Dreigt de Amerikaanse diplomatie op haar grenzen te botsen?

Mike Pompeo en Kim Jong-un © BelgaImage

De diplomatie van deze Amerikaanse regering oogt eenvoudig: ze houdt de tegenpartij een pistool tegen het hoofd.

Een toespraak van minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo leert veel over de manier waarop deze Amerikaanse regering internationale conflicten wil aanpakken. Pompeo sprak voor de conservatieve Heritage Foundation over Iran en zei dat Amerika al zijn economische én militaire macht zal gebruiken om dat land in de pas te dwingen. Volgens hem hebben de VS twaalf eisen, waarvan het verbod voor Iran om een kernwapen te ontwikkelen er maar één is. Het gaat daarnaast vooral over de expansieve rol die Teheran in de regio speelt. Als de VS hun zin doordrijven, mengen ze zich zo nog meer in een regionaal conflict dat nu al dreigt te ontploffen.

Ze doen dat aan de kant van Saudi-Arabië, dat zelf niet vies is van steun aan terreurgroepen en extremistische vertegenwoordigers van de islam, tot in ons land toe. De manier waarop Pompeo over Iran sprak, doet aan een tussenkomst van Jared Kushner denken, de schoonzoon en adviseur Midden-Oosten van Donald Trump. Kushner fabriceerde met de Saudische sterke man Mohammed bin Salman een tekst over het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Die is volgens insiders zo nadelig voor de Palestijnen dat zij er ondanks de Saudische druk niet over willen praten.

De Amerikaanse diplomatie herinnert aan dat zinnetje in klassieke maffiafilms.

Het lijkt allemaal sterk op de imperialistische gunboat-diplomatie uit de 19e eeuw. De VS gedragen zich ook als een imperium. Maar het herinnert net zo goed aan dat zinnetje in klassieke maffiafilms, waarbij iemand een voorstel aanvaardt omdat hij het gewoon niet kan weigeren: hij krijgt een pistool tegen zijn hoofd. Volgens The New York Times is zo’n manier van werken geen strategie maar wishful thinking. Het weekblad Der Spiegel noemt de Amerikaanse diplomatie simpelweg naïef. De vraag is of een akkoord, waarbij één partij onder de bedreiging van extreem economisch en militair geweld tot toegeven wordt gedwongen, uiteindelijk tot een duurzame oplossing van een conflict kan leiden.

Pompeo zei in zijn toespraak ook niet hoe al zijn eisen voor een vreedzamer Midden-Oosten kunnen zorgen. Het lijkt erop dat deze aanpak – denk ook aan de chaotische voorbereiding van een eventuele top tussen Donald Trump en de Noord-Koreaan Kim Jong-un – op zijn grenzen botst. Partijen willen onderhandelen. Zo’n top hoort een gesprek te zijn, geen strafexpeditie waarbij met hel, verdoemenis en de val van een regime wordt gedreigd. Maar met John Bolton, de adviseur voor nationale veiligheid van president Trump, voert een architect van de rampzalige oorlog tegen Saddam Hoessein in Washington weer het hoge woord. En die blijft overtuigd van zijn eigen, grote gelijk.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content