Hoe India een land van groepsverkrachtingen werd

Seksueel geweld komt vooral voor in samenlevingen die onder stress staan. © Reuters
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Ondanks het protest van vrouwen én mannen over de hele wereld blijven de gruwelijke verhalen over seksuele misdaden in India ons bereiken. De transitie van een patriarchale samenleving naar een moderne maatschappij blijkt er een werk van lange adem.

De brutale groepsverkrachting van de ondertussen overleden 23-jarige studente fysiotherapie in New Delhi in december 2012 na een avondje cinema betekende in veel opzichten een ommekeer in de Indiase maatschappij. Vóór de beestachtige misdaad werden seksuele misdrijven trendmatig gebagatelliseerd of doodgezwegen. Na de dood van de jonge vrouw kwamen duizenden vrouwen, maar ook ‘feministische’ mannen, de straat op om hun woede uit te schreeuwen: ‘Genoeg is genoeg!’.

De ultieme vernedering

Zelden leidde een zaak in India tot zoveel ophef en de beroering bleef niet zonder gevolg. Het was het begin van een maatschappelijk debat in het land en dat was een grote stap. Verkrachting is in India immers onlosmakelijk verbonden met schaamte en de ultieme vernedering. Veel slachtoffers stappen niet naar de politie uit angst dat hun familie verbannen wordt of dat ze zelf nooit een echtgenoot zullen vinden of door hun vrienden verstoten zullen worden.

Niet alleen het lage aantal meldingen, maar ook de steeds toenemende straffeloosheid was tot voor kort een doorn in het oog van veel vrouwenorganisaties. In 1973 werd immers nog 44 procent van de verkrachters veroordeeld, in 2010 was dat minder dan 26 procent. De roep om strengere straffen leidde in maart van vorig jaar uiteindelijk tot de goedkeuring van een nieuw wettelijk kader: de gevangenisstraf voor verkrachting werd verdubbeld en recidivisten en verkrachters die hun slachtoffers voor dood achterlaten riskeren voortaan de doodstraf. Stalking, ongewenste intimiteiten, zuuraanvallen en voyeurisme worden beschouwd als criminele feiten.

Seksuele misdaden blijven duren

Gie Goris, hoofdredacteur van het mondiaal magazine MO*, vindt de invoering van de nieuwe wetten een belangrijke stap. ‘De rechterlijke macht heeft in India een ontzettend grote impact op hoe de samenleving functioneert, maar de implementatie van de wetgeving wordt sowieso een werk van lange adem, gezien de uitgestrektheid van het land en de onbereikbaarheid van het platteland.’ Goris haalt ook de bestrijding van de corruptie aan als voorwaarde: ‘Ordediensten moeten efficiënter gemaakt worden en handelen als beschermers van het volk en niet van de machthebbers.’

Dat deze kleine revolutie op het vlak van justitie en het maatschappelijk debat anno 2014 nog niet is binnengeslopen in de huizen van de traditionele Indiase families en vooral in de hoofden van de mannen des huizes blijkt uit het feit dat de verhalen over seksuele misdaden in India blijven komen.

Nog steeds worden meisjes en vrouwen verkracht. Het verschil is dat de gevallen nu niet meer uit schaamte onder de mat geveegd worden, maar wel bij de politie worden aangegeven en bovendien ook nog eens de wereldpers halen. De feiten gaan van verkrachting tot zelfs een dubbele groepsverkrachting, waarbij een 21-jarige vrouw ontvoerd werd en verkracht en na haar vrijlating opnieuw het slachtoffer werd van een groepsverkrachting.

Toeristen haken af

De slachtoffers variëren van kleine meisjes van amper zes jaar oud die voor dood worden achtergelaten tot jonge Westerse toeristen. Zo werden een Zwitserse en onlangs ook nog een Deense toeriste gewelddadig misbruikt, wat dan weer bij veel touroperators tot een reeks annulaties leidde van vrouwen uit voornamelijk de Europese Unie, de Verenigde Staten, Canada en Australië. Verschillende landen raden hun burgers overigens aan voorzichtig te zijn in India of het land zelfs te mijden

Een 22-jarige fotojournaliste werd dan weer het slachtoffer van een gelijkaardige groepsverkrachting zoals die in New Delhi in 2012. De verslaggeefster was op reportage en maakte voor een magazine foto’s van oude gebouwen. Op een geïsoleerde plaats in een chique wijk vielen vijf mannen haar en haar gezel aan. De man kreeg slaag en werd vastgebonden terwijl de vrouw werd verkracht.

Groepsverkrachting als straf

Het meest recente horrorverhaal is dat van een jonge vrouw die een hele nacht een groepsverkrachting moest ondergaan door een twaalftal mannen, gaande van tienerjongens tot oudere mannen, op bevel van een ‘gemeenteraad’. De vrouw moest worden gestraft voor een amoureuze relatie met een man uit een andere gemeenschap. Het geschreeuw van de vrouw was de hele nacht te horen, maar niemand in het dorp deed iets om haar te helpen, zo schreef de Times of India.

Het zijn slechts enkele van de vele voorbeelden die aantonen dat er nog maar weinig is veranderd sinds de dood van de studente meer dan een jaar geleden. Sommigen spreken van een ‘cultuur van seksueel geweld’, maar Gie Goris van MO*-magazine weigert de incidenten te bestempelen als een ’typisch Indiaas fenomeen’. ‘Seksueel geweld komt voor in alle samenlevingen ,maar dan vooral voor in samenlevingen die onder stress staan en waarin er een onevenwichtige verdeling van de macht heerst. Mannen hebben zich in patriarchale machtsverhoudingen de macht toegeëigend. Zij beslissen, ook over de vrouwelijke seksualiteit’, aldus Goris.

Vrouwenhaat

Een en ander heeft ook te maken met de diepgewortelde vrouwenhaat in India. Het misprijzen voor vrouwen wordt bovendien weerspiegeld in het Indiase taalgebruik waar verkrachters er nog goed van af komen. De Hindi-vertaling voor seksueel misbruik of verkrachting is immers ‘izzat lootna’ wat verbloemend ‘de eer stelen van’ betekent.

Maar ook vrouwen zelf zijn niet geheel onschuldig aan het klimaat van vrouwenhaat in India. Vrouwen willen geen dochters, maar zonen, die ze tot hun volwassen leven vertroetelen. Jongens genieten tijdens de opvoeding meer privileges dan meisjes omdat ze als waardevoller aanzien worden. Traditionele Indiase vrouwen zien het huwelijk dan weer als de enige reden waarom ze geboren zijn en ze verafschuwen vrouwen die moeite doen om er aantrekkelijk uit te zien.

Crisis van de man

De verkrachtingen tonen daarnaast ook een crisis aan van de identiteit van de man. Terwijl ze als kind de voorkeur genoten, krijgen ze nu te maken met een moderne wereld met talentvolle, professionele jonge vrouwen. Onafhankelijke vrouwen zijn daarom een zeer onrustwekkend fenomeen voor Indiase mannen en hun antwoord is er een van geweld.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content