De laatste stunt van Silvio Berlusconi?

Dit weekend trekken de Italianen naar de stembus voor de parlementsverkiezingen. Hoe liggen de kaarten? Kan oud-premier Silvio Berlusconi een laatste keer stunten?

Drie grote verkiezingsallianties domineren de Italiaanse verkiezingen. Rechts bevindt zich oud-premier Silvio Berlusconi met zijn centrumrechtse coalitie. Aftredend premier Mario Monti domineert het centrum. Aan de linkerzijde strijdt de centrumlinkse alliantie van Pier Luigi Bersani. Vorige maand kon Bersani’s Democratische Partij (PD) nog rekenen op een ruime meerderheid in de peilingen. Maar zijn voorsprong op de centrumrechtse coalitie van Silvio Berlusconi is intussen onder de 5 procentpunt gedaald.

Volgens de meeste analisten zal Bersani het uiteindelijk wel halen. Hij was enkele jaren geleden minister onder Romano Prodi en ambieert nu zelf het premierschap. De vraag is of hij erin slaagt met centrumlinks een absolute meerderheid te halen in de Senaat. Die meerderheid heeft hij nodig om krachtdadig te kunnen regeren.

Mario Monti Zonder die meerderheid zal Bersani hulp moeten zoeken bij Mario Monti en zijn centrumcoalitie. Die zal volgens de laatste peilingen eindigen op de vierde plaats met 10 tot 15 procent van de stemmen. Technocraat Monti slaagde er als premier in de financiële markten gerust te stellen, maar kon de tanende economie niet aanzwengelen. De belastingverhogingen en besparingen die hij doovoerde, deden zijn populariteit weinig goed.

Monti’s eigen Burgerkeuze-partij trekt naar de kiezer in een verbond met Toekomstig Italië van Ferraribaas Luca Cordero di Montezemolo, de christendemocraten van Pier Fernando Casini en met de conservatief Gianfranco Fini. De laatste twee waren in het verleden bondgenoten van Berlusconi.

Il Cavaliere De grootste uitdager voor centrumlinks is Silvio Berlusconi. Zijn Volk van de Vrijheid (PdL) neemt de oude coalitiepartner, de separatistische Lega Nord, in de arm. Wie van beide partijen eventueel de premier levert, wordt pas na de verkiezingen bepaald.

Dat Berlusconi een kat met negen levens is, weten de Italianen al langer. Het leek echter alsof de economische crisis hem in 2011 uiteindelijk genekt had. De mediamagnaat slaagde er toch in terug te keren naar de politiek. In amper een maand tijd verkleinde hij zijn achterstand op de Democratische Partij in de peilingen van 20 tot 5 procentpunten. Berlusconi’s tv-kanaal Mediaset geeft hem dan ook vrij spel om zijn boodschap te verkondigen.

Volgens de meeste analisten zal Il Cavaliere er niet in slagen volledig terug te keren. Het ziet er wel naar uit dat hij zijn slag zal slaan in Lombardije en Sicilië. Op die manier neemt hij Bersani en centrumlinks de absolute meerderheid af in de Senaat.

Berlusconi zet zwaar in op belastingverlaging. Veel Italianen zijn ontevreden over de zware besparingen onder de regering Monti. Berlusconi haalt daarom ook zwaar uit naar Duitsland. Zo verwijt hij de Duitse bondskanselier Angela Merkel de recessie in Italië in de hand te hebben gewerkt door bezuinigingen af te dwingen. Berlusconi dreigt met een Italiaanse exit uit de euro als dit niet verandert.

De voorzitter van het Europees Parlement Martin Schulz heeft al gewaarschuwd voor de gevaren van een mogelijke herverkiezing van Berlusconi. “Er staat veel op het spel de komende verkiezingen. Het gaat er vooral om het vertrouwen dat het land gewonnen heeft onder Mario Monti niet te verliezen.” Ook financieel Europa houdt zijn hart vast.

Vijfsterrenbeweging De Vijfsterrenbeweging (M5S) van blogger, acteur en komiek Beppe Grillo wordt mogelijk de grootste verrassing bij deze verkiezingen. Grillo’s eurosceptische, populistische en ecologische partij peddelt wat in het vaarwater van zowel Bersani als Berlusconi. De nieuwkomer zal volgens de peilingen 15 tot 20 procent van de stemmen halen. Grillo voert vooral campagne op het internet en via bijeenkomsten op straat.

Tegenpolen Ondanks de inspanningen van Grillo en Monti, zal het uiteindelijk toch tussen Bersani en Berlusconi gaan. Het lijkt erop dat de Democratische Partij (DP) van Pier Luigi Bersani het nipt zal halen. Bersani lijkt op alle vlakken het tegenovergestelde van Berlusconi, en haalt misschien hieruit een deel van zijn populariteit. Waar Il Cavaliere met veelbesproken uitlatingen de media bespeelt, houdt de linkse politicus zich op de oppervlakte en blijft immer pragmatisch. Bersani veroordeelde onlangs scherp de vrouwonvriendelijke uitlatingen van zijn conservatieve opponent. Of dat volstaat voor een overwinning, weten we begin volgende week. (JB)