‘Deze drie trends zullen wereld destabiliseren in 2015’ (Kofi Annan)

Brand voor het hoofdkwartier van UNSCO (United Nations Special Coordinator for the Middle East Peace Process) © Reuters
Annelies Van Erp
Annelies Van Erp Medewerker van ngo Memisa

De grote conflicten en en uitdagingen waar de wereld voorstaat in 2015 zijn volgens voormalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties (VN) Kofi Annan terug te brengen tot drie trends. ‘Ultranationalisme levert niets anders op dan een gefragmenteerde en gevaarlijke wereld.’

2015 is nog maar een maand bezig en de wereld staat alweer voor enkele gigantische uitdagingen. Na de terroristische aanslagen op Charlie Hebdo kwam de persvrijheid en vrijheid van mening opnieuw hoog op de agenda. Tegelijkertijd werd de strijd tegen terrorisme fel opgevoerd in een heleboel Europese landen.

Conflicten reeds gestart in 2014 (of vroeger) zoals Oekraïne, Irak en Syrië blijven dagelijks ontelbare doden maken. Al deze uiteenlopende uitdagingen zijn volgens voormalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties (VN) Kofi Annan, terug te brengen tot drie grote trends die de wereld destabiliseren. In een opiniestuk gepubliceerd op de website van Project Syndicate doet hij zijn visie uit de doeken.

1. Globalisering

‘Globalisering heeft onze wereld heel wat voordelen opgeleverd’, vangt Annan aan. ‘Maar tegelijkertijd zorgt globalisering ervoor dat nationale overheden problemen niet meer alleen kunnen aanpakken én dat problemen zich razendsnel verspreiden.’ Hiermee verwijst de Ghanees naar issues als klimaatverandering, terrorisme, migratie en financiële stromen. ‘Al deze uitdagingen hebben één ding gemeen: ze kunnen niet opgelost worden door individuele landen.’

2. Militaire interventie

Annan is bikkelhard voor de gefaalde militaire ‘oplossingen’ in Afghanistan en Irak. ‘Deze ondermijnden de samenhang van de internationale gemeenschap en het vertrouwen in een militaire tussenkomst.’

3. Verouderde internationale structuren

Tot slot slaagt de internationale gemeenschap er niet in verouderde internationale structuren om te vormen, zodat ze de actuele wereldorde correct weergeeft. ‘De machtigste instituten wereldwijd zoals de Veiligheidsraad van de VN, het IMF en de Wereldbank worden nog steeds gedomineerd door de Verenigde Staten en Europese landen, net zoals na de Tweede Wereldoorlog. Maar deze landen zijn niet representatief voor de ganse wereldbevolking en bovendien krimpt hun economische macht, terwijl opkomende economieën zoals China en Brazilië steeds belangrijker worden.’

Kofi Annan
Kofi Annan © Reuters

Hoewel de sombere nieuwsberichten die ons dagelijks bereiken, anders zouden doen vermoeden, benadrukt Annan dat er nog nooit zo weinig mensen stierven in gewapende conflicten als vandaag. Hoewel de structuren van de internationale organisaties dringend aan vernieuwing toe zijn, zorgen hun regels er vaak voor dat conflicten op een vredevolle manier kunnen worden opgelost.

Annan roept wereldleiders op om moedig te zijn en beslissingen te durven nemen op de lange termijn. ‘Zaken zoals ebola en de klimaatopwarming kunnen enkel aangepakt worden wanneer internationaal wordt samengewerkt. Bovendien moeten leiders over de eigenbelangen heen durven kijken. Ultranationalisme levert niets anders op dan een gefragmenteerde en gevaarlijke wereld.’

Speciaal gezant voor Syrië

Van 1997 tot 2006 vervulde Annan de functie van secretaris-generaal van de VN. Na zijn vertrek bleef hij zich inzetten om te bemiddelen bij conflicten. Zo speelde hij een belangrijke rol bij de vorming van een regering in Kenia en reisde hij meermaals af naar Darfur in Soedan om daar de oorlog te beëindigen.

In 2012 benoemde de VN en de Arabische Liga Annan tot speciaal gezant voor Syrië, maar na zes maanden besloot een ontgoochelde Annan deze functie niet te verlengen. Volgens Annan lag de schuld hiervoor enerzijds bij het Syrische regime, dat zijn vredesplan bleef afwijzen, en anderzijds bij de Veiligheidsraad van de VN. ‘Het gebrek aan eensgezindheid binnen dat orgaan, maakte het onmogelijk voor mij om mijn rol naar behoren uit te voeren.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content