Landen stoppen massaal hulp aan Oeganda

Demonstranten steunen de nieuwe antihomowet in Oeganda. © Reuters
Wided Bouchrika
Wided Bouchrika Freelancejournaliste

Noorwegen, Denemarken en Nederland zijn de eerste landen die de hulp aan Oeganda hebben stopgezet. Dat gebeurt naar aanleiding van de daar goedgekeurde antihomowet.

President Yoweri Museveni heeft in Oeganda een nieuwe antihomowet ondertekend. Dat heeft ertoe geleid dat een aantal landen de buitenlandse hulp herzien.

Homoseksualiteit criminaliseren

Denemarken en Noorwegen hebben gemeld dat ze elk meer dan 6 miljoen euro hulp zullen schrappen, samen goed voor meer dan 12 miljoen euro. De landen willen dat geld nu aan ngo’s en mensenrechtenorganisaties in Oeganda besteden.

De Noorse minister van Buitenlandse Zaken, Borge Brende, zei dat de wet de situatie van een reeds kwetsbare groep enkel zou verergeren en individuen en organisaties zou criminaliseren die voor de rechten van minderheden opkomen, meldt Time.com.

Nederland schrapt het hulppakket van 7 miljoen euro aan de Oegandese justitie. Nederland zegt niet te willen deelnemen aan een proces dat homoseksualiteit criminaliseert. De overige 23 miljoen euro aan hulp wordt behouden.

Door de acties van de drie landen, loopt Oeganda nu al meer dan 20 miljoen euro aan buitenlandse hulp mis.

In België vraagt Jean-Pascal Labille (PS) om Europees overleg over de situatie in Oeganda. De hulp wil Labille niet meteen schrappen, omdat dat de kwetsbare groepen van de bevolking zou schaden, schrijft De Redactie.

456 miljoen dollar

De minister van Buitenlandse Zaken van de VS, John Kerry zegt dat de relatie tussen de VS en Oeganda herbekeken zal worden, zo ook de hulpprogramma’s aan het land.

Amerikaans senator en voorzitter van het gerechtelijk comité, Patrick Leahy, heeft al voorgesteld om de hulp aan Oeganda, die jaarlijks tot 456 miljoen dollar bedraagt, te stoppen, bericht AFP. ‘We moeten de hulp aan Oeganda herzien. Ook de indirecte hulp via de Wereldbank en andere multilaterale organisaties hoort daarbij.’

Canada volgt de VS daarin. Minister van Buitenlandse Zaken, John Baird, zegt dat de antihomowet de relatie tussen beide landen geen goed doet. De goedkeuring van de controversiële wet zal de strijd van Canada voor de mensenrechten in Oeganda enkel versterken.

‘Canada is enorm teleurgesteld dat de president Yoweri Museveni de wet heeft ondertekend. We dringen erop aan dat de president de rechten van alle Oegandezen beschermt, ongeacht hun seksuele geaardheid, zoals de Oegandese grondwet het voorschrijft’, zei Baird in een persbericht.

Secretaris-generaal van de Verenigde Naties Ban Ki-moon vroeg Oeganda al om de omstreden wet af te schaffen.

Amerikaanse invloed

Ondanks de Amerikaanse veroordeling van de wet, wordt het originele wetsvoorstel vaak in verband gebracht met Amerikaanse christelijke evangelisten die Oeganda in 2009 bezochten. Niet lang na hun bezoek, werd het eerste voorstel van de antihomowet in Oeganda voorgedragen. Toen hield de wet nog de doodstraf in. Een van de evangelisten, Scott Lively, heeft toegegeven de wet te hebben besproken met Oegandese wetgevers.

Hulp bij HIV-besmetting

Op zich was homoseksualiteit al illegaal in Oeganda. Dat is het ook in 35 andere Afrikaanse landen. Maar de nieuwe wet voert een levenslange celstraf in voor seks tussen homo’s of met een partner die HIV heeft. Zogenaamde homopropaganda wordt ook strafbaar: er mag niet meer worden opgeroepen tot het recht voor homo’s om bijvoorbeeld elkaars hand vast te houden in het openbaar. Een poging tot homoseksualiteit resulteert in zeven jaar cel en Oegandezen worden verplicht homoseksuelen aan te geven.

Mensenrechtenorganisaties zijn bezorgd omdat hulp aan homoseksuelen met HIV of aids door de wet belemmerd zou kunnen worden. Dat is dramatisch in een regio waar een groot percentage van de bevolking met HIV besmet is. Maar de Oegandese minister van Gezondheid Ruhakana Rugunda vertelde de BBC dat iedereen in Oeganda, ongeacht de seksuele geaardheid, kan rekenen op gezondheidszorg.

Onwettig

Maar een rechtbank zou de wet onconstitutioneel kunnen verklaren, schrijft Richard Kavuma op de website van de Oegandese krant The Observer. Dat zou in het voordeel van Museveni kunnen spelen: goedkeuring van de bevolking omdat hij de wet wilde doorvoeren en tegelijk de internationale veroordeling van zich af kunnen werpen als de wet onwettig verklaard wordt.

Voorlopig ziet het er niet naar uit dat de wet snel zal verdwijnen. Museveni verzekert zijn partij ervan dat hij de strijd tegen de homoseksuele lobby in de wereld zal doorzetten.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content