Hubert van Humbeeck

‘Zou Wilfried Martens het giftige populisme van Orbán zo lang hebben verdragen?’

Ze heeft er lang over gedaan, maar uiteindelijk besliste de Europese Volkspartij toch om met de Hongaarse premier Viktor Orbán te breken.

Viktor Orbán koos uiteindelijk voor de vlucht vooruit. Meteen nadat duidelijk was geworden dat de Europese Volkspartij (EVP) de Europees Parlementsleden van zijn partij zou schorsen, trok hij ze zelf uit de fractie terug. Die parlementsleden konden daar tot nog toe actief zijn, hoewel hun partij – Fidesz – als dusdanig al twee jaar door de EVP was geschorst. Er komt zo stilaan een einde aan een politieke soap die al duurt sinds Orbán de autoritaire toer opging en de rechtsstaat en de vrije pers in Hongarije steeds meer in de verdrukking kwamen.

De centrumrechtse EVP, de grootste fractie in het Europees Parlement, werd door Wilfried Martens en Helmut Kohl opgebouwd. Ze bestaat vooral, maar bijlange niet uitsluitend uit partijen met een christendemocratische traditie. Dat de situatie met Fidesz echt onhoudbaar werd, bleek vorige zomer. Samen met zijn Poolse vrienden blokkeerde Orbán de goedkeuring van het moeizaam onderhandelde, forse coronaherstelfonds. Hij dwong de Unie om de passus in het akkoord te herschrijven, dat steun uit het fonds aan een goede werking van de rechtsstaat koppelde. Samen met aanvallen op EVP-fractieleider Manfred Weber kostte dat hem de steun van de Duitse christendemocratie, die hem lang een hand boven het hoofd had gehouden.

Zou Wilfried Martens het giftige populisme van Orbán zo lang hebben verdragen?

Orbán wil nu werk maken van een nieuwe rechtse groep in het Europese Parlement. Van een partij die, zegt hij, wil opkomen tegen migranten en multiculturalisme. Voor de christelijke traditie en tegen ‘de lgbtq-idiotie’. Hij zou gesprekken begonnen zijn met de extreemrechtse Italiaanse partijen Lega en Fratelli d’Italia en hij wil ook de Poolse regeringspartij PiS bij het initiatief betrekken. Gemakkelijk wordt dat niet: zowel Fidesz als de Lega houdt Vladimir Poetin graag te vriend, en dat willen de Polen vooral niet.

Het blijft afwachten of andere Oost-Europese partijen uit de EVP-stal Orbán zullen volgen. Toch had de EVP de knoop al langer moeten doorhakken. Zeker toen Orbán enkele jaren geleden campagne voerde met een poster waarop de EVP’er en toenmalig Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de Joods-Amerikaanse filantroop George Soros ervan werden beschuldigd dat ze Europa met migranten wilden overspoelen. De Fidesz-campagne tegen Soros was onverholen antisemitisch. Orbán zegt dat het anders was gelopen als Wilfried Martens nog de leiding van de EVP had gehad. Maar Fidesz is niet meer de partij die Martens bij de EVP betrok. Zou hij het illiberale gedrag en het giftige populisme van Orbán zo lang hebben verdragen? Dit is toch weer anders dan de fratsen die Silvio Berlusconi in Martens’ tijd uithaalde.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content