Een verklarend lexicon van de brexit, een jaar voor de scheiding

Nog een jaar te gaan voordat het Verenigd Koninkrijk de deur van de EU achter zich dicht slaat. Om het zicht op de onderhandelingsronde over de Britse uittreding niet te verliezen: een abc van het brexitjargon.

Blijvers:

De 48 procent van de bevolking die voor blijvend lidmaatschap stemde van de EU. Ook wel ‘verraders’ genoemd in de populaire pers en ‘citizens of nowhere’ door Theresa May. (Zie ook: Remoaners)

Brexiters of Brexiteers:

Voorstanders van uittreding uit de EU. Niet te verwarren met Brextremisten, de overtreffende trap van uittreder.

Brexit means brexit:

Geliefde uitspraak van Theresa May. De betekenis ervan ontging de natie, maar het raakte zijn doel. Als kandidaat voor het partijleiderschap in juli 2016 zei May: ‘Duidelijker kan ik niet zijn. brexit betekent brexit. En we gaan er een succes van maken’. Twee dagen later was ze premier.

Brexit Day:

29 maart 2019. De Britten zijn officieel uitgeschreven. Bevrijdingsdag voor sommigen. Maar de scheiding is niet compleet. Tot januari 2022 geldt een overgangsfase. In die 21 maanden moet het VK zich voorbereiden op het leven buiten de EU en een nieuw handelsakkoord met de EU sluiten. Dat laatste duurt doorgaans zes jaar, niet meegerekend de 600 verdragen met niet-Europese landen over nucleaire import en landingsovereenkomsten die vervangen of opnieuw besloten moeten worden. Wat kan er in hemelsnaam verkeerd gaan?

Brexodus:

Uittocht van Europese burgers en bedrijven. Hoewel nog steeds meer Europeanen zich in het VK vestigen dan eruit vertrekken, neemt het aantal Europese burgers dat zijn heil zoekt in het VK af. De City verwacht dat 10.000 werknemers in de financiele dienstensector naar Frankfurt verhuizen. Meer dan 2.300 Europese academici (een stijging van 19%) stapten al op. Britse horeca, gezondheidszorg en landbouw, sterk afhankelijk van Europese werkers, verwachten een drastische daling.

Harde grens

Niemand wil grensposten tussen Ierland en Noord Ierland. Maar niemand weet hoe een douane te vermijden tussen een EU-lidstaat en een derde land. Londen heeft tot juni om een oplossing aan te dragen voor dit meest onoplosbare onderdeel van het brexitoverleg. Zonder akkoord over de Ierse grens, is er geen akkoord over brexit, zegt Brussel. Dus geen scheidingsakkoord, geen overgangsfase, niks. (Zie ook: Harde brexit)

Harde brexit:

Diverse definities, maar de meest gangbare is dat het VK uit de EU stapt en onder de regels van de Wereld Handels Organisatie verder gaat.

Have your cake and eat it:

Alle voordelen van Europees lidmaatschap willen en geen van de nadelen. Veelgebruikt in connectie met de Britse wens voor een speciaal, op maat gesneden akkoord met de EU. In Brussel doorgaans afgedaan als ‘fantasie’. (Zie ook:Kersen plukken).

Kersen plukken:

Minachtende term voor Brits verlangen sommige elementen van de interne markt en de douane-unie te behouden en andere niet. Vergelijkbaar met have your cake and eat it. Een analogie met voedsel is de brexit niet vreemd. Een Britse oud adviseur vergeleek uittreding met ‘het opgeven van een driegangendiner voor de belofte van een zak chips’.

No deal:

De nucleaire optie. Een harde brexit, maar dan erger. Suggereert het einde van het overleg en een beperkte kans op een vrijhandelsverdrag met de EU. Chaos. Denk aan vliegtuigen die niet landen, vrachtwagens in lange files, lege winkelrekken.

Remoaners:

Een neerbuigende verwijzing naar Remainers; mensen die tegen de brexit zijn en nu klagen over het op handen zijnde vertrek uit de EU en/of de uitkomst van het referendum.

Soevereiniteit:

Baas binnen eigen grenzen. Ultieme zeggenschap over migratie, rechtsregels, visserij- en landbouwpolitiek. En ook nog geld terug.

Dat was de inzet van de brexit voordat die botste met de realiteit. Zo zal Londen 40 miljard euro betalen voor aflossing van uitstaande schulden. Het Europese Hof zal tot 2029 gehoord moeten worden in Britse rechtbanken en waarschijnlijk lang daarna.

Uittreding uit EU gaat langer duren dan de terugtocht van Napoleon uit Moskou.

Titanic:

Iets groots en omvangrijks. Tenminste in het lexicon van de Britse minister van Buitenlandse Zaken. ‘Groot-Brittannië gaat van brexit een Titanic succes maken’, zei Boris Johnson. Weet de minister dat de Titanic zonk?

Vijanden van het volk:

In de Sovjetunie werden er de opponenten mee aangeduid van de tirannie van het Kremlin. In Groot-Brittannië is de term in zwang sinds de Daily Mail er rechters mee typeerde die de regering terechtwezen op de uitvoering van het brexitproces.

Zachte brexit:

Voor spek en bonen meedoen. Een zachte brexit betekent lidmaatschap van de douane-unie en/of de interne markt, zonder zeggenschap te hebben over Europese regels en afspraken. Deze vorm van uittreding, waarop talloze variaties denkbaar zijn, wordt door Brexiters ook wel aangeduid als Brino (Brexit In Name Only) of vazalstaat. Elders heet het model Noorwegen.