Op een herdenkingsceremonie in het Europees Parlement, de eerste in zijn soort, hebben verschillende huidige en voormalige wereldleiders eer betoond aan de voormalige Duitse bondskanselier Helmut Kohl. Een bloemlezing.
Bondskanselier Angela Merkel nam als laatste het woord. Kohls weduwe Maike Kohl-Richter had nog proberen verhinderen dat ook zij zou spreken, maar tevergeefs. ‘Dat ik hier sta, daarin speelde u een beslissende rol’, sprak Merkel de kist van Kohl toe. ‘Dank voor de kansen die u mij gegeven heeft. Ik buig voor u en uw nagedachtenis – in dankbaarheid en nederigheid. Het is aan onze generatie om over uw erfenis te waken’.
‘Europese patriot’
Eerder hadden andere huidige en vroegere wereldleiders een toespraak gehouden. ‘Met Helmut Kohl heeft een naoorlogse gigant ons verlaten’, zei Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker in zijn toespraak in Straatsburg. Hij noemde Kohl een ’trouwe vriend’ en ‘een Duitse, maar ook een Europese patriot’.
De Commissievoorzitter herinnerde aan de cruciale rol die Kohl als kanselier speelde in de hereniging van Duitsland en het naar elkaar toe groeien van de Europese lidstaten. Hij was ook de drijvende kracht achter de invoering van de euro. ‘Voor hem was de euro altijd Europese vredespolitiek, maar met andere middelen.’
Europees president Donald Tusk had lof voor de manier waarop Kohl het jarenlange gesplitste oosten en westen van Europa verenigde. ‘Zijn visie ging veel verder dan de Duitse grenzen of de Duitse belangen’, aldus Tusk.
Voorzitter van het Europees parlement Antonio Tajani, die als eerste sprak, beklemtoonde de moed en daadkracht van de ‘politieke gigant’ Kohl. ‘Altijd en overal verdedigde hij de waarde van mensen boven muren, tegen ijzeren gordijnen en tegen totalitaire regimes. Net nu moeten we het voorbeeld van Kohl volgen, onze angsten achter ons laten en de kant van de hoop kiezen. Dat is wat onze burgers van ons verwachten.’
VS en Rusland
Op vraag van Kohls weduwe Kohl-Richter namen ook de vroegere Amerikaanse president Bill Clinton, Russisch premier Dmitri Medvedev (als vervanger van Michail Gorbatsjov, nvdr.) en de Spaanse oud-premier Felipe Gonzales het woord. ‘De 21e eeuw in Europa begon eigenlijk onder zijn toezicht’, zei Clinton. ‘Ik hield van hem. Hillary zei dat ik van hem hield omdat hij de enige persoon was die meer kon eten dan ik. Ik hield van deze man omdat hij een wereld wilde creëren waarin niemand domineerde’, sprak Clinton.
Medvedev had het in zijn toespraak over de nauwe banden tussen Rusland en Kohl. De oud-bondskanselier beschouwde Rusland als een onderdeel van het verenigde Europa, aldus de Russische premier.
De Franse president, de 39-jarige Emmanuel Macron, zei dat zijn generatie er niet zou zijn zonder Kohls moedige, dappere en historische daden.
In de marge van de herdenkingsdienst had ook de Belgische premier Charles Michel, die eveneens in Straatsburg aanwezig was, woorden van lof over voor Kohl. ‘Hij heeft, samen met (de gewezen Franse president) François Mitterand, een cruciale rol gespeeld’ voor Europa, zo deelde Michel mee aan enkel aanwezige journalisten. ‘Dit is heel emotioneel, want dat Europees gevoel voelen we heel sterk in België’.