De voormalige speciale aanklager Kenneth Starr, die de aanklacht tegen de Democratische president Bill Clinton leidde in de Monica Lewinsky-affaire, is dinsdag op 76-jarige leeftijd overleden. Hij was een figuur die het land verdeelde. Hij werd geprezen en verguisd, zij het vaker verguisd.
‘Kenneth Starr stierf in een ziekenhuis in Houston als gevolg van complicaties na een operatie’, liet zijn familie dinsdag weten. Hij was, volgens The New York Times, 17 weken gehospitaliseerd geweest voor een niet gespecifieerde ziekte.
Starrs werk, samengevat in het als een stationsroman gelezen Starr Report, zette in 1998 de afzettingsprocedure (impeachment) tegen Clinton in gang, maar resulteerde niet in de afzetting van de president.
Starr, geboren in een streng christelijke familie in Texas, gold als een briljant rechts jurist, die mogelijk op weg was naar het Hooggerechtshof.
Zijn carrière werd echter bepaald door de hoofdrol die hij kreeg in het onderzoek naar Bill Clinton.
Starrs onderzoek begon als een corruptiezaak, waarbij de investeringen van de Clintons in immobiliënproject Whitewater onder de loupe werden genomen. Maar na enige tijd – het onderzoek zou vijf jaar duren -spitste Starr zich toe op het seksleven van de president. Uiteindelijk kon Starr de corruptieaantijgingen tegen de Clintons niet bewijzen, maar wel dat Clinton meineed had gepleegd over zijn relatie met stagiaire Monica Lewinsky. Er werd dan ook minder en minder gesproken van Whitewater, en meer van de Lewinsky-affaire.
De zaak verdeelde de VS, met Republikeinse supporters van Starr die niet konden geloven dat de Senaat de meineed onvoldoende reden vond voor een afzetting, terwijl aanhangers van Clinton, en grote groepen Amerikanen, vonden dat Starr niets te zoeken had in het privéleven van de president, of toch te ver ging in die zoektocht. Het werd ook hard gespeeld, met lekken en beschuldigingen over en weer, waarbij het Witte Huis Starr voorstelde als een rechtse, puriteinse fanatiekeling die erop uit was met zijn onderzoek de Republikeinen aan de macht te brengen. Terwijl in de Republikeinse versie Clinton de vleesgeworden perversie was, onwaardig voor het presidentschap. De jonge Lewinsky werd collateral damage van zowel Starr als de Clintons, en moest omgaan met juridische problemen, liefdesproblemen, en met het feit dat haar leven op straat was gegooid. ‘Mijn gedachten over Ken Starr zijn gecompliceerd’, liet ze dinsdag in een tweet weten.
Over de aanvallen tegen hemzelf zei Starr in 1999: ‘Ze eisten hun tol. Een geautoriseerd onderzoek werd gekarakteriseerd als een politiek spel. De wet werd politiek onder een andere naam’.
Na zijn onderzoek werd hij hoofd van de Baylor University.
Daar kwam Starr in 2016 zelf in opspraak. Hij moest ontslag nemen toen bleek dat hij aanklachten wegens seksueel geweld van leden van het football-team onder de mat had geveegd (of had laten vegen). Het bestuur, concludeerde een onderzoek, ‘had het beeld gecreëerd dat football boven de wet stond’. Starr bleef wel aan de universiteit verbonden als professor in de Rechten.
In 2020 trad Starr op als advocaat voor Donald Trump, die zelf in een afzettingsprocedure was terechtgekomen. Toen argumenteerde Starr tegen afzetting: ‘Zoals oorlog is impeachment hel’, legde hij uit ten behoeve van de senatoren.
Had hij goed gehandeld in zijn onderzoek tegen Clinton? Of was wat hij deed verwerpelijk? Starr zelf wist niet goed te kiezen tussen de twee opties. In zijn memoires, die in 2018 verschenen, vatte hij het als volgt samen: ‘Ik betreur te zeerste dat ik de Lewinsky-fase van het onderzoek heb opgenomen. Maar tegelijk, als ik het 20 jaar later beschouw, was er praktisch gesproken geen alternatief.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier