Kroonprins Mohammed bin Salman voert zijn buitenlands beleid volgens het trial-and-errorprincipe: hij leert al doende waar hij mee weg kan komen.
In de saga rond de moord op de Saudische journalist Jamal Khashoggi is er aan smeuïge details geen gebrek. Zelfs naar Saudische normen, waar executies nog per onthoofding geschieden, is een doodseskader dat per privéjet naar Istanbul vliegt om een doelwit dood te martelen brutaal.
Veruit de opmerkelijkste ontwikkeling in de zaak-Khashoggi was het feit dat Riyad na achttien dagen bekende dat de journalist dood was. In een opmerkelijk interview met Fox News benadrukte de Saudische buitenlandminister Adel al-Jubeir dat de groep niet op last van de autoriteiten had gehandeld. Een twijfelachtige bewering. De vijftien reisden met een diplomatiek paspoort per privéjet naar Istanbul. Zeven van hen maakten deel uit van de persoonlijke bewaking van kroonprins en de facto leider Mohammed bin Salman (33).
Zelfs naar Saudische normen is een doodseskader dat per privéjet naar Istanbul vliegt om een doelwit dood te martelen brutaal.
Autoritaire regimes hebben doorgaans geen baat bij ‘bekentenissen’. Van de pers in eigen land hebben ze niets te vrezen. Op criticasters heeft een moord ook zonder expliciete bekentenis een afschrikkingseffect. Bovendien beseffen autoritaire regimes maar al te goed dat de rest van de wereld weet wat ze doen. Een fanatieke ontkenning is in die context een teken van onaantastbaarheid.
Sinds hij in 2017 benoemd werd tot kroonprins, rijgt Mohammed bin Salman de diplomatieke incidenten aan elkaar. Hij is de architect van de uitzichtloze oorlog in Jemen. Daarnaast kondigde hij een blokkade af tegen Qatar, liet hij Libanees premier Saad Hariri arresteren en dwong hij hem om ontslag te nemen, en blies hij in augustus nog de diplomatieke relaties met Canada op na kritiek op Saudische mensenrechtenschendingen.
In tegenstelling tot het gros van de Saudische prinsen heeft Bin Salman geen opleiding in het Westen genoten. Het is duidelijk dat dat gebrek aan affiniteit met de westerse wereld en zijn impulsieve karakter zijn beoordelingsvermogen parten spelen. ‘MBS’ voert zijn buitenlands beleid volgens het trial-and-errorprincipe: hij leert al doende waar hij mee weg kan komen. Daarbij rekent hij op zijn bevoorrechte relatie met Jared Kushner, de mercantiele schoonzoon van Donald Trump. Dat Riyad nu schoorvoetend zijn betrokkenheid erkent, moet Amerika helpen om zonder gezichtsverlies de Saudi’s te blijven steunen. Trump was er alvast snel bij om het strategische en economische belang van Saudi-Arabië te benadrukken.
Tegelijk begint de rekening van MBS aan te dikken. Met elke diplomatieke gaffe komt de dag dichterbij dat de prinselijke onhebbelijkheden niet langer opwegen tegen de strategische voordelen. Na nauwelijks anderhalf jaar heeft hij zelfs de meest fervente verdedigers van Riyad aan het denken gezet. Dat is vooralsnog het meest verstrekkende gevolg van zijn leiderschap.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
