Desastreuze bosbranden: ‘Dit is de nieuwe realiteit voor Californië’

Een gebouw brandt uit in de Camp Fire, in Paradise, Californië, 8 november 2018. © Reuters
Eva Schram
Eva Schram Correspondent voor Knack.be in Noord-Amerika.

Met 71 doden, 56.000 hectare en meer dan 10.000 verwoeste gebouwen is de bosbrand ‘Camp Fire’ in het noorden van Californië de dodelijkste en meest verwoestende uit de geschiedenis van de staat. Hoe kunnen Californiërs zich voorbereiden op een toekomst waarin dit soort rampzalige branden vaker zullen voorkomen?

Wat zou u doen als er een politie-auto door de straat rijdt die via een luidspreker oproept tot onmiddellijke evacuatie? Wat zou u doen als een vuurzee zich aandringt aan de grenzen van uw dorp, aangedreven door een wind met snelheden tot 80 kilometer per uur? Als gloeiende sintels tot een kilometer voor het vuur uit worden geworpen door de wind, en daarmee uw huis in gevaar brengen? Hoe zou u contact opnemen met uw familie als u van hen gescheiden wordt, hoe laat u familie en vrienden in andere delen van het land weten dat u het gered heeft als alle telecommunicatie wordt afgesloten?

Het is een realiteit waar Californiërs zich ernstig mee geconfronteerd zien, nu de dodelijkste en meest verwoestende bosbrand in de geschiedenis van de staat zich aandient een jaar nadat dat record al eens werd verbroken.

In Butte County in het noorden van de staat woedt op dit moment de Camp Fire, die op vrijdag al 71 doden had geëist, terwijl er nog meer dan duizend mensen vermist worden. 10.000 gebouwen, grotendeels woningen, zijn verwoest. De oppervlakte van de brand is op dit moment 56.000 hectare, gelijk aan 2.7 keer oppervlaktes van Antwerpen.

Ondertussen woedt de Woolsey Fire ten westen van Los Angeles, en is de volledige stad Malibu geëvacueerd vanwege het gevaar. In de Woolsey Fire zijn tot nu drie doden gevallen.

YouTube1.0480

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
270https://i.ytimg.com/vi/Tqg4WNLiozA/hqdefault.jpghttps://www.youtube.com/360video480https://www.youtube.com/user/MercurynewsMercury News#CampFire: David Skinner narrated his Paradise evacuation as pregnant wife went into labor

Een ooggetuigenverslag van een man die Paradise, CA ontvlucht, terwijl zijn zwangere echtgenote in een andere auto in veiligheid wordt gebracht.

Eigen schuld?

Terwijl vrijwel de volledige staat in de ban is van de bosbranden (naast de 250.000 geëvacueerden hebben bewoners van de grote metropole gebieden in Californië te maken met ernstige luchtvervuiling), richtte president Donald Trump zich afgelopen weekend tot Twitter om de Californische overheid de schuld te geven van de branden.

https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1061168803218948096Donald J. Trumphttps://twitter.com/realDonaldTrump

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0

Die opmerking kwam hem op veel kritiek te staan. ‘Niet in de laatste plaats omdat 60 procent van de bossen in Californië op federaal grondgebied groeien’, zegt professor J. Keith Gilless, van de Universiteit van Berkeley. ‘Trump is daar dus zelf verantwoordelijk voor.’ Gilless is expert op het gebied van bosmanagement en bosbranden, en legt uit dat er wel een kern van waarheid in de tweet van Trump zat. ‘Er is opstapelend bewijs dat als je bebossing en andere beplanting vrijelijk laat groeien en decennialang elke bosbrand onderdrukt, je het risico op bosbranden juist vergroot.’

Gilless legt uit dat Californië de afgelopen decennia ‘vuuronderdrukking’ als vast beleid had. Dat betekende: zodra er ergens een brand uitbrak, gelijk blussen. In plaats van het vuur gecontroleerd te laten woeden, zodat overvloedig plantaardig materiaal, voornamelijk dode bomen, struiken en grassen, opgebrand zouden worden. Ondertussen werd dat overvloedige plantaardige materiaal ook niet op andere manieren verwijderd, waardoor er in feite door de hele staat grote voorraden brandmateriaal liggen.

Toch wil Gilless niet van mismanagement in het verleden spreken. ‘Dat was het beleid in die context, maar we moeten ons nu afvragen wat het beleid in een nieuwe context, met hetere temperaturen en langere droge perioden, moet zijn.’

Licht ontvlambaar

Het onderdrukkingsbeleid uit het verleden is één puzzelstukje in de vraag waarom Californië steeds meer catastrofale bosbranden ziet. Op dit moment zijn het de Camp en Woolsey fires, eerder dit jaar was er de Mendocino Complex Fire, en vorig jaar de Sonoma/Napa County Fires. Allemaal braken ze de tot dan toe bestaande records.

