Irak: Extremisten rukken op naar Bagdad, 500.000 Irakezen ontvluchten Mosul

Extremisten rukken steeds verder op in Irak. Ze naderen Bagdad. Ondertussen zijn al meer dan een half miljoen burgers de gevechten in de Iraakse stad en regio Mosul ontvlucht.

Nadat de derde stad van Irak, Mosul, in handen is gevallen van de extremistische terreurgroep Islamitische Staat van Irak en de Levant (ISIL), een afscheuringsbeweging van Al-Qaida, komen ook hoofdstad Bagdad en Samara steeds meer in het nauw. Door het geweld zijn al meer dan een half miljoen burgers de stad ontvlucht, meldt de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM).

Ten noorden van de Iraakse stad Samarra, zowat 130 km ten noorden van Bagdad, zijn gevechten uitgebroken tussen Iraakse veiligheidskrachten en rebellen. Dat melden politie en getuigen. Nadat dinsdag Mosoel en woensdag Tikrit werden ingenomen komen de strijders van ISIL (Islamitische Staat in Irak en de Levant) alsmaar dichter bij Bagdad. In de hoofdstad heeft een zelfmoordaanslag woensdag 15 doden gemaakt.

Samara, twee uur rijden van Bagdad

In Samarra bevindt zich een sjiitisch mausoleum dat in februari 2006 al het doelwit was van een aanslag, die destijds het conflict tussen soennieten en sjiieten verder aanwakkerde, met tot 2008 tientallen doden als gevolg, ondanks de aanwezigheid van Amerikaanse troepen toen. De stad bevindt zich op ruim 130 km ten noorden van Bagdad, of amper twee uren rijden.

Een politieagent meldde dat zijn eenheid strijd leverde met de opstandelingen ter hoogte van de noordwestelijke toegang tot de stad. Ooggetuigen spreken dan weer over de aankomst van gewapende mannen op vrachtwagens waarop mitrailleurs geplaatst zijn.

Zelfmoordaanslag

Bij een zelfmoordaanslag in Bagdad zijn woensdag zeker 15 mensen omgekomen en 34 anderen gewond geraakt. Politiebronnen zeggen dat de zelfmoordterrorist een ontmoeting van verantwoordelijken van sjiitische stammen, in een tent in Sadr City, als doelwit had.

Dinsdag heeft ISIL de hele provincie Ninive, waarvan Mosul de hoofdstad is, al ingenomen. Ruim een half miljoen inwoners zijn op de vlucht geslagen. De Verenigde Staten hebben al aangekondigd de vluchtelingen ter hulp te schieten.

Opmars naar Bagdad

Intussen zijn de islamistische strijders begonnen aan een optocht naar Bagdad. ISIL zou Tikrit, de geboorteplaats van de door de Amerikanen opgeknoopte dictator Saddam Hoessein en op 160 kilometer van Bagdad, al onder controle hebben, melden verschillende Iraakse media.

Ten zuiden van de stad Tikrit heeft ISIL een militair kamp ingenomen, aldus de nieuwssite al-Sumaria die een anonieme veiligheidsfunctionaris citeert. In het Turkse consulaat in Mosoel zijn bovendien 48 personen gegijzeld door ISIL-strijders, meldt een Turkse bron.

Het consulaat staat onder controle van ISIL, dat zowel in Irak als Syrië actief is en hoopt een islamitisch kalifaat te stichten. Een politiekolonel die contact had met een van de ontvoerders liet aan AFP weten dat de consul, zijn adjuncten en zijn bewakers “ondervraagd” zijn door ISIL en dat de consul “naar een veilige plaats overgebracht zal worden”. Volgens een Turkse bron zijn alle gijzelaars van Turkse nationaliteit.

Noodtoestand

Nadat ISIL ook de stad Bayji in handen had gekregen, hebben de Iraakse regeringstroepen de controle heroverd, zo heeft de regeringszender Iraqiya TV bericht. “Gesteund door tribale rebellen zijn de veiligheidstroepen erin geslaagd Bayji volledig te zuiveren van bendes van de ISIL”, klinkt het.

Bayji ligt op de weg van het noorden naar Bagdad en is vanwege zijn olieraffinaderijen en energiecentrales economisch belangrijk.

De Iraakse eerste minister Noeri al-Maliki had eerder aan het parlement gevraagd de noodtoestand uit te roepen over het hele land. Hij deed dit nadat “extremisten” met de verovering van Mosul, de derde stad van het land, opnieuw terreinwinst hebben geboekt. Hij vroeg de internationale gemeenschap, met inbegrip van de Arabische Liga, de VS, de Europese Unie en ngo’s, om het land te helpen in de “strijd tegen het terreur”.

Burgers ook slachtoffer

De onafhankelijke en in Genève gevestigde Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) meent dat er ook een “omvangrijk aantal slachtoffers” van de gevechten onder de burgerbevolking is. Het belangrijkste zorgverstrekkingscentrum is vanwege gevechten onbereikbaar en moskeeën zijn in klinieken veranderd om gewonden te verzorgen. Het gebruik van voertuigen is verboden, mensen vluchten te voet. Er is gebrek aan drinkwater en de voedselreserves zijn mager.(Belga/AVE)