Kathleen Van Brempt (Vooruit)

‘De EU jaagt haar objectieve bondgenoten in Turkije tegen zich in het harnas’

Kathleen Van Brempt (Vooruit) Europarlementslid voor Vooruit

Europa vervreemdt zich met haar vrijage met Erdogan van de pro-Europese Turken, zo waarschuwt socialistisch Europarlementslid Kathleen Van Brempt.

Uiteraard is Turkije in de aanpak van de vluchtelingencrisis een belangrijke partner. De vraag is echter welke prijs we bereid zijn te betalen, schrijft Kathleen Van Brempt (SP.A), vice-voorzitter van de sociaal-democraten in het Europees parlement.

De Turkse regering maakt vandaag misbruik van de interne Europese verdeeldheid om regeringsleiders te paaien en meteen zijn eigen positie te verstevigen. Want de Europese hulp aan Turkije om de meer dan 2 miljoen vluchtelingen die in dat land verblijven te helpen – zo’n 3 miljard euro -, werd in november gekoppeld aan het heropenen van de onderhandelingen over de toetreding van Turkije tot de Unie. Dat was op zich al een vergissing. In de huidige omstandigheden is uitbreiding van de Unie, met welk land dan ook, geen goede zaak.

Europa begeeft zich in gevaarlijk vaarwater, nu regeringsleiders een oogje dichtknijpen bij de gewelddadige overname door het Turkse regime van het dagblad Zaman. Het opdoeken van de persvrijheid is een zoveelste vlek op het inmiddels al fel besmeurde palmares van Turkije met betrekking tot fundamentele rechten en mensenrechtenschendigen.

De facto is Turkije vandaag al geen democratische rechtsstaat meer. Die vaststelling zegt helaas ook veel over de gezondheid van de democratie in Europa. De vluchtelingencrisis én de terreurdreiging hebben er voor gezorgd dat de democratische beginselen niet meer bovenaan de Europese agenda staan. We zien het nu bij de lauwe reacties van de Europese regeringsleiders op de ‘inbeslagname’ van Zaman. Die struisvogelpolitiek is het gevolg van de onwil om de vluchtelingencrisis solidair Europees aan te pakken. Turkije is daarbij een handig afleidingsmanoeuvre om het gebrek aan Europees leiderschap en solidariteit te verbloemen.

De EU jaagt haar objectieve bondgenoten in Turkije tegen zich in het harnas

Die Europese vrijage is echter voor Turks president Recep Tayip Erdo?an van cruciaal belang, nu hij in het Oosten zowat alle vrienden is kwijt gespeeld. Een toenadering tot het Westen lijkt, nu Europa smeekt om hulp bij haar vluchtelingencrisis, een haalbare kaart voor de Turkse president. Maar de Unie zou op het einde van de rit wel eens van een kale reis kunnen terugkeren.

Niet alleen zijn de mensenrechtenschendingen in Turkije bijzonder problematisch, krijgt het regime steeds meer autoritaire trekjes, maar vervreemdt Europa zich ook van de progressieve pro-Europese Turken. Die laatste groep heeft altijd zijn steun aan de Unie gegeven, precies omdat Europa kritisch stond ten opzichte van de Turkse regering en bekend stond als verdediger van fundamentele rechten. Om het eenvoudig te stellen: voor de pro-Europese Turken was Europa vóór de Turken en tegen de Turkse regering. Die positie is de afgelopen maanden volledig omgekeerd. Europa lijkt nu pro Turkse regering te zijn en tégen de Turkse bevolking. De Unie jaagt daarmee haar objectieve bondgenoten in Turkije tegen zich in het harnas.

Europa en Turkije hebben elkaar nodig

Maar ook binnen de Unie zelf is de invloed van Erdo?an nefast. Het Turkse regime voert een verdeel- en heerspolitiek bij Europeanen van Turkse origine die langzaam radicaliseren in de richting van een autoritair-conservatief Erdo?anisme. Dat is geen cadeau voor een Europa dat in vreedzame diversiteit wil samenleven. Wel in tegendeel.

Europa moet in de komende dagen en weken aan Turkije duidelijk maken dat het de autoritaire evoluties niet duldt, vanuit het besef dat Europa weliswaar Turkije nodig heeft, maar dat dat omgekeerd ook het geval is.

Turkije heeft ook de Unie nodig om het vluchtelingenprobleem op haar grondgebied beheersbaar te maken en moet beseffen dat het zich totaal isoleert als het stelselmatig fundamentele rechten met de voeten treedt.

Om zo’n krachtdadige houding te kunnen aannemen, moeten de Europese regeringsleiders toch maar weer eens te rade gaan bij de Grieks verteller Aesopos die ons het motto leerde: United we stand, divided we fall. De Unie moet dringend voor eigen deur vegen, snel een efficiënte verdediging van haar buitengrenzen uitwerken, Griekenland ruimhartig hulp bieden voor de opvang van vluchtelingen, de gemaakte beloften van herverdeling naleven en desnoods lidstaten die weigeren solidair te zijn, sanctioneren.

Jazeker, Turkije kan Europa helpen om de vluchtelingencrisis aan te pakken, maar niet te allen prijze.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content