‘Immigratiedebat: ook nu halen de Britten weer “de oorlog” erbij’

‘Een belangrijke reden waarom zo veel Britten voor Brexit stemden, was om controle te krijgen over wie het land binnenkomt. Premier Sunaks immigratieplan is een belangrijke test’, schrijft Robbert De Witt.

Dat de situatie snel ontspoort als je de Tweede Wereldoorlog ter sprake brengt, wist John Cleese 45 jaar geleden al. Of eigenlijk: Basil Fawlty, de chaotische en onuitstaanbare hoteleigenaar die werd gespeeld door Cleese in de comedy-reeks Fawlty Towers. ‘Don’t mention the war!’ instrueert hij zijn personeel in de beroemdste scène uit deze serie uit de jaren zeventig, als het hotel Duitse gasten ontvangt. Om vervolgens zelf natuurlijk voortdurend over de Tweede Wereldoorlog te beginnen, eindigend met een fraaie imitatie van Adolf Hitler.

De Britten delen met de Duitsers en de Russen dat de Tweede Wereldoorlog nog altijd een grote rol speelt als moreel ijkpunt dat bepaalt of je aan de goede kant staat.

Toen voetbalcommentator Gary Lineker onlangs de regering van premier Rishi Sunak vergeleek met het nazi-regime, was de ophef dan ook groot. De populaire BBC-presentator noemde op Twitter de nieuwe immigratiewet van Sunak ‘onmetelijk wreed’ en de terminologie ervan is ‘niet anders dan wat in Duitsland in de jaren dertig werd gebruikt’. Dat past niet bij een neutrale publieke omroep, meende de BBC. Maar na enkele dagen mocht de geschorste Lineker terugkeren. Hij toonde geen spijt want weet dat het eiland diep verdeeld is.

(Lees verder hieronder.)

Het conservatieve deel vindt het onaanvaardbaar dat opeenvolgende regeringen de toestroom van immigranten niet hebben kunnen tegenhouden. Afgelopen jaar arriveerden 45.000 immigranten in bootjes via het Kanaal. Net als in Nederland zijn er grote problemen om hen adequaat op te vangen.

Migration Watch, een denktank die zich zorgen maakt over de maatschappelijke gevolgen van immigratie, berekende dat er elke drie jaar een miljoen Britten bij komen door immigranten en hun nazaten. ‘De reden dat zovelen hier een verblijfsvergunning krijgen, is niet omdat zij ervoor in aanmerking komen, maar omdat we ze niet kunnen terugsturen,’ aldus voorzitter Alp Mehmet van Migration Watch in The Daily Telegraph.

De conservatieve premier Sunak belooft de Britten dat hij de bootjes wél zal tegenhouden: ‘Stop the boats’. Voortaan wordt iedereen die illegaal aankomt, voor maximaal 28 dagen naar een detentiecentrum gestuurd, en wordt hun de mogelijkheid ontnomen om asiel aan te vragen. Dat hadden ze onderweg naar Groot-Brittannië moeten doen.

Vervolgens worden de immigranten teruggestuurd naar het land waar ze vandaan kwamen, of overgevlogen naar een derde, veilig land. De Britse regering heeft hiervoor een overeenkomst gesloten met Rwanda. Uitzonderingen zijn er voor alleenreizende kinderen, immigranten die te zwak zijn om te vliegen en voor iedereen die onomstotelijk kan aantonen dat zij ernstig gevaar lopen in het land waar zij naartoe worden gestuurd.

Bovendien wil Sunak dat het Lagerhuis, de Britse Tweede Kamer, elk jaar gaat stemmen over hoeveel immigranten het land in mogen. Traditionele immigratielanden als Canada, Australië en de Verenigde Staten hebben zulke vluchtelingenquota al jaren.

Dat is nog niet alles. Sunak reisde af naar Frankrijk met het doel te voorkomen dat bootjes vol immigranten de overtocht wagen. Londen betaalt Parijs een half miljard euro om de kust beter te bewaken. Daarvan worden 500 extra grensbewakers betaald, er komen meer grensposten aan de kust, voorzien van drones en camera-­bewaking. Een omgekeerde Atlantikwall, sneren Britse critici – waarmee ook zij verwijzen naar de oorlog.

Een belangrijke reden waarom zo veel Britten voor de Brexit stemden, was om controle te krijgen over wie het land binnenkomt. Sunaks immigratieplan is een belangrijke test: kunnen de Britten hun grenzen handhaven nu ze niet meer gebonden zijn aan EU-regels?

Maar de weerstand is net zo goed binnenlands. Critici doen er alles aan om het plan in diskrediet te brengen. Zo werd erop gewezen dat de drie verantwoordelijke conservatieve bewindslieden een (deels) Joodse achtergrond hebben en dus beter zouden moeten weten dan de immigratiewet te steunen.

Zo kun je een nuchter en feitelijk debat wel vergeten. De Tweede Wereldoorlog is voor de Britten nog geen verleden tijd en laat ook dit debat ontsporen.