Een uitweg uit de Europese crisis is nog lang niet in zicht, ook niet als er een oplossing wordt gevonden voor het wankelende Cyprus. Dat zegt Trends-hoofdredacteur Johan Van Overtveldt.
Drie vragen aan Trends-hoofdredacteur Johan Van Overtveldt over het Cypriotische drama.
Is het moreel te verantwoorden dat Europa met het geld van Europese belastingbetalers een belastingparadijs voor buitenlands kapitaal zoals Cyprus zou redden? Johan Van Overtveldt: Dat is inderdaad moreel een groot probleem. Eigenlijk kan dat niet en dus wat dat betreft heeft onder meer de Duitse bondskanselier Angela Merkel overschot van gelijk. Zij en de andere euroleiders zouden echter moeten toegeven dat het hun schuld is dat we nu met deze problematiek op schoot zitten. Zij hebben Cyprus in de EU en in de eurozone binnen gebracht. Zoals destijds met de vervalste Griekse cijfers, heeft men ten aanzien van Cyprus als draaischijf voor misdaadgeld en aanverwante toestanden niet ingegrepen. Nu de boel dreigt te ontploffen, schreeuwt iedereen moord en brand daarover. Het euroverleden, zo moeten we ook nu weer concluderen, bulkt van het schuldig verzuim van politieke leiders. Men is steevast vergeten om op het institutionele, organisatorische en politieke vlak het nodige te doen om het op zich zeer goede initiatief van de monetaire unie op een duurzame wijze te verankeren. Dat is de oorzaak van de Griekse crisis en ook van de Cypriotische. Met de huidige gang van zaken kan je er gif op innemen dat er nog van die toestanden op ons afkomen.
Cyprus zegt neen tegen het Europese reddingsplan en wendt zich tot Rusland voor hulp. Welke gevolgen heeft dit op termijn voor Cyprus en bij uitbreiding voor Europa? Johan Van Overtveldt: Rusland, zoveel is duidelijk, staat te popelen om Cyprus te “helpen”. Het is volstrekt naïef te denken dat Moskou daar geen forse impliciete en expliciete voorwaarden gaat aan verbinden. Twee zaken staan in dit verband vast. Ten eerste, de interesse van Rusland en haar gasgigant Gazprom voor de aardgasvoorraden in het Cypriotische territorium zal dan vlot hard kunnen gemaakt worden. Ten tweede, geopolitiek en militair- strategisch is Cyprus voor de Russen een droom nu hun militaire aanwezigheid in Syrië een erg precaire zaak aan het worden is. Vanuit Cyprus domineer je de Middellandse Zee, big time. Washington kijkt met verbijstering toe wat dit betreft. Bovendien moet Europa toch zwaar incalculeren dat als Cyprus zelfs maar indirect onder de vleugels van Moskou komt dat dan Poetin en Medvedev bij wijze van spreken mee aan tafel zullen zitten tijdens Europese tops en alles wat daar bij hoort. Dat zou toch volstrekt onaanvaardbaar zijn. Als Europa een dergelijke evolutie zou toestaan dan ondergraaft de Unie eens te meer, en deze keer echt wel op een significante manier, haar reden van bestaan.
Is voor Europa het einde van de crisis in zicht als het probleem van Cyprus opgelost is? Johan Van Overtveldt: Neen, helemaal niet. De crisis rond Cyprus, net als die rond Griekenland, Portugal en de andere probleemlanden, heeft ten gronde met de krakkemikkige basisstructuur van de monetaire unie in Europa te maken. Laat me dit illustreren met wat er zou gebeuren ten aanzien van Cyprus indien we in een behoorlijk functionerende monetaire unie zouden zitten. De Cypriotische banken die geen overlevingskans meer hebben, worden door een Europees mechanisme naar het model van de Amerikaanse FDIC onder controle genomen en ontbonden. Uit de levensvatbare banken worden de toxische activa naar een bad bank gebracht die haar verliezen geleidelijk afschrijft. Herkapitalisering van de resterende Cypriotische banken gebeurt door het Europese stabiliteitsfonds (ESM). De controle over die banken verhuist naar Europa. Om haar publieke financiën op orde te stellen, komt Cyprus onder Europese curatele. De financieel-economische soevereiniteit van het land wordt voorlopig opgeheven. Ziet u die dingen al gebeuren? Neen, omdat het politiek niet kan en omdat we er de mechanismen niet voor hebben. De baas van het ESM, de heer Regling, beklaagt zich openlijk over het feit dat bepaalde lidstaten zijn instelling boycotten! Europa heeft nog een heel lange weg te gaan om toestanden à la Cyprus, Griekenland e.d. op een behoorlijke manier te managen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier