In Italië wordt op maandag 24 januari een nieuw staatshoofd gekozen. Het tweekamerparlement komt dan bijeen voor de verkiezing van de president van de republiek.
Het is echter meer een politiek spel dan een echte verkiezing. Huidig premier en oud-voorzitter van de Europese Centrale Bank Mario Draghi lijkt de favoriet te zijn, maar rechts ziet liever ex-premier Silvio Berlusconi president worden.
In Italië kiezen iets meer dan duizend kamerleden, senatoren en vertegenwoordigers van de twintig regio’s de president. Om te winnen is in de eerste drie rondes een tweederdemeerderheid nodig. In de vierde stemronde volstaat een gewone meerderheid. Het kan dus dagen duren voordat de nieuwe president bekend is.
Het is geen transparant proces en de keuze wordt vooral gemaakt in achterkamers door de belangrijkste politici. Zij slagen er nu niet in om tot een deal te komen. Er wordt dus met spanning uitgekeken naar de verkiezing van een opvolger voor zittend president Sergio Mattarella. Er is nog geen zekere winnaar.
De voorbije decennia had links het voor het zeggen bij het presidentschap, maar aangezien de rechtse alliantie nu meer stemmen heeft, kan zij de knopen doorhakken. Er zijn geen officiële kandidaten, maar enkele namen doen wel al de ronde.
Een daarvan is de 85-jarige Berlusconi. Hij krijgt alvast de steun van zijn eigen partij Forza Italia en de uiterst rechtse partijen Lega en de Broeders van Italië. Ook de centrumrechtse Europese Volkspartij (EPP) zei eerder al achter Berlusconi te staan. De voormalige premier heeft wel elke onderhandeling verhinderd door heimelijk campagne te voeren voor de job.
Hij blijft ook een controversieel figuur. Berlusconi stond de afgelopen jaren meerdere keren terecht, onder meer op verdenking van omkoping. Hij werd in oktober vorig jaar vrijgesproken van het omkopen van getuigen in een zaak over betaalde seks met een minderjarige op een feestje.
Media speculeren ook over een kandidatuur van de zittende premier Mario Draghi, die als koploper wordt gezien. Zijn internationale gewicht zou Italië goed van pas komen als president. Maar steeds meer parlementsleden vrezen dat als premier Draghi doorschuift naar het presidentschap de regeringscoalitie uit elkaar zou vallen. Dat zou dan kunnen leiden tot vervroegde verkiezingen.
Andere mogelijke kandidaten zijn oud-voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Pierferdinando Casini, oud-premier Giuliano Amato en de huidige minister van Justitie Marta Cartabia. De president heeft een belangrijke rol in Italië, vooral in tijden van crisis. Hij kan onder meer de parlementaire kamers ontbinden en ministers benoemen. Mattarella’s termijn eindigt in februari na zeven jaar. Traditioneel stellen presidenten zich na hun ambtstermijn niet opnieuw verkiesbaar.