‘Mélenchon belooft de Fransen niet het paradijs, zegt hij, maar ten minste een uitweg uit de hel’

Emmanuel Macron mag dan verkozen zijn tot president, hij kan maar beter een meerderheid krijgen in de Assemblée. Zondag houdt Frankrijk de eerste ronde van de parlementsverkiezingen.

Het is in Frankrijk niet ongebruikelijk dat een pas verkozen president van de kiezers bij de daaropvolgende parlementsverkiezingen een mooie meerderheid krijgt om mee te werken. Die verkiezingen worden daarom vaak de derde ronde van de presidentsverkiezingen genoemd. Toen Emmanuel Macron in 2017 zo goed als uit het niets door de Fransen naar het Elysée werd gestuurd, won zijn nieuwe partij La République en marche (LREM) een ruime meerderheid in de Assemblée. De kandidaten van de partij waren nochtans op enkele maanden tijd inderhaast bij elkaar gezocht en ze waren vaak volstrekt nieuw in de politiek. De meerderheid van LREM was gelukkig groot genoeg, want algauw bleek een aantal van de pas verkozen parlementsleden van Macron niet op hun plaats te zitten.

Mélenchon belooft de Fransen niet het paradijs, zegt hij, maar ten minste een uitweg uit de hel.

Of de president ook dit keer een meerderheid in het parlement krijgt, is niet zeker. Bij de presidentsverkiezingen kwam het gevaar voor Macron nog van rechts, van Marine Le Pen en haar Rassemblement national. Nu moet hij letten op wat er links van het centrum gebeurt. Daar verzamelde Jean-Luc Mélenchon van La France insoumise socialisten, communisten en groenen in een nieuwe formatie, de Nouvelle Union populaire écologique et social (Nupes). Als heel dat linkse blok Mélenchon bij de presidentsverkiezingen had gesteund, had hij met gemak de tweede ronde gehaald in plaats van Le Pen. Peilingen leren dat Nupes en de partijen die Macron steunen nu elk goed zijn voor zo’n 25 procent van de stemmen. Het Rassemblement national zou 22 procent behalen. In de tweede ronde zou het meerderheidsstelsel wel nog altijd in het voordeel van Macron spelen.

Gewiekst als hij is, maakt Mélenchon van deze campagne een duel tussen zijn Nupes en de partijen van de president. Die blijft zelf grotendeels afwezig op het terrein. Hij herdoopte zijn LREM tot Renaissance en hij bracht de partijen die hem steunen bij elkaar onder de naam Ensemble. Franse media vinden dat hij zich gedraagt als een pokerspeler, die zijn kaarten zorgvuldig tegen de borst houdt. Macron stuurde met Elisabeth Borne wel een nieuwe eerste minister het veld in, een vrouw met een linkse pedigree die een hoofdzakelijk centrumrechtse regering leidt. Ze moet er de Fransen van overtuigen dat de president in zijn tweede mandaat meer sociale en groene accenten wil leggen.

Het is nog maar de vraag of dat lukt. Mélenchon ziet zichzelf in ieder geval al in het Hôtel Matignon, waar de eerste minister kantoor houdt. Het komt hem goed uit dat Frankrijk net nu een belabberd figuur slaat met de chaos rond de organisatie van de finale van de Champions League in het voetbal in Parijs. Dat is voor hem noch min noch meer een bewijs van het failliet van de staat. Mélenchon belooft de Fransen niet het paradijs, zegt hij, maar ten minste een uitweg uit de hel. Voor Macron van zijn kant zou besturen in een cohabitation met Mélenchon pas echt een hel zijn. Dat is overigens ook een vooruitzicht waar niemand tot ver buiten Frankrijk naar uitkijkt.