Het leven van een outcast in beeld

In het fotoboek ‘Skid Row’ portretteert de voormalige Nederlandse modefotografe Désirée van Hoek de daklozen in de wijk Skid Row in Los Angeles. Indrukwekkende portretten die de misère letterlijk een gelaat geven.

In het Stedelijk Museum Amsterdam toont men nu de beste boekontwerpen van 2015 uit Nederland en Vlaanderen. Een van de bekroonde boeken is “Skid Row” een fotoboek van de Nederlandse Désirée van Hoek, origineel van vorm, prachtige foto’s en in eigen beheer uitgegeven. Het juryrapport loog er niet om : “een kijkervaring zonder weerga, in your face, bovendien ondergebracht in een misleidende ‘vorm’. De beoordelaars vonden dit een fotoboek dat zijn thema oversteeg én de gebaande paden met veel lef verliet”.

Waar gaat het nu over. Skid Row komt van het werkwoord “skidden” dat sloeg op het wegslepen van boomstronken en -wortels uit de bossen ten gerieve van timmerlui via de Skid Road. Op een bepaald moment werden de “houtdieven” door de overheid verdreven en die zakten af naar Los Angeles via de Skid Road, een weg die leidde naar een gebied dat berucht was als een gevaarlijke en promiscue wijk. Haar kwalijke reputatie verergerde nog in de jaren dertig van de vorige eeuw, de tijd van de grote crisis en de Amerikaanse Depressie. Homo’s en alcoholisten stroomden toe, later veteranen uit de Tweede Wereldoorlog samen met hun Afro-Amerikaanse kompanen die al snel begonnen met het uitbaten van obscure hotels, seksbioscopen, bordelen en ander soort vertier. Na de Vietnamoorlog kwam er een nieuw contingent oud-strijders aanwaaien en zij introduceerden de drugshandel. Kortom een hedendaags Sodoma en Gomorra en terwijl andere steden in de VS heel wat middelen inzetten om dat soort plagen te bestrijden kon Los Angeles onvoldoende geld vrijmaken om de strijd tegen drugs, prostitutie, armoede en promiscuïteit op een efficiënte manier aan te pakken. Skid Row bleef tot op vandaag een problematische wijk waar vooral kleurlingen, dompelaars en andere marginalen een thuis vinden onder tentjes, kartonnen dozen en huisportalen.

In deze omgeving werkte Désirée van Hoek haar langdurig project uit. Langdurig om dat ze het gebied, groter dan een buurt, grondig wilde verkennen en ook omdat ze het vertrouwen van de wisselende bevolking moest trachten te winnen. Vooral dat laatste was een werk van lange adem. Maar het lukte haar om niet uitsluitend de buurt te documenteren maar ook indrukwekkende portretten te maken die de misère letterlijk een gelaat geven. Haar foto’s geven een beeld van een situatie die ze niet naïef benadert maar toch betrokken. Ze toont openbare ruimten vanuit een vogelperspectief, kijkt naar geschonden gevels van woningblokken en geeft een kijk op de manier waarop die dompelaars van de straat hun “home” hebben gemaakt. En dan zijn er de portretten die in losse bladen in het boek liggen. Vrijwel altijd tonen die de “bewoners” in al hun armoede maar met een waardigheid die men niet zou verwachten. Het worden archetypes van een wereld die men niet vermoed maar die door de portretten werkelijkheid zijn geworden. Het is het verbazende werk van een buitenstaander die zich in het leven van deze outcasts heeft trachten in te werken en daarin voorbeeldig geslaagd is.