De Britse Conservatieven zijn verpopt tot radicale, nationalistische stoottroepen. Dat helpt niemand vooruit.
Voor het eerst sinds het begin van de brexitsoap zaten de overblijvende 27 lidstaten van de Europese Unie niet op dezelfde lijn. Op de valreep voor de nieuwe brexitdeadline van 12 april vroeg premier Theresa May meer uitstel, dit keer tot 30 juni. Ze zou daarbij ook wel verkiezingen voor het Europees Parlement organiseren, als ze voor 23 mei geen meerderheid in het Lagerhuis heeft gevonden voor een ordelijke uitstap van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie. Voorzitter Donald Tusk van de Europese Raad stelde daar van zijn kant een flexibel uitstel van een jaar tegenover, met dien verstande dat de Britten in de loop van dat jaar kunnen vertrekken zodra ze het onder elkaar eens zijn geworden.
Er is nog weinig over van de verantwoordelijke, centrumrechtse partij die de tory’s altijd waren.
Er was voor die flextension van Tusk onder Europese leiders snel veel steun. Ze willen Londen de tijd geven, omdat een vertrek zonder akkoord ook voor de Unie zelf te nadelig is. Toch hebben enkele landen stilaan genoeg van de onzekerheid. Onder meer Frankrijk en België zouden er een punt achter willen zetten: dan maar een brexit zonder akkoord. Aanleiding daarvoor was een tweet van de invloedrijke Conservatieve backbencher en überbrexiteer Jacob Rees-Mogg. Als de Britten langer in de Unie moeten blijven, vindt hij, moeten ze de boel in Brussel maar grondig saboteren. Er was bovendien afgesproken dat May alleen meer uitstel zou krijgen als ze een duidelijk plan heeft. En dat had ze begin deze week nog niet.
Uiteindelijk heeft niemand iets aan een land dat met één been in de Unie staat en met het andere erbuiten. May zoekt bij manier van spreken een derde weg en steunt haar vraag om uitstel nu op de gesprekken die ze met Labourleider Jeremy Corbyn is begonnen. Een akkoord tussen de twee ligt niet voor de hand. Veel tory’s verweten May meteen dat ze liever praat met een ‘verstokte marxist’ dan met leden van haar eigen Conservatieve Partij. Dat is behoorlijk hypocriet, want die partij heeft haar de voorbije maanden op geen enkel moment vooruitgeholpen. Wel integendeel.
Aan de ene kant zijn steeds meer Europeanen het Britse theater zodanig beu dat de brexiteers hun zin dreigen te krijgen: een uitstap zonder verdere banden met de Unie. Aan de andere kant zagen die brexiteers ook aan de tak waarop ze zelf zitten. Er is nog weinig over van de verantwoordelijke, centrumrechtse partij die de tory’s altijd waren. Ze zijn nu goed op weg om een extreem nationalistisch-populistische partij te worden. Dat is slecht nieuws voor Europa, maar uiteindelijk ook voor het Verenigd Koninkrijk zelf.
