Hubert van Humbeeck

‘De EU legde Wit-Rusland een reeks economische sancties op, maar die maken weinig indruk’

Wit-Rusland won in Tokio evenveel medailles als België. Maar alle aandacht ging naar een atlete die niet op het podium stond.

Voor de atleten uit Wit-Rusland naar de Olympische Spelen in Tokio vertrokken, sprak president Aleksandr Loekasjenko de delegatie toe. Hun resultaten, zei hij, zouden een antwoord zijn op alle kritiek die het land krijgt. In Wit-Rusland is sport politiek. Loekasjenko was zelf 24 jaar lang voorzitter van het nationaal olympisch comité, voor hij die functie aan zijn zoon doorgaf. Dat sport belangrijk is voor het regime bleek uit het wedervaren van de atlete Kristina Timanovskaja. Toen ze in Tokio op sociale media op haar olympisch comité foeterde omdat ze door een fout onverwachts een nummer moest lopen waarvoor ze niet had getraind, moest ze ‘op bevel van hogerhand’ uit Tokio weg. Ze ontsnapte aan de controle van haar begeleiding en vloog naar Warschau, waar ze asiel kreeg.

De EU legde Wit-Rusland een reeks economische sancties op, maar die maken weinig indruk.

Timanovskaja is niet politiek actief en onenigheid met een coach of een federatie is, normaal gesproken, geen reden om niet naar huis terug te willen. Angst is dat wel, en in Wit-Rusland zijn er redenen om bang te zijn. De atlete werd op de staatstelevisie meteen aangepakt met een forse haatcampagne en ze zou in Minsk bij aankomst zonder twijfel onmiddellijk zijn gearresteerd. Wie het regime in diskrediet brengt, riskeert jaren cel en in die cellen gaat het niet zachtzinnig toe. Dat ondervonden sportlui die vorig jaar een open brief ondertekenden met kritiek op de vervalste verkiezingen die Loekasjenko zou hebben gewonnen.

Loekasjenko is sinds 1994 aan de macht. Zeker sinds het massale protest tegen de frauduleuze stembusgang vorige zomer met geweld werd neergeslagen, is het regime van God los. Eerder dit jaar werd een lijnvliegtuig onderweg van Athene naar Vilnius in Litouwen door een Wit-Russisch jachtvliegtuig gedwongen om in Minsk te landen om een dissident aan boord te arresteren. Vorige week nog werd in Kiev een andere opposant in een park opgehangen aan een boom.

Voor Loekasjenko is er geen weg terug. En dus is alles mogelijk, tot luchtpiraterij en moord toe. De Europese Unie legde Wit-Rusland een reeks economische sancties op, maar die maken weinig indruk. Brussel wil de gewone Wit-Rus niet te veel raken en kijkt met één oog naar Moskou, dat Loekasjenko een hand boven het hoofd houdt. Om de Unie te koeioneren, laat die nu duizenden migranten uit vooral Irak en Syrië naar de grens met Litouwen brengen. Ondertussen neemt de kritiek toe op westerse bedrijven die het regime mee overeind houden met dure reclameboodschappen op de staatstelevisie, de zender die Kristina Timanovskaja met zijn haatcampagne op de vlucht dwong.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content