
Volgens de voormalige Nationale Veiligheidsadviseur John Bolton neemt Trump amper een beslissing die niet is ingegeven door zijn eigenbelang. Sterker: het misbruiken van zijn ambt voor persoonlijke, politieke doeleinden, is een ‘way of life’ zo klapt Bolton uit de biecht. Het belang van de Verenigde Staten komt steevast op de tweede plaats.
The Room Where It Happened: A White House Memoir gaat over de zeventien maanden die Bolton doorbracht in het Witte Huis. Bolton schetst een ontluisterend beeld van een opportunistische president, zo vatten journalisten die het boek gelezen hebben samen. Het Justice Department tracht de publicatie van het boek te blokkeren, maar verschillende media hebben er de hand op gelegd.
Trump verleent gunsten aan autocratische leiders die hij mag. De afzettingsprocedure tegen de president was niet alleen gerechtvaardigd, maar had misschien meer kans gehad als ook andere inbreuken door Trump waren onderzocht, stelt Bolton.
‘Misnoegde idioot’
Daarnaast is Trump zo onwetend over buitenlandbeleid dat het gênant wordt, aldus Bolton. De president wist niet dat het Verenigd Koninkrijk een kernmacht is. Of dat Finland geen deel uitmaakt van Rusland. Ook zou Trump het ‘cool’ gevonden hebben Venezuela binnen te vallen. Journalisten noemde hij ‘smeerlappen’ die ‘geëxecuteerd’ moeten worden.
De 71-jarige conservatieve hardliner Bolton werkte eerder voor presidenten Ronald Reagan en George Bush. Diens zoon George W. maakte Bolton VN-ambassadeur. Als veiligheidsadviseur onder Trump stuurde de havik aan op militair conflict met Iran en Noord-Korea. Uiteindelijk stuurde Trump hem de laan uit met een tweet. De oud-veiligheidsadviseur haalt nu hard uit naar Trump, maar weigerde te getuigen in de impeachmentprocedure tegen zijn voormalige baas.
Boltons boek is nog niet verschenen, maar staat al bovenaan de bestsellerlijst bij Amazon. Een recensie van de New York Times, gretig geretweet door Trump, zet het boek van 500 bladzijden weg als een ‘saaie’ turf. Het Witte Huis probeert de publicatie tegen te houden omdat er staatsgeheimen in staan. Maar volgens Trump zijn het leugens van ‘een misnoegde saaie idioot’ die wraak neemt omdat hij ontslagen werd.
Televisiezender ABC News zendt zondag een interview met Bolton uit. Een fragment:
De afzettingsprocedure tegen Trump was gerechtvaardigd en ging zelfs aan andere inbreuken voorbij
Het lijkt een eeuwigheid geleden, maar in februari werd Trump vrijgesproken van machtsmisbruik door de Republikeinse meerderheid in de Senaat. De Democraten hadden een afzettingsonderzoek gestart nadat Trump militaire hulp aan Oekraïne had ingehouden.
Trump zou hiermee de Oekraïense president Volodimir Zelenski zover hebben willen krijgen een onderzoek in te stellen naar Joe Biden en diens zoon Hunter. Biden zou als vicepresident een onderzoek hebben gestopt naar het Oekraïense bedrijf waarvoor Hunter werkte. Trump wilde zodoende zijn politieke rivaal Joe Biden, nu Democratisch presidentskandidaat, besmeuren.
Bolton voert zijn eigen bewijs aan dat Trump de hulp voor Oekraïne wel degelijk afhankelijk maakte van een onderzoek naar zijn rivaal Biden. Maar volgens Bolton gingen de Democraten overhaast te werk en had Trump over veel meer aangeklaagd kunnen worden dan Oekraïne. De afzettingsprocedure had aandacht moeten hebben voor andere gevallen van machtsmisbruik.
Zo zou Trump in de gesprekken met China omtrent handel tussen beide landen zijn eigenbelang voorop hebben gesteld. Het vragen van een gunst aan Xi kan beschouwd worden als landverraad, omdat Trump zich bij het sluiten van een handelsdeal verplicht zou kunnen voelen Xi een wederdienst te bewijzen die mogelijk Amerikaanse belangen schaadt.
