De donkere politieke krachten achter Trumps legerverbod voor transgenders

Mensen protesteren tegen de aankondiging van president Trump om transgenders uit het leger te weren. © Reuters
Philippe Mertens
Philippe Mertens Medewerker Knack.be

Terwijl Donald Trump zich tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen opvallend tolerant opstelde tegenover holebi’s en transseksuelen, nam hij vorige week nog maar eens een bocht van 180 graden. ‘Het is nu duidelijk dat Trump de holebigemeenschap gebruikt heeft in zijn campagne.’

Vorige week woensdag lanceerde Amerikaans president Donald Trump een tweet waarin hij duidelijk maakte dat er voortaan geen plaats meer zou zijn voor transgenders in het Amerikaanse leger. Het leger heeft andere prioriteiten en transgenders zijn ‘een verstorende factor’, zo meent hij.

Later die dag kondigde Trump ook nog aan dat hij Sam Brownback, een hevige tegenstander van holebirechten, zou benoemen tot nationaal ambassadeur voor internationale godsdienstvrijheid. Vrijheid van religie wordt in de VS vaak aangehaald als argument om homorechten niet te erkennen.

Ook nog diezelfde dag kwam het ministerie van Justitie onder leiding van minister van Justitie Jeff Sessions tussen in een rechtszaak over discriminatie op basis van seksuele geaardheid op de werkvloer. Het ministerie diende een zogenaamde ‘friend-of-the-court brief’ in, een document waarin het erop wees dat het luik van de Burgerrechtenwet uit 1964 dat discriminatie op basis van geslacht verbiedt, niet van toepassing is op gevallen van discriminatie op basis van geaardheid.

De Amerikaanse gemeenschap van holebi’s en transgenders voelt zich nu verraden door haar president. Trump had namelijk voor en tijdens zijn campagne voor het presidentschap af en toe laten uitschijnen de LGBT- gemeenschap en transgenders beter te willen beschermen. Zeker voor een Republikeinse presidentskandidaat leek hij opvallend tolerant op dat gebied. Met de nieuwe maatregelen wordt duidelijk dat de LGBT-gemeenschap Trump toch niet zo nauw aan het hart ligt als hij eerst deed vermoeden.

Onduidelijke verhouding

De houding van president Trump tegenover de LGBT-gemeenschap is altijd onduidelijk geweest. In 2000 suggereerde Trump in een interview met het homoblad Advocate zelfs dat hij er voorstander van zou zijn om de Burgerrechtenwet uit 1964 zo aan te passen, dat ook discriminatie op basis van seksuele voorkeur verboden zou worden. Op dit moment beschermt die wet enkel tegen discriminatie op basis van geslacht, huidskleur, afkomst of religie. Zijn tolerantie, zo zei hij toen, was het gevolg van het feit dat hij opgroeide in New York, ‘een stad waar verschillende rassen, religies en volkeren samenkomen.’

Ook tijdens zijn campagne voor het presidentschap sprak Trump enkele keren expliciet zijn steun uit voor holebi’s. Dat gebeurde bijvoorbeeld na de schietpartij in een homonachtclub in Orlando. Enkele weken na de aanslag zei hij op een nationale bijeenkomst van de Republikeinse partij: ‘Als uw president, zal ik alles in mijn macht doen om onze holebiburgers te beschermen tegen het geweld en de onderdrukking van een haatdragende buitenlandse ideologie.’ Al kan die uitspraak natuurlijk ook gelezen worden als een veroordeling van de Islam, eerder dan als een teken van steun aan de holebigemeenschap.

Trump bekijkt de dingen met het oog op het voor hem onmiddellijk gedefinieerd belang. Dat kan vandaag A zijn, morgen B en overmorgen C.

Bart Kerremans

Minder duidelijk was Trumps standpunt in 2016 over de zogenaamde ‘Bathroom Bill’ in de staat North Carolina, een maatregel die stelde dat mensen in openbare gebouwen het toilet moesten gebruiken dat overeenstemde met het geslacht op hun geboorteakte. Die regel lag vooral moeilijk voor schoolgaande transgenders. In mei van dat jaar zorgde Barack Obama voor bescherming van die kinderen en verplichtte scholen om transgenders zelf te laten kiezen wel toilet ze gebruikten.

