Franse presidentsverkiezingen: wat willen en beloven Macron en Le Pen?

Emmanuel Macron en Marine Le Pen tijdens "Le Grand Débat". © belga
Kleis Jager Correspondent in Frankrijk voor Trouw en Het Financieele Dagblad

Zondag gaan de Fransen naar de stembus om hun president voor de komende vijf jaar te kiezen. Wordt het opnieuw Emmanuel Macron of kiest het vol voor Marine Le Pen? Dit zijn hun standpunten.

Emmanuel Macron

1. Immigratie

Macron wil de illegale immigratie bestrijden door het Verdrag van Schengen te hervormen en de bewaking van de buitengrenzen te versterken. Illegalen moeten sneller terug naar het land van herkomst. Maar hoe dat allemaal zou moeten, wordt niet erg duidelijk. Hij is voorstander van hogere eisen aan de beheersing van de Franse taal bij naturalisatie.

2. Pensioenen

Na de Russische invasie bereikte Macron een hoogtepunt in de peilingen. Het moment dacht hij, om te laten weten dat de Fransen langer moeten werken. Tot 65 jaar. Hij had het nog niet gezegd of hij begon weer te dalen. Hij won de eerste ronde van de presidentsverkiezingen toch vrij ruim, maar de pensioenkwestie maakt hem kwetsbaar. Vandaar dat 64 jaar wat hem betreft nu ook bespreekbaar is.

3. Buitenland

Frankrijk blijft lid van de NAVO, die Macron eerder hersendood verklaarde. Tegenover het ‘Hongaarse Europa-standpunt’ van zijn rivale verdedigt hij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, dat Le Pen op enkele punten wil aanpassen. Macron blijft aandringen op een ‘Europese strategische autonomie’, onder meer op het gebied van defensie en energie.

4. Koopkracht

Het inkomen van Franse huishoudens steeg tussen 2017 en 2021 gemiddeld met 294 euro per jaar (+ 0,9 procent). Maar de vaste lasten zijn gestegen en de laatste weken is het hek helemaal van de dam. Ook al valt het met de inflatie in Frankrijk (4,5 procent) al bij al nog mee omdat Macron de stijging van de prijs van gas en elektriciteit afremt. Macron wekte de laatste weken de indruk dat hij na zijn eerdere activisme − hij schafte onder meer een woonbelasting af − minder aandacht heeft voor de koopkracht. Gealarmeerd door de opmars van Le Pen, belooft Macron nu het kijk- en luistergeld af te schaffen (138 euro per jaar). De zogenoemde ‘prime Macron’ wordt verhoogd van 2000 tot 6000 euro. Dat is een premie die werkgevers belastingvrij kunnen uitkeren aan hun personeel dat minder dan 3774 euro netto per maand (drie keer het Franse minimumloon) verdient.

5. Onderwijs

Moet een topprioriteit worden van zijn tweede termijn. Macron wil een vorm van prestatiebeloning invoeren voor leraren en scholen mogen hun eigen personeelsbeleid voeren. Revolutionaire voorstellen in een land waar schooldirecteuren alleen directieven van hogerhand uitvoeren.

Marine Le Pen

1. Immigratie

Asielzoekers doen hun aanvraag voortaan in het buitenland bij Franse ambassades. Wie illegaal komt, kan een verblijfsvergunning vergeten. Gezinshereniging wordt een hoge uitzondering, de voorwaarden voor naturalisatie worden strenger. Illegalen, criminelen en minderjarigen zonder papieren worden systematisch uitgezet. Buitenlanders komen alleen in aanmerking voor sociale voorzieningen als zij vijf jaar in Frankrijk hebben gewerkt.

2. Pensioenen

De pensioengerechtigde leeftijd blijft met Le Pen 62 jaar. Wat zij er niet bij vertelt, is dat je hoe dan ook 42 jaar moet werken voor een volledig pensioen.

3. Buitenland

Er komt wat Le Pen betreft een einde aan de ‘praatzieke en geborneerde’ diplomatie van Macron. Dat betekent dat Frankrijk de commandostructuur van de NAVO verlaat om weer echt autonoom te zijn. De samenwerking op wapengebied met Duitsland zegt zij op. In plaats daarvan zal zij − zodra Rusland en Oekraïne een vredesakkoord hebben gesloten − werken aan een ‘strategische toenadering tussen de NAVO en Moskou’.

Zij wil nog wel grenscontroles invoeren, de Franse nettobijdrage aan de EU verlagen en in de grondwet vastleggen dat Frans recht boven Europees recht gaat. Volgens haar talrijke critici leidt dat alles onvermijdelijk tot een Frexit.

4. Koopkracht

Dit is Le Pens grote succesnummer. Zij gaat al maanden de boer op met het thema dat volgens opinieonderzoek al heel lang de grootste zorg is van de Fransen. Bovenaan op haar lijst staateen verlaging van de btw op elektriciteit, gas, stookolie, benzine en diesel, van 20 naar 5,5 procent. Alle salarissen tot drie keer het minimumloon (1269 euro netto per maand in Frankrijk) gaan 10 procent omhoog, via een verlaging van de werkgeverslasten.

5. Onderwijs

De Franse middenschool − ingevoerd in 1977 − wordt afgeschaft en vervangen door schooltypen van verschillend niveau, zoals in veel andere Europese landen gebruikelijk is. Na drie jaar voortgezet onderwijs kunnen kinderen kiezen: een vak leren of verder studeren. Zo hou je meer rekening met de behoeften van het bedrijfsleven en verlaag je de jeugdwerkloosheid, weet Le Pen. Het salaris van leraren moet omhoog. Wat de inhoud betreft, geldt het adagium back to basics, vooral op de basisschool: Frans, rekenen en geschiedenis.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content