Leven als vrouw in IS-gebied: ‘Ongesluierde vrouwen worden op het hoofd geslagen’

Alleen rondwandelen is verboden voor vrouwen, er moet steeds een mannelijke begeleider bij zijn. © Reuters

Terreurorganisatie IS heeft in een manifest onthuld hoe vrouwen zich binnen het kalifaat moeten gedragen. Maar hoe gaat het leven van een vrouw in IS-gebied er écht aan toe?

Vrouwen moeten altijd vergezeld worden van een mannelijke begeleider, een ‘mahram‘. Een sluier met twee lagen, losse abaya’s en handschoenen behoren tot de dresscode. Hisbah, een soort religieuze politie, controleert of de regels worden nageleefd. Dat blijkt uit gesprekken met vrouwen in het IS-kalifaat in Syrië en Irak die de Britse krant The Guardian voerde. De extreme kledingvoorschriften en beperkingen voor vrouwen zorgen voor afkeer bij gematigde moslims en drijven hen tot wanhoop.

Een ongesluierde vrouw wordt op haar hoofd geslagen

Enkele vrouwelijke dokters weigerden in het begin om een sluier te dragen en staakten door thuis te blijven. De Hisbah nam ambulances naar hun thuis en bracht ze met geweld naar het ziekenhuis. ‘Een van mijn collega’s was alleen in haar praktijk in het ziekenhuis en dacht dat het oke was om haar sluier af te nemen. Plots stormden twee Hisbah-mannen haar kamer binnen en waarschuwden haar dat ze dat geen tweede keer moest proberen’, vertelt de Iraakse kinderarts Maha Saleh.

Ook op de kraamafdeling moeten vrouwen die gaan bevallen zich aan de kledingvoorschriften houden. ‘Toen ik moest bevallen, ging ik gesluierd naar het ziekenhuis. Ook al was het veel te warm. Er stonden Hisbah-mannen voor de deur van het ziekenhuis. Sommige vrouwen die ook moesten bevallen, waren in paniek en hadden helemaal geen tijd meer om een sluier aan te doen. Het choqueerde mij dat de Hisbah hen de toegang tot het ziekenhuis ontzegde’, vertelt een getuige.

Een vrouw mag onderzocht worden door een mannelijke dokter, maar hij mag haar sluier niet optillen. ‘Ze dwingen vrouwen van elke leeftijd om een sluier te dragen, ook al dragen de meeste vrouwen een hijab’, zegt de kinderarts. Een ongesluierde vrouw wordt met een stok op haar hoofd geslagen.

Controle op de bus

Ook worden de bussen regelmatig gecontroleerd. Volgens een andere getuige moeten alle passagiers uitstappen en mag een bus niet doorrijden, als een vrouw niet gekleed is volgens de richtlijnen of als ze zonder begeleider reist.

In Mosul mogen vrouwen niet de laatste passagier op de bus zijn, want dan zijn ze alleen met de chauffeur. De 35-jarige Bassma Adel werkt in een bank. Ze was de laatste passagier en moest dus uitstappen, ook al was ze nog lang niet in de buurt van haar thuis.

“Ik moest naar huis, maar het was nog ver wandelen en erg slecht weer. Een van mijn mannelijke collega’s reed voorbij met zijn auto en bood me een lift aan. Na een tijdje werden we tegengehouden door de Hisbah. Ze vroegen ons om het document dat bewees dat mijn collega mijn mahram, mijn mannelijke begeleider, was. Toen we dat niet hadden, berispten ze ons omdat we samen in een auto zaten. Ze vernederden ons en ik moest uitstappen.’

Een sluier vanaf negen jaar

‘Kleine meisjes in de lagere school moeten een abaya dragen, vanaf het vierde jaar moeten ze ook een sluier dragen’, vertelt de 15-jarige Syrische scholier Sali Issam. ‘Hoewel alle leraren in meisjesscholen vrouwen zijn, mogen scholieren en hun leraren de sluier in de klas niet afnemen. Veel families sturen hun kinderen niet meer naar school’, voegt ze eraan toe. ‘Dat komt door de recente luchtaanvallen van het Syrische leger. De families zijn bang van de Hisbah en van de oorlogsvliegtuigen van Assad.’

In het Iraakse Mosul zijn de regels iets minder streng. Toen het schooljaar in oktober terug begon, stuurde Samar Hadi haar dochters van zes en zeven zoals altijd zonder hijab naar school. ‘Twee dagen later vertelde de directrice dat iedereen een hijab moest dragen, dus maakte ik hen een hijab. Iets later kwam er een bevel van IS om duidelijk te maken dat alleen kinderen vanaf het vierde leerjaar een hijab moeten dragen, niet die van het eerste en het tweede.’

Raqqa, Syrië.
Raqqa, Syrië.© Reuters

Geslagen, vernederd, beboet

Enkele weken nadat Mosul ingenomen werd, publiceerde IS richtlijnen met beperkingen voor vrouwen. Zo moeten ze een zwarte sluier dragen met twee lagen, om hun ogen te verbergen. Net als een los gewaad dat speciaal door IS ontworpen is, omdat enkele abaya’s de vorm van het lichaam te veel zouden tonen. In het Syrische Raqqa, de IS-hoofdstad, mogen vrouwen enkel zwart dragen, ook hun verplichte handschoenen en schoenen moeten zwart zijn.

Veel vrouwen verzetten zich tegen het bevel, tot ze beseften dat ze geslagen, vernederd en beboet konden worden. En dat hun echtgenoten gestraft konden worden. Want ook de mannelijke begeleiders worden gestraft als de vrouwen zich niet kleden volgens de opgelegde regels. Mannen dwingen hun echtgenotes en dochters om thuis te blijven om confrontaties met de Hisbah, die via internet bevelen uitdeelt, te vermijden.

1.500 dollar boete en 10 zweepslagen

IS beval dat alle vrouwelijke kapsters hun zaak in Mosul moesten sluiten. De 43-jarige Samah Nasir had meer dan negen jaar een eigen kapperszaak. Dat was de enige bron van inkomsten voor haar drie kinderen en haar zieken, werkonbekwame echtgenoot. ‘Ik heb mijn winkel heropend ondanks het embargo, omdat ik geen eten voor mijn kinderen en geen medicatie voor mijn echtgenoot kon kopen.’

Niet veel later brak de Hisbah in bij haar thuis en namen Samah en haar echtgenoot mee naar een sharia-rechtbank. ‘De rechter oordeelde dat ik een boete van 1.500 dollar moest betalen en tien zweepslagen moest krijgen aan de onderkant van mijn voeten in een van de kamers van de rechtszaal.’ Sindsdien komt ze amper nog buiten. (NS)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content