Engels op Franse universiteiten: ‘Macdonaldiseren van cultuur’

Het Franse parlement debatteert over de vraag of Engels mag ingevoerd worden als voertaal op Franse universiteiten.

Een penibel vraagstuk zo blijkt, want Franse taalpuristen en politici hebben zich afgelopen weken fel verzet tegen het wetsvoorstel van de minister van Hoger Onderwijs Geneviève Fioraso. Ze zijn bang dat het Frans een dode taal wordt.

China, India en andere opkomende Aziatische landen zenden hun pupillen al jaren uit naar andere delen van de wereld om er te studeren. Een welkome ontwikkeling voor de ontvangende landen, want hoe meer buitenlandse studenten, hoe meer kennis en hoe meer geld de overheid binnensleept door collegegeld. In de meeste Europese landen vormt de taal geen hindernis, want aan veel universiteiten wordt er vlot in het Engels gedoceerd.

Aantal buitenlandse studenten opkrikken

In Frankrijk ligt dat anders. Sinds 1994 geldt daar de wet-Toubon, waarin is vastgelegd dat de Franse taal in het onderwijs de norm is.

Als het aan de Franse minister van Hoger Onderwijs Geneviève Fioraso ligt, wordt deze wet nu aangepast. Engels moet naast Frans de tweede voertaal worden op universiteiten. Zo wil ze het aantal buitenlandse studenten flink opkrikken.

“Het voorstel dient ter promotie van Frankrijk, zijn taal en zijn cultuur”, benadrukt Fioraso.

Academici en taalliefhebbers stonden meteen op hun achterste poten toen de minister dit voorstel lanceerde. De socialistische Fioraso kreeg allerlei verwensingen naar haar hoofd geslingerd. Ze zou Frankrijk willen “Mcdonaldiseren” en van het Frans “een dode taal” willen maken.

‘We zijn in oorlog’

Ook de Académie Française, hoeder van de Franse taal sinds 1635, hekelt “de gevaren van het marginaliseren van onze taal.”

De vooraanstaande taalkundige Claude Hagège van het Collège de France riep de bevolking op om in “opstand te komen tegen de veramerikanisering. We zijn in oorlog!”, schreef hij in de krant Le Monde.

Het linkse dagblad Liberation daarentegen nam het op voor de minister en maakte een voorpagina in het Engels. “Let’s do it”, luidde de kop. “We moeten ophouden ons te gedragen als de laatste bewoners van een belegerd Gallisch dorp”, schreef de krant.

Hoewel de socialistische regering van François Hollande de maatregel steunt, zijn er 40 socialistische afgevaardigden die zich er fel tegen verzetten. Mocht het wetsvoorstel van Fioraso het halen, dan zal slechts van één procent van de cursussen op de universiteit het Engels de voertaal zijn. Onder druk van de 40 sputterende socialistische afgevaardigden heeft de minister bepaald dat haar voorstel alleen geldt voor vakken waarover een overeenkomst is gesloten met buitenlandse universiteiten of die worden gefinancierd door de Europese Unie.