‘Gedurfd nieuw museum in Bretagne’

Behalve zijn mooie kustlijn heeft Bretagne nu ook een museum van waarde te bieden, het Musée de Pont-Aven.

Pont-Aven is een kleine gemeente (zowat 3.000 inwoners) in de Finistère (Bretagne) die vooral bekend is geworden door enkele beroemd geworden kunstenaars die er in het begin van de vorige eeuw regelmatig neerstreken en die later de School van Pont-Aven vormden. Kunsthistorisch is deze benaming vrij arbitrair want zowel Paul Gauguin, Paul Sérusier, Maurice Denis en Emile Bernard hebben alleen gemeen dat zij af en toe in de streek werkten maar hun opvattingen over schilderkunst waren niet eenduidig.

In 1900 verbouwde ene Julia Guillou, haar villa (un hotel zoals men dat toen noemde) tot een klein paleis in het centrum van Pont-Aven met alle raffinementen van de nieuwe eeuw volgens een toenmalig Brits toerist. Na haar overlijden kwam het gebouw in handen van de gemeente en werden er sedert 1985 parafernalia (affiches, oude catalogi, boeken en foto’s) getoond van de schilders die er regelmatig resideerden.

Dit musée imaginaire werd, dankzij een vriendenvereniging “Association des Amis de Paul Gauguin” later omgedoopt tot “Société de peinture de Pont-Aven” de basis van het huidige totaal vernieuwde “Musée de Pont-Aven”. Dankzij hen kon een verzameling opgebouwd worden tot bijna 1700 kunstwerken. Het werd evident dat de villa, zelfs aangepast tot 850 vierkante meter, niet meer geschikt was als museum voor de 50.000 bezoekers die er jaarlijks over de vloer kwamen. Toen in 2006 Estelle Guille des Buttes-Fresneau er museumdirecteur werd stelde zij voor, gesteund door het gemeentebestuur, om het gebouw uit te breiden naar alle hedendaagse normen. Dat ging meer dan 8 miljoen euro kosten en daarom deed men een beroep op een conglomeraat van negen aanpalende gemeenten die overtuigd dienden te worden van het regionaal belang van het museum. En dat lukte met de financiële hulp van de staat, de regio en het departement.

Gedurfde architecturale nieuwbouw

Het nieuwe museum, dat in maart geopend werd, in een verrassende hedendaagse architectuur heeft nu een oppervlakte van 2.000 vierkante meter op vier niveaus. Gelijkvloers is er een museumshop, een educatieve ruimte en een documentatiecentrum met daarrond een landschapstuin geïnspireerd door een gouache van Charles Filiger uit 1891 die in de collectie te zien is.

Op de de eerste verdieping werd de Juliazaal zo goed als intact gelaten met de monumentale schouw en de Bretonse houten lambrisering, geschikt voor voordrachten en kleine evenementen. de twee hogere niveaus zijn bedoeld voor de permanente collectie met zowat 150 werken, en tijdelijke tentoonstellingen. Op de hoogste verdieping is er een tijdslijn aangebracht waarrond recente aanwinsten werden opgehangen, bruiklenen en het depot van de werken die toebehoren tot de Vrienden van het Museum. Daar is ook een kabinet gewijd aan Paul Gauguin met 14 schilderijen van de kunstenaar. Er omheen zijn werken samengebracht van de andere schilders die elkaar in Pont-Aven troffen, een wat disparate groep die enkele fundamentele vernieuwingen voorstonden. Platte zuivere kleuren, een uitgesproken spiritualiteit doordrongen van een mysticisme en het primaat van de picturale vrijheid.

Dit relatief kleine museum met een gedurfde architecturale nieuwbouw zal de regio beslist een aantrekkingspunt bieden in een departement dat, behalve zijn mooie kustlijn, dus nu ook een museum van waarde te bieden heeft.

Musée de Pont-Aven, place Julia. www.museepontaven.fr.