In juli 1979 bevrijdde Daniel Ortega en zijn Sandinistisch Nationaal Bevrijdingsfront de bevolking van Nicaragua van dictator Anastasio Somoza Debayle. Veertig jaar later is het verzet tegen de regering groter dan ooit. Knack sprak met Victor Cuadras, de 26-jarige studentenleider van de gewelddadige straatprotesten van vorig jaar. ‘Ortega heeft de revolutie verloochend.’
Na een eerste regeerperiode van 1985 tot 1990 slaagde Daniel Ortega erin om in 2007 opnieuw president te worden. Sindsdien doet hij er alles aan om aan de macht te blijven. Nicaraguanen stemden op Ortega voor zijn strijd tegen armoede en verbeteringen in werkgelegenheid, gezondheidszorg en onderwijs. Achter de schermen trok hij echter alle politieke, economische en juridische macht naar zich toe.
Door de spanningen in Venezuela droogde de gulle subsidiëring voor sociale projecten die voormalig president Hugo Chavez had opgestart geleidelijk op en tegelijkertijd begon de economie te sputteren door een daling in de grondstofprijzen. Toen president Ortega in april 2018 de bijdragen van werknemers aan de sociale zekerheid wou verhogen en de pensioenen verlagen, trokken gepensioneerden en studenten de straten op.
De reactie van president Ortega was ongemeen hard. Hij stuurde politie en leger op de betogers af en gaf de opdracht aan paramilitairen om burgers die kritiek uitten of betoogden, hard aan te pakken. Binnen de week gingen de protesten niet langer over bezuinigingen, maar eiste de bevolking het aftreden van Ortega.
Een van de belangrijkste studentenleiders die mee de betogingen organiseerde, is Victor Cuadras. De 26-jarige ingenieursstudent verwierf bekendheid toen hij als studentenvertegenwoordiger vorig jaar deelnam aan de nationale onderhandelingen met de regering. Nadien trok hij naar Luis Almagro, secretaris-generaal van de Organisatie van de Amerikaanse Staten (OAS), om daar over de toestand van Nicaragua te spreken.
In een gesprek met Knack vertelde Victor Cuadras dat de situatie in Nicaragua erg gelijkt op die van Venezuela. ‘Mensenrechten worden niet gerespecteerd. Ortega heeft de Sandinistische Revolutie verloochend’.
Hoe zijn de betogingen van studentenbewegingen tegen de beslissingen van Ortega begonnen?
VICTOR CUADRAS: De betogingen begonnen op 18 april 2018, maar de woede tegen de regering was al langer aanwezig bij de bevolking. De druppel die de emmer deed overlopen, was de hervorming van de sociale zekerheid. Duizenden studenten zijn op straat gekomen om te betogen. De regering heeft toen aan de politie bevel gegeven om te schieten. Een tiental jongeren zijn tijdens deze betogingen vermoord.
Op dat moment beseften we ten volle dat we tegen een monster aan het strijden waren. Nadien streden we niet alleen voor de hervorming van de sociale zekerheid, maar voor vrijheid en democratie. De politie en paramilitairen probeerden door brutaal geweld angst en paniek bij de bevolking te zaaien. De slachtoffers en doden werden naar ziekenhuizen getransporteerd waarbij sommige gewonden nog extra gemarteld zijn en sommige lijken zelfs verdwenen zijn. Artsen die weigerden om zogenaamde verklaringen op te stellen waarbij er werd verwezen naar een natuurlijke doodsoorzaak, werden ontslagen of zijn zelf slachtoffer van geweld of achtervolging geworden. Toen we dat allemaal hoorden, besloten we om verder te vechten voor Nicaragua.
Iedereen in Nicaragua heeft op televisie de beelden gezien hoe jij als studentenleider rechtstreeks president Ortega toespreekt tijdens de onderhandelingen tussen de oppositie en de regering. Hoe slaagde u erin om zo’n duidelijke boodschap aan de president te geven?
VICTOR CUADRAS: Wat niet zichtbaar was voor de camera’s, was dat elke keer dat wij aan het spreken waren over de slachtoffers en doden die bij de betogingen waren gevallen, Ortega grijzend zat te lachten en met zijn regeringsleden aan het praten was. Ze probeerden constant onze verhalen te weerleggen, terwijl we perfect wisten wie het bevel had gegeven om de manifestanten neer te schieten, te kidnappen en te folteren. In mijn hoofd was er maar één stem: we moeten de slachtoffers verdedigen door de waarheid te vertellen.
Het moeten harde maanden geweest zijn voor jou. Hoe heb je dit zelf ervaren?
VICTOR CUADRAS: Ik ben fier om te vertellen dat we strijden voor een beter Nicaragua. De tol die we hiervoor betalen is wel hoog: mensenlevens, slachtoffers en kidnapping van een honderdtal manifestanten. We worden door Ortega afgeschilderd als terroristen. Er zijn vaders die gaan betogen en die nadien door Ortega van pedofilie worden beschuldigd. Toch gaan we niet stoppen. We gaan verder.
