Jean-Claude Juncker wil socialer Europa

Jean-Claude Juncker. © Belga Image

Jean-Claude Juncker wil graag dat Europa een socialer karakter krijgt. Meer dan dat vragen kan hij niet doen.

Er was vorige week niet echt veel aandacht voor de sociale top van de Europese Unie in Göteborg. Dat valt ook gemakkelijk te begrijpen: sociale politiek heeft in Europa nooit hoog op de agenda gestaan. Ze is het terrein van de lidstaten, en die willen dat ook zo houden. De financiële crisis, migratie en veiligheid en de brexit kregen en krijgen meer tijd en zorg. De bijeenkomst in Göteborg kwam er op aansturen van Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de Zweedse sociaaldemocratische premier Stefan Löfven. De vorige sociale top van de Unie werd in 1997 in Luxemburg georganiseerd door de toenmalige premier van het Groothertogdom, Jean-Claude Juncker.

Het lidmaatschap van de EU volstaat voor een land duidelijk niet meer om zijn welvaart snel te zien toenemen.

Juncker klaagde er in Göteborg over dat er bij de lidstaten, maar ook in het Europees Parlement, weinig animo is om de sociale voorstellen van zijn Commissie serieus te bespreken. Toch zijn ook veel conservatievere regeringsleiders het er nu over eens dat de slinger te veel in de economische richting is doorgeslagen. De top keurde daarom een ‘pijler van sociale rechten’ goed waarnaar lidstaten moeten streven. Meer kan Europa niet doen. Het gaat om twintig principes, zoals het recht op langer leren, gelijk loon voor mannen en vrouwen, bescherming bij ontslag of de invoering van een kwalitatief minimumloon. Dat bedraagt bijvoorbeeld in Bulgarije nauwelijks 235 euro, tegenover 2000 euro in Luxemburg.

Bijna dertig jaar na de val van het communisme is de sociale kloof tussen West- en Oost-Europa nog altijd groot. Het lidmaatschap van de Unie volstaat voor een land duidelijk niet meer om zijn welvaart snel te zien toenemen. Het gebrek aan perspectief in Centraal- en Oost-Europa drijft mensen naar het westen, waar ze beter betaald werk zoeken. Thuis vallen ze gemakkelijk in de armen van populistische partijen. En als ze zo om den brode in West- en Noord-Europa belanden, stimuleren ze daar de euroscepsis omdat ze goedkoper zijn. Commissaris voor Werkgelegenheid Marianne Thyssen werkt aan een moeilijk compromis om die sociale dumping tegen te gaan.

Het idee dat er voor gelijk werk een gelijk loon moet worden betaald, speelt niet alleen in West-Europa. In Oost-Europa wordt de klacht gehoord dat mensen worden gedwongen om in het buitenland te werken, omdat hun regeringen de lonen laag houden om investeerders aan te trekken die goedkope arbeid zoeken. Zo loopt er tegenwoordig in Hongarije een petitie om daar iets aan te doen. Het initiatief daarvoor gaat niet van de linkerzijde uit, zoals mag worden verwacht, maar van de extreemrechtse partij Jobbik. Ook dat zegt veel over de situatie in Europa vandaag.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content