Er liggen in feite door de hele staat grote voorraden brandmateriaal

Een ander puzzelstukje werd al aangekaart door Gilless: klimaatverandering. Die voorraden brandstof of overvloedig plantaardig materiaal waar hij over sprak, zijn niet alleen overvloedig, ze zijn ook extreem droog. Californië komt net uit een extreme droge periode die ruim vijf jaar duurde. In die periode zijn bomen, struiken en grassen gestorven, waardoor ze ontzettend droog worden, maar nooit opgeruimd. Dat maakt het materiaal extreem brandbaar. Experts spreken wel van Californië als een tinderbox, ofwel een tondeldoos. Een vonk kan al brand doen ontstaan, die vervolgens snel kan verspreiden vanwege het licht ontvlambare materiaal eromheen. ‘Dit is de nieuwe realiteit voor Californië’, zegt Gilless. Door klimaatverandering wordt de staat warmer en droger, en dat vergroot de kans op grote bosbranden. Als er dan ook nog eens een harde wind staat, is de kans dat een bosbrand in rap tempo enorme gebieden verwoest aanzienlijk. ‘De wind maakt van een “normale” bosbrand een categorie-5 storm’, zegt Gilless.

Elektriciteitsbedrijf ontkent schuld

Dat de mens grote invloed heeft gehad op het bestaan van deze nieuwe realiteit moge duidelijk zijn. Zowel het onderdrukkingsbeleid als klimaatverandering zijn door de mens gedreven. Maar ook de aanstichting is grotendeels de schuld van de mens, blijkt. Meer dan 80 procent van de bosbranden in Californië wordt door de mens veroorzaakt. Het gaat dan vooral om slecht uitgemaakte kampvuren, malfuncties van elektriciteitsdraden of brandstichting.

De oorzaak van de Camp en Woolsey Fires zijn nog niet bekend, al wordt bij beide gedacht aan elektriciteitsproblemen. Maar van de branden in het wijngebied Sonoma/Napa in 2017 staat vast dat de branden werden veroorzaakt door slecht onderhouden apparatuur van elektriciteitsnetwerk PG&E. Door harde wind raakte verschillende elektriciteitsdraden los van de stroompalen, die vervolgens het dode, droge gras raakten, een brand veroorzaakten en zo een ramp tot gevolg hadden (bij die branden vielen 44 doden). Het elektriciteitsbedrijf vecht aanklachten over die schuldtoewijzing, en bijbehorende schadevergoedingen, nog aan in de rechtbank, omdat het naar eigen zegge failliet zou gaan als het voor deze en toekomstige bosbranden verantwoordelijk zou worden gehouden. Maar critici hebben moeite met die opstelling. Die zijn bang dat het bedrijf meer geeft om z’n investeerders dan om veiligheid. ‘Op een gegeven moment is genoeg genoeg’, zegt staatssenator Jerry Hilltegen de lokale zender KQED. ‘Misschien als winst de reden is dat je je werk doet, roept dat de vraag op of je dat werk wel moet doen, vooral in het licht van de veiligheid.’

Door klimaatverandering wordt de staat warmer en droger, en dat vergroot de kans op grote bosbranden

Maatregelen

‘Ik denk dat de tweet van de president deels zo slecht viel omdat Californië nu juist heel hard bezig is met preventiemaatregelen’, zegt Gilless. ‘Van het beter inschatten van de voorraden die we op private en statelijke grond toelaten, tot betere toegangswegen (een groot probleem bij grootschalige evacuaties is dat er files ontstaan die ervoor zorgen dat mensen niet op tijd weg kunnen komen, nvdr.) en betere watervoorzieningen.’ Een andere maatregel is het voorlichten van mensen die in risicovolle gebieden wonen over hoe ze hun huis beter bestendig kunnen maken tegen bosbranden, bijvoorbeeld door een veiligheidszone rond het huis te onderhouden waar geen vegetatie mag zijn. ‘Een groot probleem is dat mensen steeds meer in risicovolle gebieden gaan wonen. Dat is niet alleen een gevaar voor hen, maar hun huizen zijn ook brandstof voor het vuur. Dus los van de veiligheidszone rond het huis, kijken we ook of we zulke woningen moeten voorzien van andere materialen, die bijvoorbeeld minder vatbaar zijn voor de gloeiende sintels die voor een vuur uit waaien.’

Die particuliere verantwoordelijkheid voor het temmen van bosbranden vindt steeds meer waardering, denkt Gilless. ‘Bosbranden zijn een natuurramp die heel dicht bij veel Californiërs komt. Het feit dat we zo veel van dit soort rampen meemaken nu, met zo veel verliezen, maakt dat we ons beter bewust worden van het probleem en wat wij daaraan kunnen doen. Bosbranden zijn anders dan bijvoorbeeld het risico op een grote aardbeving, dat in grote delen van Californië aanwezig is, omdat een grote aardbeving zich misschien nooit voordoet in jouw leven. Maar grote bosbranden zijn zo frequent dat iedereen er op een of andere manier mee te maken krijgt. Niemand praat over “die grote brand van 1998”, maar over die grote brand van vorig jaar. Het gebeurt zo vaak dat het onderdeel is geworden van ons bewustzijn.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content