Lees verder onder de foto
De Nicaraguaanse bevolking was in slaap gewiegd, maar nu zijn we wakker geschud. Iedereen in Nicaragua wil een positieve verandering. We willen strijden voor een eerlijke maatschappij, zonder geweld te gebruiken. We hebben ervoor gekozen om samen ons land op een geweldloze manier te bevrijden. We hebben aan de wereld laten zien dat Ortega een dictator is en politie en leger op onschuldige burgers afstuurt. Een groot deel van de ex-sandinisten zijn het oneens met Ortega en Murillo omdat ze de principes van het sandinisme hebben verraden.
Toch zijn er linkse politici die beweren dat er in Nicaragua een staatsgreep wordt gepleegd tegen de democratisch verkozen president.
VICTOR CUADRAS: Dat zijn dezelfde politici die beweren dat het socialisme van de 21ste eeuw veel welvaart heeft gecreëerd voor de armen in Latijns-Amerika. Ze vergeten erbij te vertellen dat tegelijkertijd deze politici ontzettend rijk zijn geworden te danken aan de corruptie. Ik kan zelf getuigen van mijn eerlijke strijd. Op 20 april vroeg ik op mijn werk een aantal uren compensatie om mee te gaan betogen. Ik zag hoe studenten geliquideerd werden tijdens de betogingen. Ik zag met mijn eigen ogen hoe drie studenten die in mijn opleiding zitten, werden neergeschoten. Ze lagen dood op de grond in hun eigen bloed en ik kon niets meer voor hen doen.
Die dag besloot ik om niet meer naar huis terug te keren. Mijn leven was totaal veranderd. Ik heb nog geprobeerd om samen met iemand anders ten minste de lichamen van mijn vrienden uit handen van de paramilitairen te redden. De volgende dag kwamen er nog meer mensen op straat. We waren met 900 studenten, maar de repressie was nog harder. Uiteindelijk besloten we om ons in een kerk terug te trekken om daar te schuilen. Wat er toen gebeurde is hallucinant: de paramilitairen en sympathisanten van de sandinisten bleven vier uur lang rond de kerk staan. We waren doodsbang. Daarna zijn er enkele scherpschutters gekomen die in de kerk zelf zijn beginnen schieten. Ook die dag zijn er een aantal mensen omgekomen.
Die dag heb ik besloten dat ik nooit meer zou stoppen met protesteren tot op de dag dat de dictatuur van Ortega ten val zou komen. Ik ben één van de duizenden studenten die op een bewuste manier hun thuis, studies en werk heeft achtergelaten voor een hoger doel: strijden voor een beter Nicaragua. Tot op vandaag worden wij studenten hiervoor achtervolgd, geïntimideerd, gekidnapt en neergeschoten.
Wat zou de internationale gemeenschap voor Nicaragua kunnen doen?
VICTOR CUADRAS: Ik vraag aan de internationale gemeenschap om hun ogen terug op Nicaragua te richten. We spreken over een humanitaire crisis en een politieke genocide die gestopt moet worden.
België heeft de beste getuige met de Belgisch-Nicaraguaanse studente Amaya Coppens. Ze is gearresteerd en gelukkig weer vrijgelaten, maar werd schuldig bevonden voor wapenbezit en daardoor als terroriste beschouwd. Ik ken haar persoonlijk en ik kan getuigen dat ze een gewone persoon is die behulpzaam is voor haar medemensen.
De Europese Unie kan op een zeer efficiënte manier druk uitoefenen op de regering van Ortega om de ambassadeurs van de verschillende lidstaten te verplichten om zich terug te trekken uit Nicaragua om zo duidelijk te maken dat ze de brutaliteit van Ortega niet langer tolereren.
Hoe verklaart u het mislukken van het overleg met de regering?
VICTOR CUADRAS: De studentenbewegingen en de vertegenwoordigers van de andere sectoren van de maatschappij hebben een analyse gemaakt en zijn tot de conclusie gekomen dat Ortega geen politieke wil heeft om te veranderen. Hij kan zich tot op heden nog steeds alles permitteren. Hij beschikt over wapens, heeft economische macht en behoudt nog goede internationale diplomatieke relaties. Daarom is het erg belangrijk dat de Europese Unie en de Verenigde Staten economische sancties opleggen aan Ortega en zijn regeringsleden. De enige manier om Ortega te doen stoppen is door hem in zijn portefeuille te treffen. Mensen in België moeten weten dat de gewone burgers in Nicaragua besloten hebben om hun land te bevrijden. We gaan blijven sociale druk uitoefenen. Dit is geen discussie over links of rechts, maar het gaat hier over de gewone man die een einde wil maken aan de onderdrukking.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
