Inreisverbod: Trumps benoeming van conservatieve rechter bij Hooggerechtshof werpt vruchten af

De negen rechters van het Amerikaanse Hooggerechtshof. Rechtsboven: Trumps benoeming Neil Gorsuch © REUTERS
Arthur Debruyne
Arthur Debruyne Medewerker Knack.be

Door de benoeming van de behoudsgezinde Neil Gorsuch bij het Amerikaanse Hooggerechtshof sleept Donald Trump twee politieke overwinningen binnen. Of de president het hof nog conservatiever kan maken, hangt mogelijk af van de tussentijdse verkiezingen in november.

‘HOOGGERECHTSHOF HANDHAAFT INREISVERBOD TRUMP’, twitterde Donald Trump op dinsdag. ‘Wow!’ De Amerikaanse president was duidelijk opgetogen met een arrest van het Hooggerechtshof dat zijn inreisverbod voor mensen uit zes moslimlanden, de zogenaamde ’travel ban’, handhaaft.

De rechters stemden vijf tegen vier, waarbij de conservatieve rechters de meerderheid haalden. Het is een belangrijke overwinning voor de Amerikaanse president: verschillende gerechtshoven hadden het controversiële inreisverbod vorig jaar aangevochten omdat het neer zou komen op een verkapt ‘moslimverbod’. De president heeft echter de macht om immigratie te reguleren, oordeelde de meerderheid.

Het Hooggerechtshof sprak zich ook nog over een andere zaak uit: abortus. Volgens een meerderheid van de rechters mag de staat Californië religieus geïnspireerde zwangerschapsklinieken die tegen abortus zijn voortaan niet meer verplichten om aan patiënten informatie te verstrekken over zwangerschapsbeëindiging. Dat zou volgens het arrest immers een beperking van de vrije meningsuiting zijn, die is verankerd in de grondwet.

Conservatief overwicht

Trump heeft de politieke overwinning te danken aan één man: rechter Neil Gorsuch, die vorig jaar door de president benoemd werd. De conservatieve Gorsuch, net als andere justices van het Hooggerechtshof aangesteld voor het leven, heeft de balans van het gerechtshof in het voordeel van de behoudsgezinden doen kantelen.

Liberalen reageerden op dinsdag bijzonder misnoegd omdat de benoeming van Gorsuch er kwam nadat Republikeinen in het Congres een jaar lang de aanstelling van rechter Merrick Garland blokkeerden, die was voorgedragen door Trumps voorganger Barack Obama. Een nieuwe president zou de overleden conservatieve rechter Antonin Scalia maar moeten vervangen, zo ging het argument. De Republikeinen hebben het zitje dat Garland toekwam gestolen, klonk het.

‘Nu we de ene na de andere 5-tegen-4-beslissing zien door het Hooggerechtshof over stemrecht, abortusrecht en het inreisverbod, dringen de gevolgen van het Republikeinse tegenwerken van Merrick Garland volledig door’, twitterde David Axelrod, een voormalige adviseur van Obama.

Grote invloed op publiek leven

Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft immers een grote invloed op het publieke leven in de Verenigde Staten. Denk aan de beslissing Citizens United versus Federal Electoral Commission, uit 2010, die bepaalt dat onder meer vakbonden, lobbygroepen en bedrijven onbeperkt geld mogen spenderen aan politieke campagnes. Bedrijven hebben daardoor een buitenmatige invloed op de politieke besluitvorming in het land.

Voor het Hooggerechtshof zijn op dit moment nog twee zaken hangende. Florida v Georgia behandelt het gebruik van gemeenschappelijke waterreserves tussen beide staten. Het hof moet zich uitspreken over het recht van vakbonden om bijdragen van leden te incasseren voor collectieve arbeidsbemiddeling.

Dat zijn niet de meest opzienbarende zaken, maar het wordt uitkijken hoe de samenstelling van het Hooggerechtshof verder evolueert. Er wordt immers vanuit gegaan dat in de komende twee jaar nog een zitje zou kunnen vrijkomen. President Trump zou dan opnieuw een conservatieve rechter kunnen benoemen, op voorwaarde dat hij de steun heeft van een Republikeinse meerderheid in de Senaat. En dat zal natuurlijk afhangen van de tussentijdse verkiezingen in november.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content