Tijdens een informeel overleg in Bratislava hebben de Europese ministers van Financiën vrijdag besproken of het opportuun is een nieuw beleidsinstrument te ontwikkelen: een Europees fonds dat lidstaten helpt economische schokken op te vangen. et is nog niet duidelijk waarvoor het fonds precies zou dienen.
Zo’n ‘stabilisatiefonds’ zou door de lidstaten zelf gefinancierd worden en in de praktijk neerkomen op meer integratie. Precies daarom is het fonds erg controversieel.
Met hun discussie in de Slovaakse hoofdstad pikten de 28 ministers in op het rapport over de voltooiing van de Economische en Monetaire Unie dat vorig jaar gepubliceerd werd door Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de voorzitters van de andere Europese instellingen. In dat document wordt gepleit voor een ‘gemeenschappelijke macro-economische stabilisatiefunctie’, een fonds dat individuele lidstaten moet bijspringen die het economisch niet voor de wind hebben.
Zo’n fonds is controversieel omdat het gefinancierd zou worden met jaarlijkse bijdragen vanuit de hoofdsteden of met bijdragen die gestort worden in periodes van hoogconjunctuur. “De Europese politici en ook jullie, de media, zijn wat allergisch aan de term diepere integratie, maar zou geen integratie een optie zijn? Ik dacht het niet!”, legde de Slovaakse voorzitter van het Ecofin-overleg, minister Peter Kazimir, tijdens een persconferentie uit waarom hij de discussie geagendeerd had. Hij spreekt van “slimme integratie”. Het is nog niet duidelijk waarvoor het fonds – als het er ooit komt – precies zou dienen.
Sommige ministers willen er pieken in de werkloosheid mee aanpakken, anderen willen grootschalige investeringen mogelijk maken. “Zo’n stabilisatiefonds kan de weerbaarheid tegen schokken verhogen, maar alleen als iedereen zijn huiswerk doet”, benadrukte Europees commissaris Valdis Dombrovskis. Ook ECB-vicevoorzitter Vitor Constancio zei dat hoe dan ook de huidige begrotingsregels niet kunnen worden losgelaten. “Vertrouwen is nodig”, zei de Portugees. Verschillende lidstaten willen (nu) niet weten van dergelijk fonds. Daarnaar gevraagd, wilde geen van de aanwezige politici op de persconferentie zeggen hoe groot die groep landen is.
De Commissie gaat nu een expertengroep samenstellen om tegen het voorjaar van 2017 een witboek klaar te hebben met de verschillende opties. Hoe dan ook is een stabilisatiefonds niet voor morgen. In hun rapport spreken Juncker en de andere voorzitters over voltooiing tegen 2025. (Belga/NSK)
