Nederland voert ‘boerkaverbod’ in

Vanaf donderdag gaat in Nederland de ‘Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding’ in, of het boerkaverbod in de volksmond. De wet slaat echter ook op nikabs, integraalhelmen en bivakmutsen.

In scholen, het openbaar vervoer, ziekenhuizen en overheidsgebouwen is het vanaf donderdag niet toegestaan om gezichtsbedekkende kleding te dragen. Maar de vraag is of er snel een boete (minimaal 150 euro) voor uitgedeeld zal worden.

De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema liet al weten niet te zullen handhaven omdat ze politiemensen liever inzet voor bijvoorbeeld de aanpak van georganiseerde misdaad. En ook Rotterdam en Utrecht lijken er geen halszaak van te gaan maken.

Premier Mark Rutte waarschuwde dat het verbod gewoon in alle steden geldt. De Rotterdamse fractievoorzitter van de partij NIDA, Nourdin El Ouali, zegt dat het verbod polariserend, stigmatiserend en isolerend werkt. De partij vreest ook dat ‘mensen zich geroepen voelen om voor eigen rechter te gaan spelen’. De partij haalde onlangs het nieuws omdat die zegt de boetes te willen betalen die vrouwen krijgen voor het dragen van een gezichtssluier op plaatsen waar dat niet mag.

Maar niet alleen de grote steden plaatsen vraagtekens bij de uitvoerbaarheid van de wet. Openbaarvervoerbedrijven NS, HTM, RET, Arriva, Connexxion, EBS en GVB lieten eerder weten geen moslima’s te zullen weigeren als die hun gezicht hebben bedekt. Ze hebben een vervoersplicht. Ze laten hun personeel wel vrij om dragers van gezichtsbedekkende kleding aan te spreken. Vervoersbedrijven zien ook niet hoe ze passagiers moeten weigeren of eruit zetten, omdat dat zal leiden tot vertragingen.

Het idee achter de ‘Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding’ is dat mensen elkaar moeten kunnen aankijken en herkennen, zowel voor de communicatie als voor identificatie. Het verbod is ‘gedeeltelijk’, omdat het bijvoorbeeld niet geldt op straat. Het verbod geldt trouwens ook niet bij haltes, op perrons of in stationshallen van het openbaar vervoer.

Amnesty International

Volgens de Nederlandse omroep NOS zijn er naar schatting tussen de 200 en 400 vrouwen in Nederland die een boerka of nikab dragen.

In 2006 was er wat protest toen toenmalig minister van Vreemdelingenbeleid en Integratie, Rita Verdonk, aankondigde een algemeen verbod op gezichtsbedekkende kleding te willen. Tien jaar later loodste minister Ronald Plasterk de afgeslankte versie door de Kamer.

Een boerka bedekt het hele gezicht en laat vrouwen slechts kijken door een gaasje voor de ogen, een nikab laat de ogen vrij. Vrouwen die er een dragen, vrezen dat ze niet meer hun kind van school kunnen halen of met de bus naar een ziekenhuis kunnen.

Amnesty International vindt het verbod strijdig met internationale mensenrechten. In elk openbaar gemeentelijk gebouw zoals een stadswinkel, stadhuis of stadsloket in Nederland, zijn er gastvrouwen en -heren en beveiligers. Die beveiligers zullen als eerste het verbod handhaven, zeggen de woordvoerders van de vier grote steden in Nederland. ‘Een beveiliger op een stadsloket zal de persoon vragen de gezichtsbedekking te verwijderen. Mocht de persoon dat niet doen dan verzoekt de beveiliger de persoon het gebouw te verlaten’, aldus de woordvoerder van de Amsterdamse burgemeester. ‘De politie wordt pas ingeschakeld als iemand dan nog niet het gebouw wil verlaten.’

In België is sinds 2011 de wet ’tot instelling van een verbod op het dragen van kleding die het gezicht volledig dan wel grotendeels verbergt’ in openbare plaatsen van kracht. België was zo het tweede Europese land, na Frankrijk, om zo’n wet aan te nemen.