Tegen de krant The Washington Post zei Trump toen over het onderwerp ‘Het gaat om een heel klein deel van de bevolking, maar zoals ik al zei, je moet iedereen beschermen, ook kleine delen van de bevolking.’ Later zwakte hij dat standpunt af en zei hij dat de staten vooral zelf moesten beslissen, maar dat ‘de partij’ ervan overtuigd was dat je het toilet gebruikt, bedoeld voor het geslacht waarmee je geboren bent. In februari van dit jaar werden de beschermende richtlijnen die Obama invoerde door Trump weer ingetrokken. Nu kunnen scholen opnieuw zelf bepalen hoe ze met het vraagstuk omgaan. De staten kunnen wel afzonderlijk wetten invoeren over het onderwerp.

Een duidelijke lijn zit er dus niet in Trumps standpunten rond holebi’s en transseksuelen. Volgens professor Amerikaanse Politiek Bart Kerremans laat de president zijn standpunt vooral afhangen van zijn eigen belangen: ‘Het is nu duidelijk dat Trump de holebigemeenschap gebruikt heeft in zijn campagne, omdat hij toen van oordeel was dat hij elke mogelijke groep kiezers van Hillary Clinton moest proberen af te snoepen. Hij heeft die zaak heel opportunistisch benaderd. Dat is een patroon dat we zien bij hem: hij bekijkt de dingen met het oog op het voor hem onmiddellijk gedefinieerd belang. Dat kan van daag A zijn, morgen B en overmorgen C.’

Politieke belangen

De vraag blijft dan wat deze keer het belang was dat Trump ertoe dreef om de holebi’s en transseksuelen in zijn land voor het hoofd te stoten. Volgens Kerremans is de verklaring tweeledig: ‘Enerzijds speelt Trumps grote respect voor de militairen mee. Trump koestert een enorme bewondering voor alles wat met het leger te maken heeft en heeft veel respect voor de standpunten die door die militairen worden ingenomen. De president nam de beslissing trouwens in overleg met een aantal topgeneraals. Minister van Defensie James Mattis werd maar een uur voor de bekendmaking op de hoogte gebracht. Enorm merkwaardig.’

Trump is een vrij onpopulaire president en moet voortdurend op zijn conservatieve kernbasis kunnen terugvallen.

Bart Kerremans

‘Een tweede element is dat Trump heel duidelijk probeert om zijn conservatieve achterban vast te houden. Die achterban bestaat uit twee types van aanhangers. Aan de ene kant heb je de laaggeschoolde, blanke kiezers die hem uiteindelijk in het Witte Huis hebben gebracht. Als het over morele vraagstukken gaat, zijn zij vaak heel conservatief. En aan de andere kant zijn er de klassieke conservatieve Republikeinen. Hij heeft die beide groepen nodig omdat die coalitie hem in het Witte Huis heeft gebracht. Trump is een vrij onpopulaire president en moet voortdurend op die kernbasis kunnen terugvallen.’

Volgens een artikel in The New York Times is er nog een derde mogelijke verklaring. De aankondiging van Trump zou het resultaat zijn van een debat over het feit dat het Pentagon onder voormalig president Obama betaalde voor medische zorg die kwam kijken bij de overgang van het ene geslacht naar het andere. Sommige Republikeinen proberen die regeling stop te zetten met een amendementsvoorstel op de zogenaamde ‘Spending Bill’, anderen lobbyen dan weer achter de schermen om de wet niet te laten wijzigen.

Trump zou bang geweest zijn dat door het debat over de begroting voor Defensie ook het budget voor zijn befaamde muur op de grens met Mexico op de helling zou komen te staan. Dat budget maakt namelijk 1,6 miljard dollar van de begroting uit. Het budget voor de muur werd donderdag goedgekeurd, een dag na de bewuste tweet van Trump.

Wat Trumps aankondiging over het weren van transgenders uit het leger betreft, blijft het nog afwachten wat er in de praktijk van terecht komt. De Amerikaanse media berichtten donderdag over een interne memo, waarin de Amerikaanse stafchef Joseph Dunford zegt dat er pas veranderingen zullen komen wanneer er duidelijke richtlijnen worden uitgevaardigd. ‘In tussentijd zullen we al onze mensen met respect blijven behandelen’, klinkt het.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content