Het was ‘een catastrofale vergissing’ aan het begin van de pandemie dat in Groot-Brittannië een groepje wetenschappers als adviseur van de regering in geheimzinnigheid besluiten kon nemen. Dat heeft de voormalige topadviseur van premier Boris Johnson, Dominic Cummings, woensdag tegen een parlementaire onderzoekscommissie gezegd over de Scientific Advisory Group for Emergencies (SAGE). Hij laakte ook de aanpak van het coronavirus, destijds door de regering-Johnson.
‘Ik denk dat er geen twijfel over mogelijk is dat het proces waarmee de SAGE tot besluiten kwam geheim was’, aldus Cummings. En daardoor was volgens hem binnen de regering geen inzicht, geen controle op de SAGE en geen onderzoek. De premier werd op 14 maart opeens verteld dat er een lockdown moest komen, maar er lag geen enkel plan klaar. Johnson kondigde toen op 23 maart een lockdown aan. Cummings suggereerde dat de premier te lang aarzelde.
Volgens Cummings dacht de premier aanvankelijk dat het virus niet zo gevaarlijk was. En hij haalde fel uit naar zijn voormalige werkgever. Het was ‘volstrekt krankzinnig’ dat Johnson premier was, terwijl er heel veel mensen waren die beter leiding hadden kunnen geven. Cummings erkende dat het ook ‘volstrekt krankzinnig’ is dat hij topadviseur was. De voormalige adviseur zei ook dat Johnson gezondheidsminister Matt Hancock wilde ontslaan op het hoogtepunt van de crisis.
Stilletjes van toneel verdwenen
Johnson heeft meteen gereageerd op Cummings uitlatingen in de commissie. De premier beklemtoonde dat ‘geen enkele beslissing over de bestrijding van het virus eenvoudig is geweest’ en dat ‘een lockdown afkondigen traumatisch voor een land kan zijn. We hebben in elke fase (van besluitvorming) geprobeerd het verlies aan mensenlevens tot een minimum te beperken’. Volgens de premier heeft hij Hancock nooit willen ontslaan. Een woordvoerder van Johnson zei dat hij niet op iedere beschuldiging wilde reageren.
De 49-jarige Dominic Cummings was een van de invloedrijkste Conservatieven en een wegbereider voor het brexitreferendum van 2016 en daarmee het vertrek van het land uit de Europese Unie. Hij werd in de zomer van 2019 tot de belangrijkste adviseur van de premier aangesteld. Cummings gold al snel als de machtigste adviseur in Downing Street en scheen zich overal mee te bemoeien. Begin 2020 trad de minister van Financiën zelfs af na een aanvaring met Cummings. Cummings zelf verdween eind vorig jaar nogal stilletjes van het politieke toneel.
