Erdogan meet populariteit op ‘Arabische Lente’-tournee

De populaire Turkse premier Recep Tayyip Erdogan is aangekomen in Caïro, de eerste halte van zijn ‘Arabische Lente’-tournee.

De Turkse premier Recep Tayyip Erdogan is geland in Caïro voor de aftrap van een tournee door Egypte, Tunesië en Libië. Erdogans populariteit in de Arabische wereld is onder andere door de felle houding van Turkije tegen Israël aan het groeien. En die populariteit komt hij hoogstpersoonlijk meten.

Erdogan werd op de luchthaven van Caïro opgewacht door zijn Egyptische ambtgenoot Essam Sharaf en enkele duizenden bewonderaars. Tijdens zijn bezoek zal hij veldmaarschalk Mohamed Hussein Tantawi ontmoeten, het hoofd van de militaire raad die het gezag van de gevallen dictator Hosni Mubarrak overnam, schrijft Al Jazeera op haar website.

Lange tijd was Egypte een leidende stem in de Arabische wereld. Turkije komt echter ook opzetten, en niet zomaar. Het land kan indrukwekkende economische cijfers voorleggen, de economische groei van het land bedroeg in 2010 8,9 procent, en profileert zich op het internationale toneel met een assertieve houding tegen Israël en de toelating aan de NAVO om een antiraketschild te installeren. Twee acties waarbij respectievelijk Rusland en de VS uitgedaagd worden. Bij de Arabische bevolking echter kan Erdogan met zijn beleid op veel goedkeuring rekenen.

‘Concurrentieslag tussen Egypte en Turkije’

Waarnemers als Adel Soliman, hoofd van het Internationaal Instituut voor Strategische studies in Caïro, zien volgens Al Jazeera dat Turkije een leidende rol wil opnemen in de Arabische wereld: “Er komt zeker een concurrentieslag om de leiding tussen Egypte en Turkije. Egypte kan die rol voor het ogenblik niet op zich nemen, dus maakt Erdogan daar nu gebruik van.”

Israël

Ankara heeft haar ambassadeur in Israël teruggeroepen na een rel tussen beide landen over een Israëlische aanval op een hulpvloot naar Gaza. Daarbij kwamen acht Turken en een Amerikaan van Turkse origine om. Turkije eiste excuses, Israël was bereid die in diplomatische termen te geven. Maar dat werd tegengehouden door de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, waarop het conflict escaleerde en Turkije de diplomatieke en – niet onaanzienlijke – militaire banden met haar bondgenoot verbrak.

Egypte dreigde eerder ook al haar ambassadeur terug te trekken uit het Beloofde Land nadat vijf Egyptische grenswachten gedood werden door Israëlische veiligheidstroepen. Zij achtervolgden enkele gewapende mannen die ze verantwoordelijk achtten voor enkele moordaanslagen in het zuiden van Israël. Maar Egypte heeft het dreigement nooit uitgevoerd.

De Egyptische militaire regering had alle moeite om de volkswoede over het incident te bedaren. Duizenden Egyptenaren kwamen op straat en de Israëlische ambassade werd bestormd, waarop nagenoeg alle Israëlische diplomaten het land ontvluchtten.

Diplomatieke banden met Israël van goudwaarde

Zowel Egypte als Israël gaven aan de diplomatieke banden te willen normaliseren. Voor Egypte hing van die diplomatieke betrekkingen in het verleden veel af: de VS gaf Egypte omvangrijke financiële en militaire steun in ruil voor een vredesverdrag met Israël. Voor de generaals is het dus dansen op een slappe koord: tegemoet komen aan de wil van de bevolking en assertiever zijn, of de miljoenen dollars steun?

Palestina

Hoewel beide islamitische landen zich nu dus wel assertiever opstellen tegen Israël, ziet Soliman geen afgesproken politiek. “Ze hebben geen grote afspraken over Israël. Er is ook veel overdrijving, ik zie het eerder als theater.” Toch kan de ontmoeting tussen beide landen een afstemmen van de houding tegenover de Palestijnen betekenen, volgens Salman Shaikh, de directeur van het Brookings Doha Centrum. “Er zal een gemeenschappelijk front in de regio ontstaan, die een heel duidelijke steun aan de Palestijnse leiders en het Palestijnse broederschap zal uitspreken.” Dat front zal bestaan uit Turkije en alle 22 leden van de Arabische Liga. Dat is een heel significante groep.”

De Palestijnse Autoriteit heeft aangegeven bij de Verenigde Naties een aanvraag in te dienen om als soevereine staat erkend te worden. Onder andere de VS, Duitsland en Nederland hebben al aangegeven daar niet tevreden mee te zijn. De VS zal haar veto tegen de aanvraag gebruiken, deelde president Barack Obama mee.

Turkije heeft wat betreft de Palestijnse zaak bewezen onafhankelijk te zijn van de VS, weet Shaikh nog.

Volgende haltes: Tunesië en Libië

Na Caïro gaat Erdogan woensdag nog naar Tunesië, waar de Arabische Lente afgetrapt werd, en donderdag naar Libië, waar ze dreigde te verstommen. Uzi Rabbi, Midden Oostenanalist aan de Universiteit van Tel Aviv in Israël, ziet Erdogans reis als een deel van zijn campagne om “zijn voet aan wal in de Arabische wereld te verstevigen”. De bezoeken zullen “de barometer zijn waaraan hij zijn populariteit in de Arabische straten zal meten.” Maar, merkt Rabbi op, “sommige Arabische leiders zouden wel eens minder enthousiast kunnen zijn over zijn populariteit. (SD)

Onderstaande video is een prelude op het conflict tussen Israël en Turkije. Premier Erdogan verlaat in 2009 een debat op het Economisch Forum in Davos, omdat hij vindt dat hij oneerlijk behandeld wordt en de Israëlische president Shimon Peres meer tijd krijgt om zijn verhaal te doen.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content