Ook zou Trump hebben willen tussenkomen in een onderzoek naar de Turkse staatsbank Halkbank om president Recep Tayyip Erdogan een vriendendienst te bewijzen, beweert Bolton. De bank wordt onderzocht door het Amerikaanse gerecht omdat ze de sancties tegen Iran zou omzeilen. ‘Het was alsof Trump wilde aantonen dat hij evenveel arbitraire macht als Erdogan bezit’, schrijft Bolton.
‘Had het Huis niet enkel op Oekraïne gefocust, dan had de afzettingsprocedure meer kans gehad’, aldus Bolton.
Weinig animo onder Democraten om afzetting op te rakelen
Vooralsnog veroorzaken Boltons onthullingen al met al weinig deining in politiek Washington. De Democraten zouden Bolton aan de tand kunnen voelen tijdens een hoorzitting maar ze lijken er voorlopig niets voor te voelen. Nancy Pelosi, de Democratische Kamervoorzitter, gaf pas commentaar na een vraag van een journalist tijdens haar wekelijkse persconferentie op donderdag. ‘We zullen er een beslissing over nemen,’ klonk het vagelijk.
Politici zijn ’te afgemat’ door de ophoping van schandalen om nog te reageren, aldus de publieke radiozender NPR. De Democraten bleven lang twijfelen om een afzettingsonderzoek te starten tegen Trump, uit vrees om erop afgerekend te worden door kiezers. Met de presidentsverkiezing van november in zicht hebben ze dat hoofdstuk definitief afgesloten.
Bovendien is Capitol Hill nu verwikkeld in politiehervorming na de dood van George Floyd, die eind mei door de politie gedood werd tijdens een brutale arrestatie. Volgens recente peilingen zijn Democratische kiezers nu bezorgd om gezondheidszorg en gelijkheid en hebben ze geen zin om het thema afzetting op te rakelen.
Zoals te verwachten was schaart de Republikeinse partij zich volledig achter president Trump. Wat Republikeinen betreft is Bolton een zelfingenomen leugenaar die enkel om zijn royalty’s maalt. ‘Het stelt me teleur’, aldus de Republikeinse fractievoorzitter van het Huis, Kevin McCarthy. ‘Geld doet veel mensen veel zaken verkondigen.’
Er komen nog andere onthullende boeken aan
Het is inmiddels een genre op zich: het ‘onthullende’ relaas dat een ‘ontluisterend’ beeld schetst van allicht de meest controversiële president in de Amerikaanse geschiedenis.
Sinds zijn verkiezing in 2016 zijn tal van boeken gepubliceerd over Trump: door journalisten, randfiguren uit Trumps entourage of zelfs een anonieme hooggeplaatste regeringsambtenaar. Bolton is de eerste voormalige topmedewerker die uit de biecht klapt.
Amerikaanse uitgevers zijn in een driftige concurrentie verwikkeld om de meest nieuwswaardige Trump-titel uit te geven. Dat mag onder meer blijken uit de royale voorschotten die ze auteurs uitkeren: zo kreeg Bolton twee miljoen dollar vooraf van zijn uitgever Simon & Schuster. ‘Lekken’ in de media voor publicatie lijken daarbij vaste promotiestrategie.
Op nummer twee van de Amazon-bestsellerlijst, na Bolton en ook nog niet verschenen, staat momenteel Too Much and Never Enough: How My Family Created the World’s Most Dangerous Man, van Mary Trump, een nicht van de president.
Het boek van de psychologe wordt aangekondigd als een onthullend werk ‘dat een helder licht laat schijnen op de donkere geschiedenis van haar familie en hoe haar oom de man werd die ’s werelds gezondheid, economische veiligheid en sociale weefsel bedreigt.’
Ook Trumps voormalige fixer en advocaat Michael Cohen werkt naar verluidt aan een boek. Cohen werd in 2018 veroordeeld nadat hij zwijggeld betaalde aan twee vrouwen tijdens de Amerikaanse presidentscampagne van 2016. Hij werd recent uit de gevangenis vrijgelaten en onder huisarrest gesteld wegens risico op besmetting met het coronavirus. Cohen is naar verluidt ‘pisnijdig’ en staat te popelen om een boekje open te doen over zijn voormalige werkgever.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
