‘Dit is het enige mogelijke akkoord’: Europese leiders keuren brexitdeal goed

De staatshoofden en regeringsleiders van de 27 overige lidstaten van de Europese Unie hebben, na circa anderhalf jaar onderhandelen, op een buitengewone top in Brussel het echtscheidingsakkoord met het Verenigd Koninkrijk en een politieke verklaring over de toekomstige relaties goedgekeurd.

Dat heeft Europees president Donald Tusk meegedeeld.

Tusk leidt zondagochtend een buitengewone top in Brussel waar de Europese leiders hun fiat moesten geven voor het akkoord over de boedelscheiding met het Verenigd Koninkrijk en een politieke verklaring over de relaties na het Britse vertrek. Dat gebeurde in ijltempo. Na amper een halfuur tweette de Europese president dat de leiders het licht op groen zetten.

Het ging slechts om een formaliteit. Spanje dreigde zaterdag niet langer met een veto vanwege een strijd om Gibraltar en ruimde daarmee de laatste grote hindernis voor een ondersteuning van het akkoord op.

Volgende stappen

In het tweede bedrijf van de top schuift de Britse premier Theresa May aan. Ze zal zich met de Europese leiders beraden over de volgende stappen in het echtscheidingsproces.

Het grootste obstakel belooft de goedkeuring in het Britse parlement te worden. Zowel de oppositiepartijen als een deel van de conservatieve achterban van May kant zich tegen de deal.

Reacties

Net als May, die zondag in een open brief haar landgenoten opriep om zich achter de deal te scharen, zitten de Europese leiders vooral met de stemming in het Britse parlement in het achterhoofd. Ze roepen het Britse parlement op echtscheidingsakkoord goed te keuren.

‘Als ik een Brits parlementslid zou zijn, zou ik dit goedkeuren’, zo stak de Nederlandse premier Mark Rutte van wal. Hij herhaalde dat de brexit ‘geen winnaars’ oplevert, maar de deal is ‘aanvaardbaar’ en volgens hem heeft May ‘alles in handen om een meerderheid te overtuigen’.

Ook premier Charles Michel (MR) zei dat dit ‘gezien de omstandigheden het best mogelijke akkoord’ is. ‘Wat op tafel ligt, is de vrucht van een gigantisch werk.’

‘Maar we moeten ons ervan bewust zijn dat ook het Britse parlement deze tekst moet goedkeuren. Dat is het moment van de waarheid. Ik hoop dat de tekst goedgekeurd geraakt. Ik ben niet zeker, maar ik hoop het.’

https://twitter.com/eucopresident/status/1066625821161517056Donald Tuskhttps://twitter.com/eucopresident

EU27 has endorsed the Withdrawal Agreement and Political Declaration on the future EU-UK relations.

— Donald Tusk (@eucopresident) November 25, 2018

Over een verwerping in het Britse parlement wilden de meeste leiders bij hun aankomst in Brussel niet speculeren. Een nieuw referendum? Nieuwe verkiezingen? Nieuwe onderhandelingen?

Onder meer de Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz en Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker maakten wel duidelijk dat er voor de Europeanen niet veel rek meer op zit.

Dit is het enige mogelijke akkoord.

‘Dit is het best mogelijke akkoord. Ik nodig het Britse Lagerhuis uit om dit in overweging te nemen. Dit is het best mogelijke akkoord voor zowel het Verenigd Koninkrijk als de Europese Unie’, zei Juncker. Om eraan toe te voegen: ‘Dit is het enige mogelijke akkoord’. Juncker wil naar eigen zeggen het Britse parlement niet de les spellen. ‘Maar zij die denken dat er nog een beter akkoord mogelijk is, zullen meteen na de stemming ontgoocheld zijn.’

‘We zijn triest om een land te zien vertrekken. Iedereen die vandaag (op de top, red.) het woord nam, drukte zijn droefheid uit.’ Voor de Europese integratie is de brexit allesbehalve een goede zaak, aldus de Commissievoorzitter.

De Franse president Emmanuel Macron verkeerde dan weer niet in rouwstemming. ‘Dit is geen dag om ons op te verheugen, maar ook geen dag van rouw. Dit is de keuze van een soeverein volk’. De brexit toont volgens Macron wel aan dat de Europese Unie ‘een breekbare kant’ heeft en nood heeft aan hervorming.

Vier maanden

Het echtscheidingsakkoord moet ervoor zorgen dat het Verenigd Koninkrijk op 29 maart 2019 op een geordende manier de Europese Unie verlaat. Het regelt onder meer de rechten van Europese burgers op het Britse eiland, de financiële afwikkeling van het Britse lidmaatschap en bevat een vangnet dat garandeert dat er geen grenscontroles zullen ontstaan tussen Ierland en Noord-Ierland.

Behalve het Britse parlement, moet ook het Europese Parlement het brexitakkoord goedkeuren. Die stemming vindt begin 2019 plaats en zal wellicht op een ‘ja’ uitdraaien, zei voorzitter Antonio Tajani zondag.

Eenmaal het brexitakkoord definitief wordt goedgekeurd, treedt een overgangsperiode tot eind 2020 in werking.